3784502246

osw Szkice Humanistyczne Tom XIII

osw Szkice Humanistyczne Tom XIII

Nr 1

2013

Andrzej Batandynowicz

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Pedagogika sumienia lub industrializacja ducha, nieokreśloność i chaos aksjologiczny w przestrzeni postmodernistycznej i globalizacji kulturowo-cywilizacyjnej

Spotkanie i dialog

Odniesienie się do innego człowieka to dialog - to inne imię miłości, jako zaprzeczenie wrogości, nieufności, a praktykowanie odpowiedzialności za bliźniego.

Spotkanie z pamięcią, przeszłością w środkach masowego przekazu może być doznaniem bolesnym, ale inspirującym i pozytywnie wartościowym, choć nie prowadzi do żadnego „uwspólnienia pamięci”. Może stać się katalizatorem zmian w obszarze tożsamości jednostki, społeczeństwa i kultury¹.

W dialogicie M. Bubera jednostka to homo dialogus, istota dialogiczna - jedynie dzięki szczególnemu rodzajowi kontaktu z drugim człowiekiem, dzięki wypowiadaniu fundamentalnego słowa ja-ty i wejściu w dialogiczną relację - staje się osobą i może być siebie świadomy².

Obecność drugiego jest warunkiem zaistnienia i urzeczywistniania się człowieczeństwa w pełnej niepowtarzalności i jednorazowości³.

Dialog jest zatem jednym z autentycznych sposobów bytowania jednostki. Dopiero w niej dokonuje się spełnienie osobowego bytu i zachodzi „przemiana w komunię”, we wspólnotę uczestników dialogu⁴.

Sytuację zaistnienia relacji osobowej nazywamy spotkaniem i to w nim można odnaleźć treść ludzkiego życia. Wejście w relację - wymagające zaangażowania się

' Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Kraków 2004, Wydaw. Żak, s. 22.

²    M. Buber, Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych. Warszawa 1992, Instytut Wydawniczy PAX, s. 56.

³    J. Mader, Filozofia dialogu, [w:] Tischner J. (red.), Filozofia współczesna, Kraków 1989, Wydaw. Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy, s. 374.

⁴    M. Buber, op. cit., s. 211.