7803160176

I) Norma prawna

1) Reguła zachowania - szczególny rodzaj normy: wynikającej z przepisów prawnych i gwarantowanej przymusem państwowym. Zawiera żądanie określonego zachowania od określonej kategorii osób (adresata). Jej cechą charakterystyczną jest generalność (adresat określony przy pomocy powtarzalnych cech) i abstrakcyjność (zachowanie do którego się odnosi ujęte w sposób umożliwiający powtarzanie korzystania z normy). Dzięki nim może być wielokrotnie używana. Norma ma też charakter:

a)    ogólny (każdy jest zobowiązany do jej przestrzegania (np. umowa athezyjna)

b)    dwustronny (dla 1 obowiązek; dla 2 prawa - wyj, prawo karne)

Normy są podstawą do wydawania wyroków (skierowanych do osób) w 111RP.

2.1) Budowa normy prawnej - 3 części (udziela odp. na pytania: kto; w jakich warunkach; jak powinien się zachować; co się stanie gdy tego nie zrobi)

a)    Hipoteza (kto i w jakich warunkach)- określenie adresata i dookreślenie go poprzez deskrypcję okoliczności w których działa. Te pokazują cechy adresata (wiek, stan zdrowia...), określają cel, sposób, czas i miejsce jego działania. Hipoteza określa adresata nie jednym słowem.

b)    Dyspozycja (jak powinien się zachować) - w treści ma; nakaz (ten odnosi się do konkretnego zachowania. Nie spełnienie oznacza kolizję prawną), zakaz (określa zachowanie niedopuszczalne, nie wychodzi poza treść zapisaną w normie. Nakaz i Zakaz- zbiorczo nazywane obowiązkiem prawnym), lub dozwolenie na pewne czynności (uprawnienie do pewnego działania, wybór opcji zachowania nie jest obligatoryjny „może" „ma prawo")

c)    Sankcja (co się stanie jak tego nie zrobi) konsekwencja za naruszenie treści normy prawnej. Polega na pozbawieniu lub ograniczeniu dóbr, pełni funkcję prewencyjną, izolacyjną, eliminacyjną). Nie jest równoznaczna z karą. Mamy 3 rodzaje sankcji:

Karna (penama) za popełnianie czynów zabronionych (przestępstwo, wykroczenie). Przestępstwo (zbrodnia v występek). Za przestępstwo -sankcje: grzywny, ograniczenia, wolności, pozbawienia wolności (do 15 lat), 25 lat pozbawienia wolności, dożywocie, egzekucyjna (przymusowe wykonanie obowiązku, unicestwienie czegoś co zrobiono wbrew prawu), gł. w prawie adm. i cywilnym. (Np. nakazuje spłatę długu, lub przywrócenie stanu poprzedniego, v przeproszenie). Zawsze opatrzona klauzulą wykonalności, nieważności czynności prawnej (konwencjonalnej), czynność nie rodzi skutków prawnych (np. oparta na zasadzie błędu istotnego, testament bez prawa do zachowku). Musi być uznana przez sąd.

Są też normy pozbawione sankcji prawnych!

2.2 Budowa normy prawnej - 2 części zakłada ona istnienie 2 norm określanych jako sprzężone

norma sankcjonowana (hipoteza + dyspozycja); określenie adresata i tego co powinien zrobić.

norma sankcjonująca (hipoteza dyspozycja); za hipotezę przyjmuję n. sankcjonowaną i obwarowywuje sankcją za niewykonanie (co się stanie jak adresat tego nie zrobi).