6830720271

Państwo - zbiór instytucji, w których sposób podejmowania decyzji odnoszących suę do użycia rzadkich zasobów oparty jest na specyficznym wartościowaniu o charakterze kolektywny i politycznym, w odróżnieniu do sektora prywatnego kierującego się rachunkiem rynkowym; obejmuje naczelne i lokalne organy administracji oraz instytucje tworzące system ubezpieczeń społecznych

produkty i usługi dostarczane przez państwo finansowane są przez system podatkowy GOSPODARCZA FUNKCJA PAŃSTWA

Nurt etatystyczny

doktryna merkantyiistyczna - akcentowała konieczność inicjowania rozwoju przemysłu i handlu i kierowanie tym rozwojem przez państwo

liberalna koncepcja państwa - efektywne działanie praw gospodarki rynkowej, wymaga odpowiednich ram instytucjonalnych dla nieskrępowanej działalności indywidualnych podmiotów ekonomicznych; państwo powinno spełniać funkcje: ochrona obywateli przed agresją z zewnątrz

ustanowienie sprawnej administracji gwarantującej poszanowanie zasad umowy społecznej

dostarczanie społeczeństwu takich dóbr, których znaczenie nie budzi wątpliwości, lecz których produkcja w sektorze prywatnym była by niemożliwa lub nieopłacalna funkcje etatystyczne państwa - krytyka szybko rozwijającego się kapitalizmu; myśl rozwinięta najbardziej wiatach 30 XX wieku (Keynes) — państwo jedynym podmiotem zdolnym utrzymać funkcjonowanie całego systemu społeczno-ekonomicznego kapitalizmu; początkowo państwo dostało zadanie wyprowadzania gospodarki z kryzysu; później funkcje państwa rozszerzono na przeciwdziałanie kryzysom ekonomicznym, walkę z bezrobociem i inflacją, korygowanie proporcji podziału dochodu narodowego

Nurt neoliberalny

Argumenty przeciw ingerencji państwa w gospodarkę - wiara, że samoczynny mechanizm rynkowy prowadzi do optymalnego wykorzystania zasobów; po II wojnie światowej do lat 70 XX wieku nurt liberalny zszedł na margines; gdy keynsizm okazał się nieskuteczny, myśl ta się odrodziła; odrzucenie założeń keynsizmu

monetarysci - wysoka sprawność ekonomiczna systemu wolnorynkowego (interwencjonizm nie jest potrzebny); państwo powinno skupiać się na celach długookresowych, a nie zajmować się drobiazgami; polityka ekonomiczna powinna opierać się na trwałych zasadach kontroli podaży pieniądza i unikać uznaniowego manipulowania wielkościami makroekonomicznymi, bo to zakłóca mechanizm wolnorynkowy

nowa ekonomia klasyczna (neokalasycy) - jeszcze bardziej krytyczni wobec rozbudowy

roli państwa; wiara w perfekcjonizm rynkowy; hipoteza racjonalnych oczekiwań

ekonomia podaży

nowa szkoła austriacka

teoria wyboru publicznego

teoria rynku politycznego

ROLA PAŃSTWA W GOSPODARCE DZIŚ

U dział wydatków publicznych w PKB - miara roli państwa w gospodarce