80508

—    Stopniowo własność ziemska przestaje być podstawą ekonomiczną (choć nadal jest polityczną i społeczną). Na jej miejsce wchodzi ruchomy kapitał kupiecki (głównie miasta). Kia to odbicie w ideologu reformacji —► potępienie próżnujących bogaczy i pochwała bogacenia się poprzez działalność przynoszącą zyski (handel, kredyt). ^dCfystępują też odmienne ideologie („Utopia” Moor’a, „Nowa Atlantyda” Bacona) — przeciwstawienie się koncentracji kapitałów, idee równego podziału dóbr, ale i one uznawały własność prywatną.

Nabycie własności nieruchomości.

—    Upraszczanie istniejących wymogów w dziedzinie obrotu.

—    Sądowe przenoszenie własności - w mieisce fikcyjnych procesów. Dokonywano wwiązarua przed sądem (ew. radą miejską) potwierdzone dokumentem i nakazem „wiecznego milczenia” dla wszystkich wezwanych (też w przypadku prawa bliższości) —* pojawia się instytucja specjalnych ksiąg (najpierw w miejskich, potem w ziemskich), w które wpisywana była treść dokumentu, co mogło służyć jako dowód. Z czasem stały się wymagane do ważności czynności.

*    wpis mógł mieć charakter konstytutywny (gdy decydował o przeniesieniu własności na nabywcę - zwany inskrypcją), bądź deklaratoryjny (gdy potwierdzał dokonanie przeniesienia własności - zwany transkrypcją).

—    Na gruncie praktyki w nawiązaniu do prawa rzymskiego —► teoria tytułu i prawnego sposobu przeniesienia własności —► do przeniesienia własności potrzebne dwa elementy: podstawa prawna czyli tytuł - (odpowiadał słusznej przyczynie) określona czyim ość prawna oraz przeniesienie posiadania czyli tradycja - sposób nabycia. —> (np. kraje niemieckie -gdzie własność przenoszona była nie poprzez samą umowę, ale przez tradycję dokonaną w określony sposób, np. wpis do ksiąg)

*    na terenach prawa francuskiego panowała zasada, że przeniesienie własności nieruchomości następuje na mocy samej tylko umowy między właścicielem a nabywcą -czyli sam tytuł. W praktyce dołączano klauzulę że zbywca usuwa się z posiadania) —» czasem wymóg notarialnej formy umowy i transkrypcji do ksiąg.

Obrót nieruchomościami.

—    Pomimo stopniowego (ustawowego lub w sądowego) usuwania ograniczeń w obrocie ziemią (uczynienia z niej towaru), pozostały różne jej przejawy, głównie dotyczące dóbr dziedzicznych (np. prawo bliższości choć mniejszy krąg osób i krótszy termin) oraz gruntów chłopskich (nie licząc chłopów mających lepsze prawa do ziemi)

*    W celu utrzymania rozległych własności ziemskich zakładanie tzw. fideikomisy familijne (ordynacje rodowe) - powstawały poprzez akt fundatora. Pojawiła się najpierw w Hiszpanii (Leyes de Toro —* szlachta uzyskała prawo zakładania majoratów) —► uargumentowane prawem rzymskim i fideikomisem uniwersalnym.

*    Zakazy nabywania dóbr ziemskich przez nieszlachtę —» dotyczyły mieszczan, cudzoziemców, Żydów i Kościoła (ustawy amortyzacyjne - nazwa od nazwania dóbr Kościoła - dobrami „martwej ręki” - zakaz sprzedaży tych dóbr i kupna nowych)

Rozwój praw na rzeczy cudzej.

—    Rozwój ciężarów realnych (instytucja nieznana prawu rzymskiemu), od służebności różniących się obowiązkiem świadczenia pozytywnego (dare, facere):