91151

1. Naddatki na obróbkę ubytkową

1.1. Liczba operacji

Liczbą niezbądnych operacji (przejść) obróbkowych można określić obliczając wskaźnik K_P wymagarego wzrostu dokładności.

gdzie:

T_tł - tolerancja rozpatrywanego wymiaru półfabrykatu (piąta walcowanego, odkuwki, odlewu), gdybytoierancjabyia niemożliwi do ustalenia-należy przyjąć ją dla 16 Idasy dokładności,

T - tolerancja rozpatrywanego wymiaru w gotowym przedmiocie.

Tfł i T przyjmuje sią dla rajwiąkszego wymiaru poprzecznego przedmiotu.

Tolerancją T zaś można odczytać z rysunku wykonawczego przedmiotu, lub gdybądzie to wymiar swobodny, przyjąć tolerancją dla 12 klasy dokładności.

Tolerancją T można odczytać z tabeli 5 (B. Bałaziński: Metrologia warsztatowa + tabela w materiałach)

Wskaźnik K* może przyjmować różne wartości. I tak:

-    gdyK* <10 należy stosować jedną operacją (przejście),

-    gdy 10 <K_P<50 powinno stosować sią dwie operacje (przejścia),

-    gdy Ko >50 powinno stosować sią trzy operacje (przejścia).

1.2 Półfabrykaty w postaci prętów okrągłych z materiałów hutniczych

Gdy różnice średnic gotowego przedmiotu są nieduże to materiałem wyj ściowym powinien być pręt wakowany. Wtedy po określeniu liczby operacji należy z tablicy 6.1 (Feld + materiały) odczytać nad&tki na obróbką ubytkową powierzchni walcowych. Naddatki przyjmuje sią dla najwiąkszej średnicy nominalnej i długości przedmiotu. Należy je zsumować i dodać do średnicy wałka po obróbce ubytkomj oraz zaokrąglić w górą do wartości średnicy piątów wytwarzanych przez walcowanie (tablica 3.1 - Feld + materiały) i taki prąt przyjąć jako półfabrykat. Długość półfabrykatu określa sią poprzez dodanie do długości przedmiotu podwojonej sumy naddatku ro obróbką kształtującą powierzchni czołowych (tablica 6.3 - Feld) oraz tolerancji ciącia (tablica XIX-10; Porad. inż. obróbka skrawaniem tom II). Proces ciącia uvraża sią jaki obróbką zgrubną.

Przykkd

Maksymalna średnica przedmiotu po obróbce wynosi 050 a chropowatość tej powierzchni Ra5. Długość przedmiotu wynosi 140 mm. Określić' naddatki i wymiary półfabrykatu wakowanego. Tolerancje z tabeli 5.

Tjł = 2000jim - dla zwykłej dokładności wykonania piąta wakowanego i zakresu średiuc 51-80,

T = 250jim - dla 12 klasy dokładności i zakresu średruc 30-50.

Wartość wskaźnika Ko = T_pr/T = 2000^250 = 8. Konieczna jest zatem jedna operacja (przejście) czyli obróbka zgrubna, ak chropowatość Ra5 jest nie do osiągniącia poprzez toczenie zgrubne (patrz tablica XVIII.18 - Porad. inż. obróbka skrawaniem tom II + Feld i materiały?). Zatem z punktu widzenia wymaganej chropowatości powierzchni konieczne są dwie operacje, tzn. toczenia zgrubnego i toczenia kształtującego.

Naddatki zatem na obróbką wynoszą (tablka 6.1, zakres średnic 30-50 i długość 100-250):

-    toczenie zgrubne - 3,5 mm,

-    toczenie kształtujące -1,4 mm.

Są to naddatki dwustronne, zatem średruca półfabrykatu 0D* powinna wynosic:

1