74794

-    idea ta dotyczy działań państwa i wszystkich instytucji sprawujących w nim władzę publiczną

-    państwem prawnym może być tylko takie państwo, w którym prawo określa granice władzy publicznej

-    nie każde naruszenie prawa przez państwo oznacza, że nastąpił brak praworządności praworządność formalna - porządek prawny akcentuje wartości formalne związane ze sposobem stanowienia i stosowania prawa

praworządność materialna - fundamentalne znaczenie mają wartości materialne, dotyczące również treści prawa, a nie tylko jego stosowania i stanowienia

wewnętrzna moralność prawa - koncepcja autorstwa L. Fullera, dobre prawo istnieje gdy jest dostatecznie ogólne, należycie ogłaszane, nie działa wstecz, jest jasne, unika sprzeczności norm, nie domaga się od adresatów rzeczy niemożliwych.

GWARANCJE PAŃSTWA PRAWNEGO:

gwarancje materialne - taki sposób zorganizowania życia społecznego, ekonomicznego i politycznego w państwie, który uczyni naruszanie prawa przez państwo niemożliwym lub mało prawdopodobnym - przykłady: demokracja społeczna, wysoki poziom dobrobytu społecznego, wysoki poziom ogólnej, prawnej i politycznej kultury obywateli

gwarancje formalne - wyróżniamy w ich ramach gwarancje:

ustrojowe - związane z cechami ustrojowymi państwa: 3podział władzy, legalność i swoboda działania opozycji, status obywatela oparty na zasadzie że jego prawa są pierwotne i niezbywalne

legislacyjne - związane ze sposobami tworzenia prawa i z formalnymi cechami samego prawa: hierarchia aktów prawodawczych, jasno rozgraniczone kompetencje prawotwórcze między organy państwa

proceduralne - związane ze stosowaniem prawa: wieloinstancyjność postępowania, gwarancje procesowe itp.

DEMOKRATYCZNE PAŃSTWO PRAWNE:

• realizowana jest w nim zasada trójpodziału władzy i zapewnia się w nim niezawisłość sądów

-    istnieje w nim sądowa kontrola stosowania prawa przez administrację państwową i samorządową

-    istnieje sądowa kontrola zgodności prawotwórstwa z konstytucją

-    gwarancja prawa do sądu i uczciwego oraz bezstronnego procesu dla wszystkich ■ sprawiedliwość proceduralna - działanie organów władzy zgodnie z prawem

-    prawa, wolności obywateli i ich ochrona przez państwo