plik


ÿþRory Morgan, Nowe spojrzenie na lojalno[ wobec marki [artykuBy] Jedno z najcz[ciej u|ywanych przez biznesmenów sBów brzmi "lojalno[". Wszyscy wiemy co ono oznacza, tak samo jak wiemy, co oznacza "warto[", cho czsto okazuje si, |e niekoniecznie mamy to samo na my[li. W zwizku z tym nie jest zaskoczeniem, |e badacze rynku stawiani s w trudnej sytuacji, gdy musz zmierzy lojalno[. Swoj drog, czy tak naprawd jest w lojalno[ci co[, co jest warte zmierzenia? Niektórzy wierz ze "lojalno[ to jest co[, co czuj" - emocje, jakie w konsumentach Foto CODES wywoBuje dana marka - tak naprawd natomiast gBówn rol odgrywa tutaj efektywno[ przemy[lanych i kosztownych kampanii oraz ich siBa oddziaBywania. Dla niektórych natomiast "lojalno[, to jest to, co ja robi", tzn. ni mniej ni wicej jak pozbawiona gBbszych uczu powtarzalno[ w czasie zachowaD zakupowych - w takim przypadku mamy do czynienia ze skutecznym dziaBaniem sprzeda|y i promocji. Korzystajc z ka|dej z tych definicji musimy zdawa sobie spraw jednak z siBy "lojalno[ci". Badacze wypracowali zestaw technik mierzcych lojalno[ wobec marki, poczynajc od ogólnych pomiarów wizerunku marki, poprzez preferencje i upodobania, po rygorystyczne badania intencji zakupowych. Dla mierzenia lojalno[ci zwizanej z zachowaniami zakupowymi tworzone s panele oraz podobnego typu narzdzia. Podsumowujc - nie mo|na narzeka na niedomiar technik mierzcych lojalno[. Niemniej jednak mo|na zauwa|y pewne problemy zwizane z badaniem tego obszaru. Wydaje si, |e badacze rozwinli bardzo zaawansowane narzdzia mierzce dwa, w sumie do[ ró|ne, aspekty zarzdzania mark. Ka|da z tych definicji ma swoje racje. WedBug Research International, to poBczenie tych dwóch aspektów lojalno[ci jest jednak najwa|niejsze. Zrozumienie relacji midzy postawami a odczuciami wobec marek a zachowaniami zakupowymi daje brand managerom niezbdne informacje do zarzdzania marka. Pozwala zbada silne i sBabe strony marki oraz zbudowa tak strategi, która pozwoli wzmacnia mocne strony marki i niwelowa jej sBabe strony, jak równie| zbada, jakich konsumentów marka mo|e jeszcze przycign, a z którymi wi|e si ryzyko utraty. Te wszystkie informacje tworz system wczesnego ostrzegania i pozwalaj maksymalizowa efekty dziaBaD podejmowanych wobec marki. Naturalnie, nie jest to nic nowego w wielu wymiarach wBa[nie to byBo Zwitym Gralem badaczy, odkd wynaleziono ankiety. Mimo wszystko, jaki[ postp miaB miejsce, a nowa generacja komputerowych modeli psychologicznych doprowadziBa nas bardzo blisko do niego. Pracujc nad modelem Loyalty Driver w Research International byli[my zdania, |e jeste[my w stanie wymodelowa z du|ym przybli|eniem zwizki pomidzy ró|nymi skBadowymi brand equity [warto[ci marki], tak by trafnie prognozowa prawdopodobieDstwo przej[cia konsumenta do konkurencji. Jak to robimy? Pierwszym krokiem jest pomiar ogólnej warto[ci marki. W praktyce mierzymy go korzystajc z odmiany sprawdzonej metody BPTOsm (Brand/Price Trade-Off). To nam daje wskaznik dla marki, odzwierciedlajc siB produktu mierzon przy pomocy ceny. To co teraz musimy zrobi to odnie[ t "zmienna zale|n" do skBadowych warto[ci equity. W naszym modelu mamy dwie klasy skBadowych. Po pierwsze, mamy tam kwestie specyficzne dla danej kategorii produktów, odnoszce si do strony funkcjonalnej oraz do ich dziaBania - na przykBada spalanie i przyspieszenie dla samochodów, albo czas reakcji i brak bBdów w[ród personelu banku gdzie mamy ROR. Ogólnie http://www.cobra.pl/printableNews.php?news_id=136 2003-04-15 Strona 2 z 3 rzecz biorc, dla wikszo[ci kategorii istnieje jakie[ 10 - 15 takich "kluczowych elementów wyboru", które zazwyczaj s dobrze znane marketingowcom. Po drugie, mamy bardziej mikkie, bardziej emocjonalne i niematerialne kwestie zwizane z warto[ci equity, co doprowadza nas do tego co nazywamy "stosunkiem emocjonalnym" odczuwanym przez konsumentów w stosunku do czysto "markowej" strony produktu. Z pewnym zaskoczenie konstatujemy, |e emocje nie s zwizane z kategoriami produktów. W rzeczy samej, dzi[ uwa|amy |e istniej "uniwersalne reguBy" dotyczce emocjonalnej strony marki, które s wy|szego rzdu ni| granice kategorii. W modelu s one reprezentowane przez trzy czynniki. a) Renoma - zaufanie oraz respekt jakim cieszy si marka w oczach konsumentów. Sprowadza si to do postrzegania czym ta marka jest oraz co ona reprezentuje. W naszych pracach rozró|nili[my trzy cechy renomy, które s wa|nymi czynniki ró|nicujcymi dla marek: tradycja marki - utrwalona przez lata renoma i pozycja lidera, zaufanie jakim marka jest obdarzana oraz stopieD innowacyjno[ci, tzn. wiodca rola, nowoczesno[, ogólna aktywno[ na rynku. Powodem dla którego wyra|amy renom na trzy sposoby jest to, |e naszym zdaniem mo|na renom budowa przyjmujc ró|ne strategie. David Aaker wymienia renomowane marki i podaje jako ich przykBady dobrze znane midzynarodowe marki takie jak: Cambell's, Kodak, Hallmark, General Electric, John Deere, Hewlett-Packard, Quaker Oats, Chevrolet, AT&T itd . Jednak|e mo|emy uzna, |e marki takie jak Apple Computer oraz Versace maj autorytet oparty bardziej na innowacji ni| na tradycji. b) Identyfikacja - zbie|no[ warto[ci marki z tymi wyznawanymi przez osob oraz stopieD w jakim marka jest postrzegana jako majca znaczenie dla danej osoby. To jest wyraznie odmienna cecha ni| renoma marki, jednak równie wa|na, poniewa| naszym zdaniem renoma jest potrzebna, ale sama w sobie nie jest wystarczajca, |eby zbudowa siln mark. Brakujcym ogniwem jest tutaj odniesienie wizerunku marki do siebie samego, gdy| nie mo|na zaBo|y, |e wysoka renoma marki zostanie pozytywnie zinterpretowany przez wszystkich konsumentów. Takie przykBady mo|na znalez w dotychczas publikowanych przez Research International pracach, w których wykazali[my, |e marki o obiektywnie wysokim autorytecie (np. karta kredytowa) mog nie zdoby "serc" poprzez "traktujcy z góry" ton komunikacji lub gdy marka jest postrzegana jako "odnoszca si z wy|szo[ci" wobec klientów. To jest aspekt "osobowo[ci" przypisywanej marce. Ponownie widzimy trzy [cie|ki uto|samiania. Pierwsze to wiz, gdy uwa|a si, |e marka odwoBuje si do tych samych warto[ci co konsument. To mo|e by zwBaszcza silne w przypadku marek kreujcych trendy w modzie, takich jak Benetton czy Levis. Druga to zrozumienie potrzeb - konsument czuje |e marka dba o niego, jest w jaki[ sposób zainteresowana jego potrzebami i mo|e je zaspokoi. Ten wymiar jest do[ istotny na przykBad dla kosmetyków. No i wreszcie mamy nostalgi która mo|e si pojawi w przypadku marek o pewnej tradycji, które przynosz skojarzenia z wczesnymi latami |ycia (np. Marmite, Hovis w UK, Wheaties w US). Naturalnie nie s one wzajemnymi alternatywami i czsto bd wystpowa razem lub parami. c) SpoBeczne uznanie - prze[wiadczenie |e u|ywanie/zakup marki przyniesie rezultat zaspokajajcy postrzegane potrzeby w wymiarze towarzyskim. Mówi si czasami, |e marki pomagaj ludziom wypowiedzie si na swój temat. Ten aspekt mo|e wskazywa na niewypowiedziane poszukiwanie aprobaty ze strony rówie[ników, przeBo|onych etc., oraz obejmuje towarzyskie/spoBeczne ograniczenia lub naciski brane pod uwag przez konsumentów w ramach pewnych kategorii produktów- np. markowa odzie| lub sprzt sportowy. Jest to ostatni czynnik emocjonalny wskazujcy na siln blisko[ w stosunku do marki, a ró|ni si od dwóch poprzednich tym |e marka mo|e mie wysoki autorytet, mo|na si z ni uto|samia, jednocze[nie marka nie odnosi sukcesu, poniewa| nie potrafi przekaza "wBa[ciwego" komunikatu towarzysko-spoBecznego. To oczywi[cie ma wielkie znaczenie w kategoriach gdzie widoczna konsumpcja marki "mówi co[" o tym, który j wybraB. I znowu mo|emy wyodrbni trzy wyznaczniki, które wyra|aj spoBeczne uznanie. Po pierwsze to poczucie presti|u, którego przykBadem mo|e by Rolls Royce. Jest to zwizane z bardzo ogólnym odbiorem marki a nie z odczuciami jednostki. Bardziej osobistym aspektem bdzie prawdopodobnie aprobata otoczenia, która powoduje, |e marka nabiera bardziej osobistych wymiarów. I ostatecznie, akceptacja mo|e by wywoBana przez u|ytkowanie produktu, przez znane i powa|ane osoby, które nazywamy wsparciem autorytetów. Jak do tej pory idzie niezle - mamy oszacowan warto[ marki w kontek[cie emocjonalnych i funkcjonalnym. Jednak caBkowita warto[ marki dla konsumenta musi bra pod uwag jego cen, albo przynajmniej stosunek do ceny konkurencji. To zaBo|enie jest wprawdzie do[ oczywiste, jednak zaskakujca jest ilo[ modeli zajmujcych si mark a pomijajcych cen. W jaki wic sposób klienci dokonuj wyborów tego, co kupuj? Co sprawia, |e konsumenci zmieniaj swoje upodobania wobec marek? Innymi sBowy - co tworzy lojalno[? Do[wiadczenia pokazaBy, |e modele budowane na warto[ciach u|ytkowych (np. wikszo[ modeli opartych o analiz conjoint) dostarcza pewnych informacji o zachowaniu zakupowym, jednak nie s to informacje wyczerpujce. Ostatnie badania pokazaBy, |e jest kilka powodów by tak twierdzi. Jednym z powodów jest fakt, |e relacja miedzy walorami u|ytkowymi konkurencyjnych marek oraz prawdopodobieDstwo wyboru wy|ej ocenianej pod tym wzgldem marki (bdz zmiany na t mark) nie jest funkcj liniow i przede wszystkim zale|y od kategorii. To oznacza, |e w przypadku niektórych kategorii nawet maBa ró|nica mo|e spowodowa olbrzymie ruchy, podczas gdy w innych kategoriach produktowych tylko naprawd du|e ró|nice mog sprowokowa konsumentów do zmiany. Wierzymy, |e jest kilka czynników, cz[ciowo zwizanych z postaw rynkow, cz[ciowo majcych swoje korzenie w psychice, które obni|aj prawdopodobieDstwo dokonywania zakupów przez konsumenta [ci[le na podstawie ocen produktów. To zjawisko nazywamy inercj - wpBywa ono na zachowania zakupowe, a poszczególne czynniki skBadajce si na nie ksztaBtuj poziom inercji indywidualnie dla ka|dego konsumenta. Co skBada si na inercj? Nasze do[wiadczenia z MicroTestem pokazaBy istotny wpByw na zachowania zakupowe skBonno[ci do eksperymentalizmu w ramach kategorii, czy te| skBonno[ci do podejmowania ryzyka. Te czynniki maj wiele punktów stycznych z poczuciem pewno[ci siebie, jakie maj konsumenci w zwizku z podejmowanymi przez nich decyzjami. Pewno[ ta jest prawdopodobnie wysoka w przypadku produktów FMCG, a niska w przypadku produktów finansowych. Mog równie| wystpowa pewne bariery majce wpByw na wybór: zwykBa niech do zmiany a nawet obawa przed odpowiedzialno[ci finansow. Te czynniki skBadajce si na inercj wystpuj w ró|nym nasileniu w zale|no[ci od kategorii produktu i indywidualnego konsumenta. Mimo wszystko jeste[my jednak pewni, |e posiadajc tak wiedz mo|emy mierzy prawdziwe zachowanie konsumentów, a stworzony przez nas model biorcy pod uwag te czynniki pozwala na dokBadniejsze zbadanie rzeczywisto[ci. Pozwala nam to równie| na stworzenie segmentacji klientów, poprzez zbadanie w jaki sposób inercja dziaBa w[ród konsumentów danej kategorii, biorc równocze[nie pod uwag percepcj aktualnej marki w stosunku do najbli|szej konkurencji. Na podstawie takiej analizy otrzymujemy cztery segmenty, których nazwy czytelnie charakteryzuj konsumentów zakwalifikowanych do danej grupy. Najwa|niejsze w przypadku modelu Loyalty Driver, jest poBczenie wszystkich czynników, które do tej pory byBy badane osobno. Rozumiemy, co kreuje emocjonalny Badunek zwizany z mark i jak to si Bczy z funkcjonalnymi walorami danej marki. Rozumiemy te| wa|no[ ceny przy szacowaniu warto[ci marki. Rozumiemy równie| jak postrzegana warto[ marki ma si do czynników inercji w danej kategorii i jak wpBywa na skBonno[ do zmiany marki. A przede wszystkim otrzymujemy segmentacj konsumentów, która czytelnie wskazuje szanse rynkowe oraz konsumentów, wobec których istnieje ryzyko utraty. ArtykuB na potrzeby wortalu COBRA.pl zostaB udostpniony przez Instytut Badawczy PENTOR. Autor artykuBu jest International R&D Director w Research International., midzynarodowej korporacji badawczej, z któr Instytut Pentor jest stowarzyszony. Niniejszy artykuB zostaB opublikowany we wrze[niu 1999 w Brand Strategy. 12 lipca 2002 © CODES Consulting 2002 Projekt i programowanie Mediarun.pl

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Greene Saturn nowe spojrzenie na przeklętą planetę
Greene Liz Saturn nowe spojrzenie na przeklętą planetę
Spojrzenie na LaTeX
Spojrzenie na życie
Moja kuchnia nowe przepisy na zupy i obiady jednodaniowe
Systemowe spojrzenie na problem przemocy w rodzinie, 19 10 2010
Msza trydencka pozwala głębiej spojrzeć na liturgię
Jak czerpac zyski dzieki szerokiemu spojrzeniu na rynek
Earthdawn Cztery spojrzenia na adeptow
INNE SPOJRZENIE NA KROK PIERWSZY
estetyczne spojrzenie na swiat

więcej podobnych podstron