80091

władza suwerenna należy do jednostki (nie ma jej ani naród, ani jego przedstawiciele, ani król. ani państwo) - odrzucał zasadę suwerenności ludu poddał krytyce teorię tonowy społecznej Rousseau

ustrój państwa, wg niego, miał się opierać na podziale władz, jego podział wskazywał znaczne odchylenia od monteskiuszowskiego. Constanl mówił o sześciu władzach:

1)    władza reprezentacyjna trwała

2)    władza reprezentacyjna opinii

3)    wł adza królewska

4)    wł adza wykonawcza

5)    władza sądowa

6)    władza municypalna

pojawienie się władzy królewskiej miało świadczyć o kompromisie z tradycją feudalną

c)    Jeremy Hentham: (1748-1832), angielski filozof i prawnik, reprezentant „nieskazitelnego” liberalizmu, autor ni.in.: „Fragmentu o rządzie”, „Kodeksu konstytucyjnego".

•    poglądy Benthaina:

odrzucał idee kompromisu z tradycją feudalną reprezentował doktrynę jednoznacznie nueszczańską

był najwybitniejszym po Locke u przedstawicielem utylitaryzmu (utylitaryzm. w jego mniemaniu, to przyjęcie aksjomatu, że człowiek aprobuje to. co jest dla niego pożyteczne, pożyteczne zaś jest to, co mu sprawia przyjemność - jest to hedonizm etyczny)

Bentham głosił zasadę równości wszystkich ludzi oraz podobieństwo icli natury

-    uważał, że czyny i stosunki ludzkie powinny być oceniane ze względu na realny pożytek, jaki przynoszą jednostce i społeczeństwu

głosił teorię „atomizmu społecznego” - społeczeństwa to luźny agregat jednostek, podobny do skupiska atomów, będący czymś wtórnym w^r stosunku do wchodzących w jego skład indywiduów

-    jego system etyki utylitarystycznej opierał się na dwóch zasadach

1)    zasada użyteczności

2)    zasada najwyższej szczęśliwości

Bentham swoje etyczne rozważania rozciągał także na płaszczyznę rozważań społecznych (w tym na prawo)

-    zasada użyteczności wyrażała również etyczną funkcję prawa w społeczeństwie oraz stawała się podstawą skutecznej, racjonalistycznej polityki, która miała zabezpieczyć rozwój ekonomiczny społeczeństwa

opowiadał się za racjonalnym prawem (prawo jest racjonalne, gdy jest użyteczne, tzn. potrafi obywatelom zapewnić bezpieczeństwo, obfitość posiadania oraz równość)

Benlliam aprobował ustrój demokracji politycznej (sprzeciwiał się natomiast państwu monarchicznemu)

opowiadał się za parlamentem (chciał zniesienia izby lordów) aprobował liberalne kwestie dotyczące ekonomii państwo ma być „nocnym stróżem”

d)    John Stuart Mili: (1806-1873), reprezentował ostatnie pokolenie wielkich teoretyków liberalizmu, dobrze wykształcony (interesował się filozofią, logiką, ekonomią), działacz polityczny, twórca Towarzystwa Utylitarystycznego. zasiadał w izbie gmin. autor min.: ..O wolności". „Rozważania o rządzie reprezentacyjnym”. „Utylitaryzm".

•    poglądy Mila:

działał w czasach kiedy kapitalizm zaczynał odsłaniać swe słabości

liberalizm Mili a nie był już optymistyczną, benthamowską wizją społeczeństwa i państwa - był natomiast sceptyczny i krytyczny

-    Mili dopuszczał niewielką interwencję państwa w sfery społeczno-ekonomiczne (odejście od „czystej" zasady państwa jako „stróża nocnego")

reprezentował on kierunek demoliberalizmu

poddawał rewizji benthamowski skrajny hedonizm (odrzucał tezę. że wszystkie przyjemności są równe i wprowadził rozróżnienie przyjemności wyższego i niższego rodzaju) rozwinął własną teorię utylitaryzmu, związaną z egoizmem i altruizmem jako dwoma czynnikami kierującymi ludzkim postępowaniem