3784495011

10 Mieczysław Staniszewski

przybierało ono różne formy. Zmiana ustroju państwowego łączy się ze zmianą struktur organizacyjnych administracji podatkowej. Im bardziej jest rozbudowane państwo, im bardziej złożony system podatkowy - tym bardziej rozbudowana administracja podatkowa. O jej skuteczności nie decyduje jednak to, czy administracja jest mniej lub bardziej rozbudowana, lecz czy dysponuje instrumentami prawnymi i technicznymi adekwatnymi do technik opodatkowania.

W Polsce nieustannie mnoży się służby, nie zważając w ogóle na to, czy przyznane im uprawnienia, kwalifikacje i morale pracowników pozwolą osiągnąć zamierzone cele. Identycznie jest obecnie w założeniach proponowanych zmian. Z uzasadnienia konieczności zmian wynika bowiem, że liczba urzędów skarbowych nie ulegnie zmianie. Nadal zatem w skład administracji podatkowej będzie wchodzić szesnaście izb skarbowych i czterysta urzędów skarbowych, w tym dwadzieścia wyspecjalizowanych urzędów skarbowych do spraw obsługi dużych podatników, utworzonych przez Ministra Finansów 1 stycznia 2004 roku. Warto w związku z tym zaznaczyć, że we Francji, kraju o potencjale gospodarczym zdecydowanie większym niż polski, jest tylko jeden urząd „duży”, tzn. dla dużych podmiotów, a w Holandii nie ma ani jednego wyodrębnionego urzędu dla obsługi takich podatników, lecz w niektórych urzędach są wyodrębnione jedynie wydziały, którym przypisano takie zadania. Nie przeszkadza to administracji podatkowej w efektywnym działaniu, ponieważ według danych Komisji Europejskiej w 2012 roku najniższy ubytek dochodów z VAT odnotowano w Holandii (jedynie 5% oczekiwanych dochodów)⁷. W Polsce trudno ten ubytek dokładnie ustalić, ponieważ brakuje odpowiednich instrumentów prawnych i technicznych, a administracja podatkowa skupia się przede wszystkim na drobnych uchybieniach małych podatników, prawdziwych oszustw i wyłudzeń nie zauważa czy wręcz nie chce zauważyć. Przykład spółki Amber Gold jest tu najlepszy.

Paradoksalnie więc duża liczba urzędów skarbowych i wyodrębniona administracja celna wcale nie przyczyniają się do poprawy skuteczności jej działania. Można postawić tezę, że właśnie duża liczba urzędów skarbowych, a tym samym mały terytorialny zasięg ich działania oraz istniejący dualizm kompetencji administracji, ułatwia przestępczą działalność i umożliwia ukrywanie majątku. W oszustwach karuzelowych trudno wykryć tzw. slupy, ponieważ praktycznie każdy podmiot będący w łańcuchu karuzelowym jest kontrolowany przez inny organ podatkowy z uwagi na różną właściwość miejscową. Ponadto oszuści

System informacji prawnych Lex na podstawie www.europa.eu/rapid [dostęp 13.11.2013],