82840

Wykład 14

REFLEKSJA TEORETYCZNA W SOCJOLOGII. PRÓBA SYSTEMATYZACJI

Zróżnicowanie podejść teoretycznych w kwestiach: do jakich nauk należy socjologia? (przyrodniczych czy humanistycznych?); jak należy traktować społeczeństwo?; jaki jest zasadniczy przedmiot rozważali socjologii?

2 NURTY SOCJOLOGII:

L StiaMyttytaw (liauirałistytan) podcmie - socjologia jest bliska naukom przyrodniczym, powinna korzystać z wzorów przyrody; zjawiska społeczne należy traktować jak rzeczy (przedmiotowo); postulat obiektywizmu; Comte (pozytywizm). Poper (neopozytywizm), Emile Durkheim - badał fakty społeczne na wzór badań naturalistycznych (fakty społeczne jak rzeczy, zewnętrzne wobec przedmiotu), zjawiska badane z pimkni widzenia funkcji jaką pełnią wyzbycie się emocji (obiektywizm), brak uprzedzeń.

2. Humaiustyczne podejście - zjawiska jako wytwór istot świadomych (podmiotowe traktowame); postulat subiektywizmu; Weber (socjologia rozumiejąca, jednak obiektywizm, brak oderwania od rzeczywistości). Znaniecki -świadomość jednostek jako współczynnik humanistyczny, wszelkie nauki powinny opierać się na wzorach nauk przyrodniczych; nauki o kulturze muszą być zinterpretowane humanistycznie.

Qiiemaqe leoietymie w socjologu.

>    fiinkrjonalizm (pojęcia: funkcji, systemu, podsystemu) - ład społeczny, system społeczny jest spójny i powiązany w części, tworzy całość; podsystemy pebiią określone funkcje.

System:    Podsystemy:

Społeczeństwo    rodziną grupy zawodowe

Uniwersytet    studenci, wykładowcy, administracja, samorząd smdencki

■    teoretycy: Malinowski (antropologia), Radcliffe-Brown (socjologia), Merton (teoria anomii). Parsons (teoria systemu globalnego)

SYSTEM GLOBALNY dzieli się na podsystemy: ekonomiczny (wytwarza dobra materialne, pełni funkcję adaptacji), integracyjny (wytwarza normy: prawo i moralność, integracja całości), kulturowy (wytwarza wartości, usuwanie napięć), polityczny (wytwarza władzę, osiąganie celów).

>    teorie konflikm (pojęcia: konfliktu, zróżnicowania społecznego) - system jako całość pełna napięć i konfliktów, konflikt jako podstawowy element życia społecznego, nierówność.

• teoretycy: Marks. Weber

'r interakrjonizni (pojęcia: aktor społeczny, teatr, scena, gra) - interakcja społeczna jest najważniejsza, całość funkcjonuje dzięki wymienianymi między ludźmi symbolami, mającymi określone znaczenie; stosunki i wymiana symboli to proces kontaktów między ludźmi (gesty, słową miny, itd.) - przez to przekazujemy informacje, ale też dowiadujemy się. co inni myślą celem interakcjauzmu jest wyjaśiueme zjawisk społecznych w skali makro poprzez analizę świata mikro interakcji społecznych.

■    teoretycy: Goffman (interakcja jako manipulowanie wrażeniem a rzeczywistość społeczna przyrównana do teatru; człowiek wstępując w interakcję gra rolę, a inni reagując też je odgrywają).

^ teorie wynuany społecznej (racjonalny wybór, utylitaryzm) - stosunki międzyludzkie to dwustronna wymiana, dzięki której obie strony odnoszą korzyści; założenie, że człowiek jest racjonalny (zimna kalkulacja); sieci wymiany.

■    teoretycy: Blau (wyróżnienie 4 typów nagród: uległość (najcenniejsza nagroda, możliwość odmawiania nagród, poczucie władzy), szacunek (poważanie), akceptacja społeczną pieniądze.

* neoinstytucjonalizm - jednostka me jest racjonalną instytucje społeczne trzeba motutorować i reformować; Putnam. Fukujama - kapitał społeczny (zdolność do współpracy w obrębie grup i organizacji społecznych).