91601

książki na zachodniej Europie. Po okresie rozruchu (IX-X w.) nastąpił renesans bizantyjski.

Cechy: rozwój kultury, nauki (reaktywacja działalności uniwersytetów w Konstatntynopolu. rozwój piśmiennictwa, pojawienie się prac o charakterze bibliograficznym -> Focjusz -patriarclia Konstantynopolu (II połowa IX w.) -> schizma wschodnia -> oderwanie się kościoła wschodniego od Rzymu.

Proces spisywania dziel -> tytuły kodeksów + notatki na temat treści. Dzięki Focjuszowi znamy dzieła, którego oryginały zaginęły. Średniowiecze w Bizancjum -> biblioteki uczelniane, biblioteki dworskie, księgozbiory panujących, księgozbiory prywatne. Najstarsza biblioteka o charakterze dworskim i publicznym -> Biblioteka Cesarska założona przez cesarza Konstantynopola w IV w. Do momentu jej zniszczenia w 405 r. zgromadziła ok. 128 tys. woluminów.

Przy bibliotece skryptorium - > pracowało w nim siedmiu skrybów, z których czworo kopiowali greckie teksty, natomiast troje pozostałych łacinę. Podobna biblioteka przy patnarcliacie —* Tomasz I; jej rozwój następował do 780 r., gdzie doliczono się 100 tys, woluminów. Oprócz dziel świeckich można było znaleźć w księgozbiorach dzieła teologiczne —♦ ortodoksyjne + heretyckie. Kierownikiem był św. Cyryl, który zasłynął przede wszystkim z opracowania alfabetu słowiańskiego. W IX w. św. Cyryl - jego imię jako mnicha (z wł. Konstanty) i św. Metody podjęli się zadania ewangelizacji Słowian. Potrzebne były im do tego teksty zroziuniałe dla ewangelizowanych Słowian. Cyryl i Metody opracowali alfabet słowiański, w którym spisali Pismo Święte i księgi mszalne (860 r ), które zatwierdził papież Hadrian III. Pierwszy alfabet słowiański nazywamy glagolicą. Został opracowany na podstawie systemu greckiego. II alfabet —* cyrylica —* nazwę nadali uczniowie Cyryla r Metodego. Został opracowany na piśmie greckim na greckiej majuskule. Zawierał on 24 znaki. Część znaków pochodziła z pisma łacińskiego i hebrajskiego -> 14 znaków. Cyrylica upowszechniła się na Bałkanach i terenach płd. - wsch. Rosji. Najstar sze zabytki piśmiennicze —► X w. —► teksty na terenach Rumunii i Bułgarii.

Doktryna islamu —* państwo arabskie —* wiąże się to z osobą Mahometa —* 622 r. ucieczka Mahometa z Mekki do Jatrib - to dawna nazwa miasta, prof. o tym nie mówił —> Medyna, gdzie ujawiiił swoje objawienie. Basen Morza Śródzienmego, wybrzeże pin. Afiyki, Bliski Wschód —»tereny 'ekspansji' islamu. Spoiwem islamu była święta księga Koran, zawier ająca nauki Mahometa.

Kultura książki arabskiej wywołało przepisywanie Koranu. Koran miał wiele redakcji aż do 653 r., kredy ustalono jeden (?) tekst księgi świętej. Summa (Sunna?), bogaty dorobek literatury pięknej, piśmiennictwo naukowe. Samo pismo arabskie wywodzi się z pism semickich opartego na systemie spółgłoskowym —> me tylko idee, myśli, ale też walory estetyczne. Pismo stanowiło element artystyczny, gdyż był to czas zwalczania obrazów w tekstach, zwłaszcza przedstawiających ludzi.

Style artystyczne:

-    kuffi (od miasta Kuffy, VII/VIII w. styl ozdobny przy przepisywaniu Koranu; używano go z czasem do sporządzania tekstów o charakterze ur zędowym. Wykorzystywanie motywów' w architekturze - mozaika. W zależności od regionu kuflfr przekształciło się w kufli kwieciste (ok. X w.) lub kuffi splecione w formie plecionki (XI w ). Działalność kaligrafów.

-    nasclii (nasili?) —* IX w., zrodzony z potrzeby pisania dużych liter, wiąże się go z papierem jako materiałem piśmienniczym (X w.); inskr ypcje - napisy na materiale twardym

-    magribi (Magrebu - kraina) —> Tunezja, Libia (IX-X w.) używanie po zdobyciu przez