plik


L A B O R A T O R I U M 9 - 1 0 / 2 0 1 0 LABORATORI UM PRZEMYSAOWE | Wykrywanie zafaBszowaD w produktach mleczarskich STRESZCZENIE ZafaBszowania rodukcj serw, podobnie jak wypiek W ostatnich latach opracowano kilka mleka i produktw serowarskich pieczywa, mo|na zaliczy do jednych metod analitycznych, ktre pozwalaj r|nymi typami mleka, innymi Pz najstarszych procesw biotechnolo- na ochron konsumenta i monitorowanie od deklarowanych, s du|ym gicznych. Technologia wytwarzania tego autentyczno[ci wyrobw mleczarskich. wyzwaniem dla agencji monitorujcych segmentu produktw spo|ywczych pod- Procedury te s wspierane przez legisla- |ywno[. Najcz[ciej mleko owcze lega nieustannej modyfikacji wymuszanej cj Unii Europejskiej. i kozie zastpowane jest znacznie przez rosnc konkurencj i wymagania taDszym mlekiem krowim. W pracy konsumentw. W ostatnich latach zain- METODY przedstawiono techniki analityczne teresowanie produktami o podwy|szo- IMMUNOCHEMICZNE stosowane w tym obszarze badaD. nych walorach zdrowotnych przyczyniBo Metody immunologiczne polegaj SAOWA KLUCZOWE kontrola si do wzrostu spo|ycia serw owczych na zastosowaniu specyficznej interakcji zafaBszowaD, produkty serowarskie, testy i kozich. Ponadto w wielu krajach, m.in. pomidzy przeciwciaBem i antygenem. immunoenzymatyczne, chromatografia, w Grecji, Portugalii czy Turcji, z uwagi W przeciwieDstwie do metod chroma- techniki elektroforetyczne na brak sprzyjajcych warunkw do ho- tograficznych oraz elektroforetycznych, dowli bydBa woBowego, tego rodzaju sery nie wymagaj wyspecjalizowanej apara- SUMMARY Adulteration of milk stanowi istotny element segmentu pro- tury i sprawdzaj si przy rutynowym and dairy products with different types duktw mleczarskich. W wielu przypad- skriningu prbek mleka i sera. Reakcja of milk, other than declared is a big kach serw, np. takich, jak Feta, Manche- antygen-przeciwciaBo jest bardzo selektyw- challenge for food monitoring agencies. go czy Roquefort, produkty te stanowi na i pozwala na wykrywanie [ladowych The most frequent is replacement of ewe mark regionaln, ktra cieszy si popu- (kilka nanogramw) ilo[ci zanieczyszczeD and goats with less expensive bovine larno[ci konsumentw w wielu krajach w produktach |ywno[ciowych; jest m.in. milk. The techniques used for research Europy. W Polsce sery owcze rwnie| wykorzystywana do analizy zawarto[ci in this area were studied in this paper. maj ugruntowan pozycj w segmencie witamin, antybiotykw, r|nego rodza- KEY WORDS adulteration control, produktw mleczarskich. ju dodatkw do |ywno[ci, ale przede dairy products, immunoenzymatic tests, Produkcja mleka owczego oraz ko- wszystkim specyficznych biaBek. chromatography, electrophoretic techniques ziego, ktra stanowi ok. 3,5% w global- Do szerokiego spektrum protein nym bilansie, to jednak proces znacznie rozpoznawanych w reakcji immunoche- dro|szy z uwagi na cen i dostpno[ micznej mo|na zaliczy biaBka mleka. wyj[ciowego surowca oraz sezonowe W ofercie producentw (m.in. Euro-Dia- fluktuacje w jego pozyskiwaniu. W wie- gnostica, R-Biopharm, ZEU-Immunotec) lu przypadkach prowadzi to do nielegal- znajduj si testy paskowe, niewymaga- nych praktyk, polegajcych na zastpo- jce specjalistycznej aparatury zestawy waniu mleka owczego mlekiem krowim nitrocelulozowych paskw pokrytych w technologii produkcji serw owczych przeciwciaBami mono- lub poliklonalny- i kozich; niejednokrotnie mo|e to by mi, specyficznymi wobec biaBek mleka nawet proces nie[wiadomie realizowa- krowiego i owczego czy koziego. Pro- ny przez producenta, ktry dysponuje cedura wykonania testu sprowadza si niedostatecznym zapleczem analitycz- do zanurzenia paska reakcyjnego w roz- nym do kontroli jako[ci dostarczanego tworze mleka i analizie wizualnej obec- surowca. S to procesy niepo|dane nie no[ci kolorowych pasm pochodzcych tylko z ekonomicznego punktu widze- od reagujcego z przeciwciaBami biaBka nia, ale tak|e ze wzgldw medycznych, mleka owczego i ewentualnego drugiego z uwagi na potencjalne alergizujce dzia- pasma dowodzcego zanieczyszczenia Banie niektrych skBadnikw mleka czy mlekiem krowim. Testy paskowe to me- dr Robert DuliDski te| z powodw etycznych, religijnych toda pBilo[ciowa, pozwalajca jedynie KATEDRA BIOTECHNOLOGII {YWNOZCI UNIWERSYTET ROLNICZY W KRAKOWIE i kulturowych. na wykrycie zanieczyszczeD powy|ej 1%. 36 LABORATORI UM PRZEMYSAOWE L A B O R A T O R I U M 9 - 1 0 / 2 0 1 0 | przeciwciaBo Rysunek. Zasada dziaBania testu tzw. kanapkowej ELISA 1  doBek mikropBytki pokryty przeciwciaBami; 2  interakcja antygenu zawartego w prbce z unieruchomionym przeciwciaBem; 3  przyBczenie koniugatu enzymu  drugorzdowe przeciwciaBo; 4  usunicie pozostaBo[ci niezwizanej prbki; 5-6  wprowa- dzenie substratu, ktry zmienia barw pod wpBywem reakcji enzymatycznej Znacznie wiksze mo|liwo[ci w tym za- buforw i dysponowania urzdzeniami kresie oferuj klasyczne testy ELISA (ang. do homogenizacji i wirowania, na co nie Enzyme-Linked Immunoadsorbent Assay), zawsze pozwala zaplecze [redniej wielko- zazwyczaj zBo|one z 96-doBkowej polisty- [ci zakBadu spo|ywczego. renowej mikropBytki, ktrej dno pokryte jest przeciwciaBami specyficznymi wobec METODY biaBek wystpujcych naturalnie w mleku CHROMATOGRAFICZNE krowim; najcz[ciej s to proteiny z grupy Zastosowanie chromatografii pozwala immunoglobulin G, albumin lub kazein na precyzyjn analiz zanieczyszczeD (tabela). Po wprowadzeniu do mikro- i znaczn automatyzacj procedury ozna- doBkw roztworu badanej prbki lub czenia. Najcz[ciej stosowane s techniki standardu obecne tam immunoglobu- chromatografii HPLC w odwrconej fazie liny reaguj z immobilizowanymi prze- (ang. Reversed-Phase High-Performance Liquid ciwciaBami. Nastpnie po zaaplikowaniu Chromatography, RP-HPLC), chromato- tzw. koniugatu enzymu o  peroksydazy grafia jonowymienna, hydrofobowa oraz chrzanowej z przeciwciaBem  i prze- wykluczenia czsteczkowego. W wypad- pBukaniu doBkw mikropBytki buforem ku RP-HPLC wykorzystuje si kolumn wprowadzany jest substrat. W koDcowym Chrompack P 300 RP. RozdziaBowi pod- efekcie nastpuje katalizowana przez dawane s frakcje a- oraz b-laktoglobulin enzym reakcja barwna. Pomiar mo|na mleka krowiego oraz owczego i koziego przeprowadzi na czytniku mikropBytek w zale|no[ci od oczekiwanego charakteru z filtrem odcinajcym dla odpowiedniej denominacji produktu. Termostatowana dBugo[ci fali (rysunek). CzuBo[ tego testu w temperaturze 45C kolumna pozwala oscyluje wokB 0,5%. Pozwala on na wy- na gradientowy rozdziaB powy|szych skBad- krycie zanieczyszczeD w zakresie 1-10%; nikw przy zastosowaniu fazy ruchomej procedura oznaczenia wraz z wstpn A: 0,1-procentowy kwas trifluorooctowy ekstrakcj prbki trwa ok. 2-3 godzin. w wodzie oraz fazy B: 0,1-procentowy W wypadku prbek traktowanych tech- kwas trifluorooctowy w 80-procentowym nologi UHT lub eksponowanych przez acetonitrylu. Chromatogram rozwija- ponad 15-20 sekund na temperatur ny jest przez 30 minut przy prdko[ci 72C zalecane jest stosowanie testw se- przepBywu fazy mobilnej 0,5 mL/min lektywnych wobec gBwnej frakcji biaBek i detekcji spektrofotometrycznej przy mleka, g-kazein, bowiem immunoglobu- dBugo[ci fali 205 nm. Analiza jako[cio- liny G  rwnie| stosowane w tego typu wa jest mo|liwa dziki zr|nicowanym testach  podlegaj w tych warunkach czasom retencji gatunkowo specyficz- termicznej denaturacji. W tym wypadku nych a- oraz b-laktoglobulin. Liniowa konieczne jest zastosowanie procedury korelacja pomidzy logarytmem z pola ekstrakcji kazein z mleka lub sera, wy- powierzchni piku chromatograficznego magajcej przygotowania dodatkowych woBowej b-laktoglobuliny a procentow 37 reklama L A B O R A T O R I U M 9 - 1 0 / 2 0 1 0 LABORATORI UM PRZEMYSAOWE | TECHNIKA MARKERY PRG WYKRYWALNOZCI woBowa para--kazeina Elektroforeza woBowa aS1-kazeina 0,5-1% woBowa a-kazeina woBowa 2- oraz 3- kazeina, metoda referencyjna UE Izoelektroogniskowanie 0,5-1% kozia oraz owcza para--kazeina kozia -laktoglobulina oraz woBowa -laktoglobulina A Elektroforeza kapilarna kompleksowa analiza woBowych kazein oraz biaBek serwatki 1% woBowa aS1-kazeina woBowa -kazeina woBowa immunoglobulina G Po[rednia ELISA owcza aS2-kazeina 0,1-1% woBowa -kazeina woBowa aS1-kazeina woBowa -kazeina Kanapkowa ELISA kozie biaBka serwatki 0,5-1% woBowa -laktoglobulina woBowa, kozia oraz owcza -laktoglobulina RP-HPLC woBowa a-laktoalbumina 1-2% oraz -laktoglobulina B Chromatografia jonowymienna woBowa, kozia oraz owcza aS1-, - kazeina 1% Chromatografia hydrofobowa woBowa, kozia oraz owcza aS1-, - aS2-, - kazeina  startery zsyntetyzowane na bazie genu woBowej oksydazy cytochromu II, PCR mitochondrialnego cytochromu B, mitochondrialnego DNA, podjednostki 12S 0,1-0,5% rybosomalnego RNA Tabela. Porwnanie metod analizy zafaBszowaD produktw mleczarskich zawarto[ci mleka krowiego w mleku bek mleka. IEF byBo rwnocze[nie pierw- 2 oraz 3. Te faBszywie negatywne wyniki owczym lub kozim pozwala na analiz sz technik, ktra zostaBa zaaprobowan z greckiego laboratorium spowodowane ilo[ciow. W pracy Meyera i wsp. z roku przez Komisj Europejsk do badania byBy niefortunnym wyborem testu ELI- 1997 monitorowano poziom zanieczysz- autentyczno[ci produktw mleczarskich SA selektywnego wobec immunoglobulin czeD mlekiem krowim w szerokim zakresie (1992 r.). Izoelektrooogniskowanie g-kazein G, ktre w termizowanym mleku podlegaj st|eD: 2-95%. powstaBych w wyniku hydrolizy biaBek sera przynajmniej cz[ciowej denaturacji. W ta- Chromatografia jonowymienna po- pod wpBywem plazminy (E.C. 3.4.21.7; nu- kich przypadkach znakomicie sprawdza si lega na zr|nicowanej elucji skBadnikw meracja wedBug nomenklatury Komisji reakcja BaDcuchowa polimerazy, bowiem wskutek wyhamowywania na kolumnie Enzymowej) z zastosowaniem standardw kwasy nukleinowe to jeden z najtrwalszych poprzez jonowe oddziaBywania ze zBo|em 0 oraz 1-procentowej woBowej kazeiny po- skBadnikw komrek. W wypadku wyboru chromatograficznym. Do analizy biaBek zwala na jako[ciow analiz. Metoda pBilo- tej techniki do pomiaru autentyczno[ci mleka, m.in. aS1-, k-kazein w wariancie [ciowa wymaga analizy densytometrycznej produktw mleczarskich, zreszt podobnie kationowymiennej chromatografii stoso- |eli i tym samym do[ zaawansowanych jak w wypadku dowolnego artykuBu |ywno- wane s szerokoporowe kolumny ([red- zestaww do archiwizacji i dokumentacji [ciowego, warto zwrci uwag na wBa[ciwy nica ziaren: 10 m) Waters Protein Pak elektroforogramw. dobr starterw do PCR, ktre zadecyduj DEAE-5PW lub Shodex IEC CM-82T. o wydajno[ci caBej reakcji. Te kilkudziesi- Rozwijany jest dwuskBadnikowy gradient, TECHNIKI PCR cionukleotydowe sekwencje przyBczajce gdzie jako faz A stosuje si 10 mM kwas Opracowana w roku 1987 przez Kary Mul- si na jednym z etapw reakcji w procesie malonowy zawierajcy 5M mocznik, lis technika PCR (ang. Polymerase Chain tzw. anilingu do matrycy DNA musz by pH 6,0, a faza B wzbogacona jest dodat- Reaction, PCR), czyli technika reakcji BaD- starannie dobrane. W literaturze przedmio- kiem 0,5M NaCl. Detekcja wymywanych cuchowej polimerazy, pozwala na amplifi- tu zalecane s sekwencje oligonukleotydw z kolumny biaBek nastpuje w zakresie kacje selektywnych fragmentw DNA przy zsyntetyzowane na bazie fragmentu genu nadfioletu przy dBugo[ci fali 280 nm. wykorzystaniu termostabilnej polimerazy kodujcego woBow oksydaz cytochromu Chromatografia hydrofobowa pozwa- bakteryjnej. Metod PCR cechuje wysoka II, odcinkw mitochondrialnego DNA czy la na rozdziaB caBego niemal spektrum czuBo[ w zakresie 0,1-0,5%. Ponadto jest te| fragmentu podjednostki 12S ryboso- kazein (aS1-, k- aS2-, b-), cho jest mniej ona dobr alternatyw w wypadku serw malnego RNA. Dodatkowym elementem popularna, prawdopodobnie z uwagi poddawanych obrbce termicznej. W litera- przygotowania prby jest tutaj dobr odpo- na nieco mniej selektywne oddziaBywanie turze cytowany jest przypadek, kiedy jedno wiedniego zestawu do izolacji tkankowego z wypeBnieniem kolumny. z laboratoriw weterynaryjnych w Larissie DNA, gwarantujcego optymalny uzysk nie wykryBo metod ELISA zanieczyszczeD kwasu nukleinowego do reakcji PCR, cho METODY sera feta w trzech analizowanych prbkach, wielu producentw oferuje ju| specjalne ELEKTROFORETYCZNE podczas gdy rwnolegBe testy wykonane zestawy do izolacji genomowego DNA Metoda izoelektroogniskowania (ang. metod IEF oraz PCR w Austrii oraz z artykuBw rolnospo|ywczych. q Isoelectrofocusing, IEF) pozwala na analiz technik ELISA, ale specyficzn wobec wikszej ilo[ci prbek ni| chromatografia, kazeiny, w Niemczech potwierdziBy jed- Pi[miennictwo dostpne na co jest istotne w rutynowym skriningu pr- nak obecno[ zanieczyszczeD w prbkach www.laboratorium.elamed.pl 38 1. Colak H., Aydin A., Nazli B., Ergun O.: Detection of cow s milk in sheep s cheeses by immunochromatography.  Food Control , 2006, 17, 905-908. 2. Mayer H.K.: Milk species identification in cheese varietes using electrophoretic, chromatographic and PCR techniques.  International Dairy Journal , 2005, 15, 595-604. 3. Mafra I., Roxo A., Ferreira I., Oliveira M.B: A duplex polymerase chain reaction for the quantitative detection of cows milk in goats milk cheese.  International Dairy Journal 2007, 17, 1132-1138. 4. Mayer H.K., Heidler D., Rockenbauer C.: Determination of cows , ewes and goats milk in cheese by isoelectric focusing and cation-exchange HPLC of - and para--caseins.  International Dairy Journal , 1997, 7, 619-628. 5. Ferreira I., Cacote H.: Detection and quantification of bovine. Ovine and caprine milk perecentages in protected denomination of origin cheeses by reversed-phase high-performance liquid chromatography of beta-lactoglobulins.  Journal of Chromatography A , 2003, 1015, 111- 118. 6. Borkova M., Snaselova J.: Possibilities of different animal milk detection in milk and dairy products  a review.  Chech Journal of Food Science , 2005, 23, 41-50. 7. Asensio L., Gonzales I., Garcia T., Martin R.: Determination of food authenticity by enzyme- linked immunosorbent assay (ELISA).  Food Control , 2008, 19, 1-8. 8. Commission Regulation (1992) Reference method for the detection of cows milk casein in ewes milk cheese. EEC no 690/92 of 19 March 1992. Official Journal of European Communities, L74, 23-32.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
laboratorium artykul 10 0166
laboratorium artykul 10)625
Laboratorium sprawozdanie 10
Wyposazenie pomiarowe w laboratorium artykul laboratorium 08
specyfikacja laboratoria wykonawczy 10
5 1 10 CCNA1 Laboratorium pl
Laboratorium nr 2, 14 10 2011
ARTYKUŁY LIDER 10 ATUTÓW
Artykuł moduł 10
590,10,artykul
87,10,artykul
334,10,artykul
016 10
016 10 (3)

więcej podobnych podstron