plik


ÿþXLVIII KONFERENCJA NAUKOWA KOMITETU IN{YNIERII LDOWEJ I WODNEJ PAN I KOMITETU NAUKI PZITB Opole  Krynica 2002 Wojciech {ÓATOWSKI1 El|bieta SZMIGIERA2 StanisBaw JEMIOAO2 LesBaw KWAZNIEWSKI2 PRACA ZESPOLONYCH SAUPÓW STALOWO-BETONOWYCH NA PODSTAWIE BADAC I ANALIZY METOD MES 1. Wprowadzenie W pracy przedstawiono opracowane modele numeryczne sBupów zespolonych stalowo- betonowych oraz podano wyniki obliczeD, uzyskane metod elementów skoDczonych (MES), z zastosowaniem systemu ABAQUS [1, 2]. Rozpatrywane sBupy badano wcze[niej w laboratorium, gdzie modele w skali 1:1 poddawano osiowemu [ciskaniu, a| do zniszczenia elementu [7]. Podstawowym celem analizy jest porównanie wyników do[wiadczalnych z wynikami numerycznymi MES. Cele analizy s nastpujce: 1. opracowanie modeli MES sBupów zespolonych stalowo-betonowych, dla których warunki brzegowe i charakter zniszczenia jest zbli|ony do pracy elementów badanych w la- boratorium, 2. porównanie wyników do[wiadczalnych i numerycznych, 3. ustalenie przekrojów sBupa, w których nastpuje koncentracja napr|eD i zarysowanie betonu, 4. ustalenie przebiegu [cie|ki równowagi statycznej. W pracy podano podstawowe informacje o nieliniowych relacjach konstytutywnych stali i betonu, które zastosowano w analizie MES. Zdefiniowano modele numeryczne sBupów zespolonych, podano wyniki numeryczne oraz okre[lono parametry zadania majce wpByw na rezultaty obliczeD. Prezentowane w niniejszej pracy wyniki obliczeD zostaBy uzyskane z wyko- rzystaniem zasobów komputerowych Centralnego O[rodka Informatyki Politechniki Warszawskiej. 1 Prof. dr in|., WydziaB In|ynierii Ldowej Politechniki Warszawskiej 2 Dr in|., WydziaB In|ynierii Ldowej Politechniki Warszawskiej 272 2. Zastosowane modele konstytutywne stali i betonu W przypadku modelowania elementów stalowych sBupa zastosowano relacje konstytutywne stali, które uwzgldniaj jej spr|yste i plastyczne wBa[ciwo[ci mechaniczne. Zastosowano klasyczn teori plastyczno[ci z tzw. wzmocnieniem izotropowym, poniewa| rozpatrywane jest tylko obci|enie monotoniczne. W analizie nieliniowej MES, która dotyczy maBych & odksztaBceD, przyjto zaBo|enie o addytywnej dekompozycji prdko[ci odksztaBceD µ na & & cz[ spr|yst µE (odwracaln) i cz[ plastyczn µP (nieodwracaln) [1, 2]. OdksztaBcenia spr|yste s opisane izotropowym prawem Hooke a, za[ prdko[ci odksztaBceD plastycznych definiuje tzw. stowarzyszone prawo pBynicia. Prawo pBynicia jest stowarzyszone z warunkiem plastyczno[ci Hubera-Misesa (H-M). Izotropowa ewolucja warunku plastyczno[ci H-M (równomierne rozszerzanie warunku plastyczno[ci w przestrzeni stanu napr|enia) jest zale|na od intensywno[ci odksztaBceD plastycznych. Tzw. krzyw wzmocnienia materiaBu definiujemy zgodnie z aproksymacj wyników standartowych testów jednoosiowego rozcigania stali, por. [2, 3]. W procesie czynnym stosowany jest model spr|ysto-plastyczny materiaBu ze wzmocnieniem izotropowym, za[ w procesie biernym obowizuje prawo Hooke a (odci|enie nastpuje od stanu napr|enia zdefiniowanego przez aktualny warunek plastyczno[ci). W przypadku modelowania betonu, przyjto znacznie bardziej zBo|one relacje konstytutywne spr|ysto-plastyczno[ci ni| w przypadku stali, co oczywi[cie wynika z odmiennych wBa[ciwo[ci mechanicznych betonu w porównaniu z metalami. Stosowane obecnie relacje konstytutywne betonu uwzgldniaj midzy innymi spr|yste i plastyczne wBa[ciwo[ci betonu oraz efekty zwizane zarówno z tzw. degradacj tych wBasno[ci jak i mechanik pkania. SzczegóBowa analiza, z zakresem stosowalno[ci zBo|onych modeli konstytutywnych betonu wykracza poza ramy tego opracowania. Nale|y zaznaczy, |e wyznaczenie parametrów materiaBowych nawet najprostszych modeli spr|ysto- plastyczno[ci betonu wymaga znajomo[ci wyników nie tylko standardowych testów [ciskania i rozcigania betonu ale tak|e co najmniej kilku wyników testów dla zBo|onych stanów napr|enia. Poniewa| w rozpatrywanych tutaj sBupach zespolonych zastosowano betony zwykBe, to dodatkowe dane materiaBowe (nie wynikajce ze standardowych wyników badaD betonu) przyjto na podstawie jako[ciowej analizy badaD wg [3, 4, 5] i zaleceD podanych w podrcznikach programu ABAQUS [1, 2]. W nieliniowej analizie MES zaBo|ono nastpujcy model betonu: odksztaBcenia spr|yste opisane s prawem Hooke a, za[ odksztaBcenia trwaBe wynikaj ze stowarzyszonego prawa pBynicia. Powierzchnie plastyczno[ci jak i powierzchnie graniczne betonu s zBo|eniem dwóch powierzchni zale|nych od pierwszego i drugiego niezmiennika stanu napr|enia. W ten sposób rozpatruje si dwa podstawowe mechanizmy nieliniowej  pracy betonu, gdy| pierwsza powierzchnia kontroluje mechanizm zarysowania betonu w stanie napr|enia z  dominujcymi napr|eniami rozcigajcymi, za[ druga powierzchnia  kontroluje stany napr|eD z  dominujcymi napr|eniami [ciskajcymi. Powierzchnia plastyczno[ci doznaje izotropowej ewolucji, która kontrolowana jest krzyw napr|enie  odksztaBcenie z testu jednoosiowego [ciskania. W przypadku drugiej powierzchni, uwzgldnia si tzw. miknicie odksztaBceniowe opisane krzyw napr|enie  odksztaBcenie z testu jednoosiowego rozcigania. Zastosowany model betonu powinien by ograniczony do sytuacji obci|eD zbli|onych do monotonicznych. Ze wzgldu na posta powierzchni granicznej, która nie jest zale|na od trzeciego niezmiennika stanu napr|enia (por. [5, 6]), zakres stosowalno[ci modelu powinien by ograniczony tak|e do przypadków, w których nie wystpuj bardzo du|e hydrostatyczne napr|enia [ciskajce. Ograniczenia powy|sze s speBnione w 273 analizowanych sBupach. Nale|y nadmieni, |e obie powierzchnie graniczne s znacznie uproszczone w stosunku do powierzchni stosowanych w z Bo|onych modelach plastyczno[ci betonu (por. [5, 6]) i w stanach napr|enia zbli|onych do punktów, w których jest  przecicie obu powierzchni, otrzymuje si nieco zawy|one warto[ci wytrzymaBo[ci betonu. 3. Modele numeryczne i wyniki obliczeD Analizowane sBupy zespolone rozpatrywane s jako ukBady wykonane z czterech elementów: cz[ci betonowej, stalowego dwuteownika, zbrojenia gBównego i strzemion wykonanych z ró|nych rodzajów stali. Cz[ betonowa sBupa jest modelowana o[miowzBowymi, trójwymiarowymi elementami skoDczonymi, z tzw. zredukowanym caBkowaniem (C3D8R). W definicjach elementów, przez które przechodzi zbrojenie gBówne lub strzemiona, zastosowano opcj REBAR [1], która uwzgldnia wspóBprac betonu i stali zbrojeniowej. Opcja REBAR definiuje poBo|enie i kierunek zbrojenia w elemencie oraz jego wBa[ciwo[ci, tzn. pole przekroju i staBe materiaBowe stali. Dwuteownik stalowy modelowany jest czterowzBowymi elementami powBokowymi ze zredukowanym caBkowaniem, oznaczonymi przez S4R [1]. Acznie w caBym modelu sBupa zastosowano 14442 elementy skoDczone. Liczba wzBów wynosi 20944, za[ liczba stopni swobody jest równa 56760. W ka|dym przypadku analizowanych sBupów stosowano identyczn siatk MES. OdwoBujc si do badaD do[wiadczalnych [7], rozpatrzono dwa rodzaje sBupów oznaczonych przez S1 i S4, ró|nicych si tylko sposobem przyBo|enia obci|enia. W pierwszym przypadku (sBup S1) obci|enie przyBo|one jest do górnej, wyrównanej powierzchni sBupa. Jako obci|enie przyjto w modelu MES tzw. wymuszenie kinematyczne, realizowane przez zadanie przemieszczeD wymuszonych, jednakowych dla cz[ci stalowej i betonowej. W drugim przypadku (sBup S4), w do[wiadczeniu obci|enie jest przyBo|one bezpo[rednio do stalowego dwuteownika, który wystawaB ok. 50 mm nad cz[ betonow. W modelu numerycznym przemieszczenia wymuszone zadano w wzBach tworzcych górne krawdzie stalowego dwuteownika. W obydwu przypadkach zdefiniowano warunki brzegowe w dolnej podstawie sBupów, wprowadzajc ograniczenia przemieszczeD w kierunku osi sBupa, zarówno dla wzBów odpowiadajcych cz[ci betonowej jak i stalowej. Ró|nice wystpujce w wariantach modeli MES stosowanych dla obydwu sBupów, wynikaj gBównie ze sposobu realizacji warunków podparcia i wspóBpracy dwuteownika z betonem. Z dotychczasowej analizy zagadnienia wynika, |e sposób modelowania warunków brzegowych jest jednym z gBównych czynników decydujcych o lokalnych uszkodzeniach sBupa i warto[ci globalnej siBy niszczcej. Nale|y zaznaczy, |e nie dysponujemy danymi do[wiadczalnymi, na podstawie, których mo|na zaproponowa prawo tarcia pomidzy stal dwuteownika i betonem, zarówno w podstawie dolnej sBupa jak i w podstawie górnej. Wymienione powy|ej prawa tarcia nie mog by prostymi prawami liniowymi. Wobec powy|szego, zdecydowano si na uproszczon analiz zagadnienia, w której zaproponowano rozpatrywanie kilku wariantów modeli numerycznych sBupa stalowo-betonowego. Nale|y zaznaczy, |e w eksperymentach [7], które s podstaw do weryfikacji podanych obliczeD nie byBo w peBni mo|liwe wyeliminowanie tarcia w podstawach sBupów. Z drugiej strony  praca sBupa w konstrukcji (lub jako samodzielnego elementu konstrukcyjnego) mo|e odbiega od warunków, które realizowane s w laboratorium. Wobec powy|szego wydaje si, |e racjonalne jest analizowanie numeryczne sytuacji z wyidealizowanymi warunkami brzegowymi, które odpowiadaj najbardziej i najmniej korzystnej pracy sBupa. 274 B  B  B  B Rys. 1. Zcie|ka równowagi dla [ciskanego sBupa zespolonego S1. Porównanie ró|nych wariantów warunków brzegowych W poszczególnych modelach przyjto i| nie ma powizania midzy cz[ci betonow a ksztaBtownikiem stalowym lub wystpuje ich peBna wspóBpraca. Porównanie krzywych zale|no[ci siBy [ciskajcej od caBkowitego skrócenia sBupa S1 wykazaBo niewielkie ró|nice w globalnej odpowiedzi badanego elementu. Okre[lenie utwierdzony (rys. 1) odnosi si do modelu, w którym w obu podstawach wzBy maj caBkowicie ograniczone przemieszczenia poprzeczne. NiepeBne powizanie oznacza niezale|no[ midzy odpowiednimi skBadowymi przemieszczenia dla wzBów nale|cych do ksztaBtownika i cz[ci betonowej. Obliczenia byBy wykonywane przy wykorzystaniu statycznej analizy, tzw. analizy Riksa [2]. W podej[ciu tym, program automatycznie, przyrostowo zmienia wielko[ zdefiniowanego przez u|ytkownika obci|enia, ka|dorazowo poszukujc stanu równo- wagi odpowiadajcego aktualnemu poziomowi obci|eD. Analiza Riksa jest wykorzysty- wana do zagadnieD, w których wystpuj niestabilne poBo|enia równowagi. W przepro- wadzonych obliczeniach, uwzgldniony zakres procesu obci|enia byB limitowany przez problemy numeryczne wynikajce z zarysowania cz[ci betonowej, w pobli|u górnego koDca sBupa (rys. 2). Na rys. 2-6 przedstawiono wybrane wyniki uzyskane dla ostatnich iteracji, czyli dla maksymalnego poziomu obci|eD uwzgldnionych w obliczeniach. Na rys. 2 pokazano wykresy warstwicowe odksztaBcenia spowodowanego zarysowaniem, oznaczonego w programie ABAQUS przez CKLE11. OdksztaBcenie CKLE11 jest wyra|one przez ró|nic midzy maksymalnym odksztaBceniem rozcigajcym a warto[ci odksztaBcenia inicjujcego zarysowanie, wynikajc z przyjtej wytrzymaBo[ci betonu na jednoosiowe rozciganie. Tak wic odksztaBcenie CKLE11 przyjmuje warto[ci niezerowe tylko w obszarach potencjalnego zarysowania. W zastosowanym modelu betonu uwzgldniono tzw. zjawisko tension stiffening [5, 6], polegajce na cigBym spadku napr|enia w kierunku prostopadBym do powstajcej rysy. OdksztaBcenia CKLE11 (rys. 2) wystpuj w górnych naro|ach sBupa, w 275 Rys. 2. Wykresy warstwicowe odksztaBceD CKLE11 spowodowanych zarysowaniem (S4) miejscach wystpowania koncentracji napr|eD spowodowanych przyjtymi warunkami brzegowymi. Lokalizacja obszarów zniszczenia cz[ci betonowej, oparta na rozkBadzie odksztaBceD CKLE11, pozostaje w zgodzie z obserwacjami poczynionymi w czasie testów laboratoryjnych [7]. Koncentracje napr|eD w cz[ci stalowej wywoBane warunkami brzegowymi przedstawia rys. 3. Pokazano tutaj kontury napr|eD zastpczych Hubera-Misesa w górnej cz[ci sBupa S4. W miejscu przyBo|enia obci|enia widoczny jest spadek napr|eD zastpczych spowodowany odci|eniem, które towarzyszy znacznym odksztaBceniom plastycznym. W pozostaBej cz[ci ksztaBtownika wystpuje jednorodny stan napr|enia. Rys. 3. Kontury napr|enia zastpczego Hubera-Misesa w górnej cz[ci dwuteownika w sBupie S4. W odró|nieniu od cz[ci stalowej (ksztaBtownika dwuteowego), w cz[ci betonowej panuje zBo|ony stan napr|enia. Na rys. 4 pokazano kontury maksymalnych gBównych napr|eD na powierzchniach cz[ci betonowej sBupa. Pojawiajce si maksymalne napr|enia rozcigajce wynosz 1.6 MPa. Rys. 4 pokazuje, |e w caBej betonowej cz[ci sBupa wystpuje faktycznie zBo|ony stan napr|enia, odbiegajcy od stanu jednoosiowego [ciskania. Kontury napr|enia dodatniego wskazuj obszary wystpowania dalszego zarysowania. Z rozkBadu napr|eD przedstawionego na rys. 4 wynika, |e zró|nicowanie napr|eD w cz[ci betonowej jest midzy innymi efektem oddziaBywania strzemion. 276 Rys. 4. Wykresy warstwicowe maksymalnych napr|eD gBównych (sBup S4) Rys. 5. Kontury maksymalnego napr|enia gBównego w przekroju [rodkowym sBupa S4 Aby pokaza jaki wpByw na rozkBad napr|eD ma zespolenie midzy ksztaBtownikiem a cz[ci betonow, na rys. 5 przedstawiono rozkBad maksymalnych napr|eD gBównych w przekroju [rodkowym sBupa S4. Pogrubion lini pokazano poBo|enie ksztaBtownika w przekroju sBupa. Z rys. 5 wida, |e ekstremalne warto[ci napr|eD rozcigajcych w betonie wystpuj w bezpo[rednim ssiedztwie stalowego ksztaBtownika. Na rys. 6 i 7 pokazano kontury napr|eD normalnych S22 i S33, które wskazuj, |e najwiksze rozciganie w betonie wystpuje w otoczeniu stalowego dwuteownika, w kierunkach równolegBych do powierzchni [rodkowych [rodnika i póBek. Na rys. 5-7 zastosowano indywidualn skal zaciemnienia do pokazania ró|nic midzy napr|eniami. 277 Rys. 6. Kontury napr|enia normalnego Ã22 w przekroju [rodkowym sBupa S4 Rys. 7. Kontury napr|enia normalnego Ã33 w przekroju [rodkowym sBupa S4 4. Wnioski W analizowanych sBupach, w cz[ci betonowej wystpuje zBo|ony stan napr|enia, który znacznie ró|ni si od jednoosiowego [ciskania. Fakt ten jest gBówn przyczyn ograniczenia warto[ci maksymalnej wypadkowej siBy, która okre[la globaln no[no[ sBupa. Niejedno- rodny stan napr|enia wynika gBównie z zastosowania konstrukcji zespolonej (beton, rdzeD stalowy, zbrojenie gBówne i strzemiona). Zniszczenie wystpuje lokalnie i zale|ne jest gBównie od sposobu realizacji warunków podparcia i obci|enia sBupa. W badaniach do[wiadczalnych nie realizowano symetrycznych warunków brzegowych na dolnej i górnej podstawie sBupa. Na górze sBupa zastosowano 278 podkBadk z twardej pByty pil[niowej, która ogranicza odksztaBcenia poprzeczne. Powoduje to dodatkowe (w stosunku do dolnej podstawy sBupa) napr|enia rozcigajce w betonie, w pBaszczyznie prostopadBej do osi sBupa i w konsekwencji zarysowanie betonu. Dodatkow przyczyn niesymetrycznego zniszczenia sBupa mo|e by sposób betonowania oraz niedokBadno[ci w przygotowaniu górnej powierzchni sBupa. W przekrojach odlegBych od podstawy i gBowicy nie jest wykorzystana zarówno no[no[ cz[ci stalowej jak i betonowej. Uplastycznienie rdzenia stalowego wystpiBo tylko w maBej strefie górnej cz[ci sBupa. Zwikszenie przyczepno[ci pomidzy dwuteownikiem stalowym i betonem w kierunku osi sBupa nie zmienia w sposób istotny jego no[no[ci. Literatura [1] ABAQUS/Standard User s Manual, Hibbitt, Karlsson & Sorensen, Inc, Pawtucket, 1998, Version 5.8. [2] ABAQUS Theory manual, Hibbitt, Karlsson and Sorensen, Inc., Pawtucket, 1998, Version 5.8. [3] CHEN W.-F., Plasticity in reinforced concrete, McGraw-Hill, New York, 1982. [4] KUPFER H.B., GERSTLE K.H.: Behavior of concrete under biaxial stresses, ASCE J. Eng. Mech. Div., 1973, 99, s. 853-866. [5] KUPFER H., HILSDORF H.K., RUSCH H.: Behavior of concrete under biaxial stresses, ACI J., 1969, 66, s. 656-666. [6] WOJEWÓ DZKI W., JEMIOAO S., LEWIC SKI P.M., SZWED A., O relacjach konsty- tutywnych modelujcych wBasno[ci mechaniczne betonu, Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, Budownictwo, z. 128, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1995. [7] {ÓATOWSKI W., SZMIGIERA E., Praca [ciskanych elementów zespolonych stalowo- betonowych na podstawie badaD i w [wietle zaleceD normowych, XLVII Konferencja Naukowa KIL i W PAN i KN PZITB, Krynica 2001, Tom 3, s. 155-162. NONLINEAR FE ANALYSIS OF COMPOSITE STEEL-CONCRETE COLUMNS USING PROGRAM ABAQUS Summary A nonlinear FE analysis was applied to study the response of the composite steel-concrete columns under compression. Detailed models were developed using 3D solid elements with REBAR option standing for reinforced concrete and shell elements standing for I steel column. A parametric study was conducted with respect to the concrete-steel interaction and the boundary conditions. The concrete-steel interaction had negligible effect on the global response of the specimens. Obtained results showed that the load capacity was limited by the local cracking in the concrete part of the column head. The cracking was due to the additional constrains caused by the friction in the top contact surface. Calculated maximum stresses in the middle part of the column are much lower than the ultimate strengths for both, concrete and steel.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Analiza porównawcza rodzajów, przyczyn i okoliczności zgonów na podstawie badań sekcyjnych (2)
Analiza deformacji trwałych nawierzchni asfaltowych na podstawie badań terenowych i laboratoryjnych
Zespół Crouzona na podstawie piśmiennictwa i obserwacji własnych
Konstrukcje zespolone stalowo betonowe
zestawy cwiczen przygotowane na podstawie programu Mistrz Klawia 6
Księga Rut Propozycja nowego przekładu na podstawie tekstu masoreckiego
Określ cechy gatunku poematu heroikomicznego na podstawi~B59
Ocena warunków geologicznych na Podstawie Szczegółowej Mapy geologicznej Polski(1)
WIZJE PODLASIANKI (Na podstawie relacji ojca Wawrzyńca)
18 Uczenie siÄ™ na podstawie obserwacji
Napisz program liczacy pole i obwod kola na podstawie wprowadzonego
450 Zakotwienia słupów stalowych

więcej podobnych podstron