89810

otrzymywania spoiw gipsowych wynikających głównie z niskiego zapotrzebowania na energie cieplną ok. 5-cio krotnie mniejszego w porównaniu do cementu.

5Wady: ajduzą nasiąkliwość, 40%wagowych (np. cegła zwykła ceramiczna - do 15%), b)spadek wytrzymałości w stanie zawilgoconym nawet do 70%, c)znaczną rozmywaIność pod wpływem wody bieżącej, d)małą sprężystość, e)korozyjne oddziaływanie na stal. 6Bilansując zalety i wady należy stwierdzić, że spoiwo gipsowe to pełnowartościowy a nie zastępczy materiał budowlany pod warunkiem stosowania go we właściwy sposób.

Podział i otrzymywanie spoiw gipsowych.lSpoiwa gipsowe półwodne (właściwe) otrzymywane przez niskotemperaturową obróbkę cieplną (prażenie) gipsu surowego (skały gipsowej) w wyniku, której gips częściowo traci wodę krystalizacyjną i przeobraża się w tzw. gips półwodny (półhydrat) wg reakcji 2CaS0₄*2H20->2CaS0₄*H20+3H₂0. Podziału tych spoiw dokonuje się zazwyczaj na podstawie ich zastosowania: a)spoiwa do celów budowlanych, w których wyróżnia się: -gips budowlany zwykły (stosowany do produkcji elementów ściennych i stropowych), -gipsy budowlane specjalne np. tynkarskie, szpachlowe, b)gipsy ceramiczne - stosowane do produkcji form ceramicznych używanych głównie w ceramice stołowej i sanitarnej, c)gips do celów medycznych -gips chirurgiczny, -gips dentystyczny. W grupie gipsów półwodnych wyróżnia się tzw. gips autoklawizowany otrzymywany przez autoklawizację lub gotowanie kamienia gipsowego w wodnych roztworach soli.

2Spoiwa gipsowe bezwodne - są to spoiwa, których dominującym składnikiem jest bezwodny siarczan wapnia CaS0₄ tzw. anhydryt2. Sam anhydryt nie wykazuje właściwości wiążących. Staje się on spoiwem dopiero po zaktywizowaniu pewnymi związkami zwanymi aktywatorami. Spoiwa gipsowe bezwodne dzieli się na:

a) spoiwa anhydrytowe właściwe - otrzymywane są dwoma sposobami; sposobi - polega na obróbce cieplnej skał gipsowych w temp 600-700°C, która prowadzi do całkowitej dehydratacji gipsu i jego przeobrażenia w anhydryt CaS0₄*2H20->CaS0₄+2H20; sposób2 polega na przeróbce anhydrytu naturalnego (skały anhydrytowej) składającej się z czynności: -wydobycie anhydrytu, -wstępnego rozdrobnienia, -wysuszenia, -zmielenia wspólnie z aktywatorem,

b) estrichgips (gips jastrychowy) - otrzymuje się przez prażenie gipsu surowego w temp 850-1000°C; efektem prażenia jest anhydryt2 i około 3%CaO powstałego w wyniku częściowego rozkładu CaS0₄ wg r CaSO₄-»^TCaO+SO2+0,5C>2; tlenek CaO spełnia rolę naturalnie powstającego aktywatora,

c) spoiwa anhydrytowe specjalne - zalicza się do nich tzw. gipsy ałunowe; najczęściej produkuje się je przez dwukrotne wypalenie gipsu i nasycenie go po pierwszym wypaleniu (wl50-180°C) roztworem ałunu gipsowo-potasowego lubglinowo-sodowego {KAI(S0₄)2*12H20}; drugie wypalenie prowadzi się w temp 500-800°C, co prowadzi do powstania anhydrytu2.