80824

Ustrój polityczny w latach 1935-39

Geneza konstytucji z 23 kwietnia 1935

Prace nad rewizją konstytucji marcowej rozpoczęty się już w 1928 nie wyszły one jednak poza stadium dyskusji komisji, później uległy intensyfikacji w 1930,w 1933 punktem wyjściowym stały się tezy konstytucyjne posła BBWR Stanisława Cara. Ostatecznie konstytucja została podpisana przez prezydenta 23 kwietnia 1935.

Zasady ustroju politycznego

Mechanizm działania państwa w systemie parlamentarnym został zmieniony w wyniku zamachu na autorytarny.

Kryzys ustroju parlamentarnego ogarnął nie tylko Polskę ale i całą Europę zmierzając w przekształcaniu tego systemu na państwo totalne(totalitarne), które stanowiło przeciwie.ństwo państwa demokratycznego.

Podstawowe zasady ustrojowe zostały zawarte w 10 pierwszych artykułach tzw, dekalogu.

W pierwszym artykule państwo polskie zostaje określone jako wspólne dobro wszystkich obywateli,. Przyznawała prymat dobra ogółu nad dobrem jednostki, akcent przyznała na obowiązki jednostki wobec państwa, uprawnienia obywatela w życiu publicznym uzależniała od jego zasług, państwu przyznawała pozycję nadrzędną w stosunku do jednostki; za źródło i nosiciela władzy państwowej uznała prezydenta, który odpowiadał tylko przed bogiem i historią.

Prezydent Rzeczypospolitej

W obiorze nowego prezydenta uczestniczył sam prezydent i zgromadzenie elektorów i ew3entualnie ogół obywateli. Zgromadzenie Elektorów złożone było z 80 osób w tym 50 wybranych przez sejm, 25 senat i 5 wirylistów(marszałkowie sejmu i senatu, premier, generalny inspektor sił zbrojnych, I prezes Sądu Najwyższego) i wybierało kandydata na prezydenta. Ustępujący prezydent mógł wskazać drugiego kandydata, skorzystanie przez prezydenta z tego uprawnienia powodowało głosowanie powszechne. Rozstrzygało ono, który z kandydatów zostanie prezydentem. Kadencja trwała 7 lat w razie wojny przedłużała się do trzech miesięcy po zawarciu pokoju.

1.    dekrety z mocą ustawy (wojsko, administracja) w przerwach między kadencjami, i na podstawcie upoważnienia ustawowego.

2.    Mianował 1/3 senatorów

3.    Zwoływał, odraczał, otwierał i zmykał sesje sejmu i senatu

4.    dokonywał promulgacji i publikacji ustaw

5.    przysługiwało mu uprzywilejowane stanowisko w sprawach zmiany konstytucji i posiadał prawo weta w stosunku do propozycji zmian sejmu i senatu.

6.    mianował prezesa rady ministrów i na jego wniosek ministrów

7.    mianował sędziów

8.    dysponował prawem łaski