83884

nazwa tego sejmiku w Prusach królewskich, który utrzymał się do I rozbioru Polski. Prowincjonalne sejmiki zaczęty zanikać w połowie XVII wieku poprzez trwający zamęt w RP. Sejm prowincjonalny NIE był zgromadzeniem całej szlachty z dzielnicy. Na sejm prowincjonalny przybywali posłowie na sejm (wybrani już wcześniej) do tego przybywali także kasztelanowie. Biskupowie itd. Oni stanowili Sejm Prowincjonalny- organ pośredniczący pomiędzy pozostałymi.

3. Sejm Wlany- składał się od połowy wieku XVI z 3 elementów do konstytucji 3 maja. Składał się najpierw z Rady Królewskiej (senat) a potem Izba poselska (przedstawiciele sejmików). Pod koniec XV najwyższych dygnitarzy było ok 90, a izba poselska składała się z ok 40 przedstawicieli. Sejm szlachecki miał istotne wpływ ponieważ liczył 2 razy mniej niż rada królewska, a potrafili rozmawiać jak równy z równym. Przez pierwsze dziesięciolecia król jedynie zatwierdzał obrady sejmowe, ale to nie oznacza, że się tym nie interesował. Jeżeli mu się coś nie podobało to tego nie zatwierdzał. Ale potem zaczęto wprowadzać zasadę jednomyślności i niepodzielności spraw. Stąd w 1558 król Zygmunt August powołał sejm do Radomia (szlachta nie ufała królowi) oświadczył, że na sejm nie przyjedzie. a potem się zastanowi czy wszystko zatwierdzi. Stąd szlachta się wkurwiła i postanowiła zbojkotować sejmiki, które miały wybrać przedstawicieli i nie przybyć na sejm walny. Stąd okazało się, że sejm się nie odbył a ZA się też zaparł i nie chciał zwoływać sejmów. Komiczne jest to. ze impulsem na zwołanie sejmu był atak Rosji na Inflanty. Król zwołał sejm po 4i pół roku (1660r) i zapowiedział, że król przyjedzie, a tam Zygmunt August założył strój szlachecki i od tego czasu miał być cały czas na sejm i miał współpracować z sejmem- ostateczny kształt.

W stan sejmu wchodziły: król. senat i izba poselska- system mieszany, ustrój monardiii łączący pierwiastek monarchiczny. arystokratyczny i demokratyczny. W wieku XVI do kanonu naukowego szlachty było studiowanie m.in. dzieła Arystotelesa, stą szlachta doskonale znała założenia doskonałego ustroju i stą RP miała być wzorcem arystotelesowskich założeń. Senat nie był dziedziczny, senat był mianowany przez Króla, nie tak jak na zachodzi kiedy pewna rodzina się degenerowała zawsze mogła być odwołana!

Rodów magnackich było ok 200, a pełnoprawnych było około 2000 ludzi (mężczyzn).

FUNDAMENTALNE INSTYTUCJE

Sejm- nie był ciałem przedstawicielskim, sejmik był zgromadzeniem całej dorosłej męskiej szlachty zebranych na wezwanie króla z określonego obszaru. Wezwanie przez króla było niezbędne. Funkcje sejmu:

•    sejmik jako instytucja samorządu szlacheckiego- ustrój terytorialny RP charakteryzował się zasadą niescentralizowaną (podzielenie się władzą pomiędzy organami centralnymi, a regionami, gdzie te organy miały dużą samodzielną) Wspólnota wartości łączyła cały stan szlachecki- równości, wolności, poszanowania prawa, kwestia pokoju wychodzi poza uprawienia sejmikowe. Potwierdzeniem otwartości kulturowej jest akt konfederacji warszawskiej, która została uznana za dziedzictwo kulturowe przed UESCO. W XVI wieku nie zakładano, ze ktoś może być ateistą. Wydawał akty odnoszące się do danych terenów, na sejmie nie ustalano ile podatków każdy szlachcic ma płacić. Ale sejmik zajmował się ogólną kwotą ile trzeba zapłacić państwu. Podejmowano wiele decyzji związanych z organizacją życia codziennego- ciało samorządowe

•    sejmik jako pośrediuk w systemie instytucji politycznych państwa szlacheckiego- na sejmiku wybierano posłów na sejm walny, posłowie wybrani przez sejmik zostali wysyłani na sejmik prowincjonalny, czyli do miejscowych dygnitarzy. Na sejmikach prowincjonalnych ustalano wspólne stanowiska, czyli trzeba było doprecyzować stanowiska itd.

•    Funkcja podstawowego ogniwa w systemie życia politycznego współczesnego życia szlacheckiego. Kiedy jeszcze prasa tue była aż tak powszechna (od 166lr) szlachta wymietuała poglądy, uzgadniała stanowiska tylko na sejmikach. Polityczne życie szlachty toczyło się od sejmiku do sejmiku. Wtedy dopiero ustalali ważne sprawy dla szlachty.

ZASADNICZE FUNKCJE SEJMIKÓW

W literaturze występują różne nazwy wiąże się to. że w państwie było bardzo dużo sejmików, które miały określane nazwy. Sejmik elekcyjny- kiedy trzeba wybrać kandydatów na sędziów ziemskich! Sejmik Deputacji pojawił się w latach 70-80tych XVII wieku aby ustalić sąd najwyższy sąd w systemie państwa szlacheckiego. Zauważmy, że Sędziów mianowali szlachcice, a nie KRÓL.

Sejmiki na których wybierano posłów sejmiki poselskie, albo przed-sejmiki. Tam gdzie relacje sejmiki posejmowe. albo sejmiki relacyjne. W XVII wieku pojawiły się sejmiki gospodarcze, albo ekonomiczne. Doszło do takiej sytuacji, ze zagrażały symacji władzy centralnej (sejm niemy powołał uchwałę zakazującą działalność sejmików ekonomicznych) Sejmiki kapturowe, w czasach bezkrólewia, szlachta organizowała się w konfederacje (związki szlachty, które miały zastąpić władzę, której nie ma- rozwiązaiue spraw takich z którymi lokalne instytucje nie mogły sobie poradzić, na konfederacjach rozstrzygano większością głosów, najwyższą konfederacją było generalność) W czasie bezkrólewia nosili kaptury- szaleństwo.

Nie było tak. że sejm się zebrał i rozwiązywał wszystkie problemy, każdy sejmik miał określone zadania do rozwiązaiua. Nie było tak. że sejm zbierał się raz na 4 lata. często zbierał się 4 razy w roku. ale w różnych sprawach. Sejmik był prężną i żywą instynicją. W samych RP było 40parę sejmików, nigdy nie kształtowały się spontanicznie. Posłów na terenie królestwa wybierano 7-8 sędziów. Na Litwie było inaczej, sejmiki powoływano od XVI wieku. Były dwa województwa na terenie Litwy potem doszło do 10. Ale w każdym powiecie