93763833

Rys. 14. Warunki wiercenia sprzyjające powstawaniu błędów wymiaru, kształtu i położenia otworów.

-    Aby wiercone otwory były pozbawione błędów wymiaru, kształtu i położenia, a także wysokiej chropowatości należy unikać sytuacji przedstawionych na Rys. 14. Rys. 14a przedstawia nieprostopadłość osi wiertła do powierzchni czołowej wierconego otworu, niewspółosiowość wiertła i otwory wstępnego lub nakiełka są przyczyną błędów położenia osi otworu względem bazy (rys. 14b). Rys. 14c przedstawia przypadek przenikania wierconego otworu z wcześniej wykonanym otworem, zaś Rys. 14d przedstawia przypadek zbyt bliskiego położenia otworu od krawędzi przedmiotu. Takie sytuacje powodują rozbicie i nieokrągłość wierconych otworów,

-    Podczas wiercenia otworów przelotowych, zwłaszcza wiertarkami ręcznymi, należy pamiętać, aby podłożyć od strony spodniej obrabianego przedmiotu, kawałek miękkiego materiału np. drewna, w celu uniknięcia wyrwania (wykruszenia) przedmiotu lub urwaniu wiertła przy jego wychodzeniu z materiału. Takie niebezpieczeństwo jest spowodowane nagłym wzrostem momentu skrawania, który występuje przy spadku siły odporowej pochodzącej od ścina (znajdującego się już poza materiałem),

-    Jeżeli jest to możliwe należy stosować chłodziwo (ciecze chłodząco-smarujące); dotyczy to oczywiście wszystkich operacji kształtowania otworów. Ich zadaniem jest odprowadzenie ciepła ze strefy skrawania, a tym samym obniżenie temperatury wiertła (lub innych narzędzi) i zwiększenie ich trwałości. Jeden z producentów podaje, że zastosowanie odpowiedniego chłodziwa, zwiększa nawet 6-krotnie trwałość ich wierteł. Smarujące właściwości tych cieczy wpływają na zmniejszenie oporów skrawania, co powoduje mniejsze zapotrzebowanie na moc obrabiarki i daje powierzchnię obrobiona o lepszej jakości (mniejsza chropowatość).

V. Aparatura i użyte materiały

a)    Wiertarka stołowa,

b)    Imadło, uchwyt trójszczękowy,

c)    Narzędzia do obróbki otworów: wiertła, rozwiertaki, pogłębiacze, gwintowniki,

d)    Narzędzia pomiarowe do oceny dokładności wykonanych otworów,

e)    Tablice z danymi potrzebnymi do wyznaczenia parametrów obróbki.

18