1250463116

3.4 GMDSS Gdańsk, czerwiec 2014

3.4 GMDSS

GMDSS (ang. Global Maritime Distress and Safety System) - Ogólnoświatowy system bezpieczeństwa i alarmowania. Jest to zbiór procedur bezpieczeństwa, wyposażenia oraz środków łączności radiowej i satelitarnej przewidziany dla zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi i umożliwienia szybkiego, skutecznego alarmowania w sytuacji wypadku na morzu, przesyłania informacji ważnych dla bezpieczeństwa statków oraz zapewnienia łączności w czasie akcji poszukiwawczo-ratowniczych (SAR). System GMDSS jest przeznaczony do następujących zadań [7, 13]:

•    alarmowania o zagrożeniu,

•    lokalizowania miejsc katastrof morskich,

•    wspomagania akcji ratunkowych,

•    rozpowszechniania informacji związanych z bezpieczeństwem żeglugi,

•    zapewnienia łączności tzw. ogólnej, związanej z eksploatacją statku.

Do telekomunikacyjnej obsługi tych zadań przeznaczone są następujące systemy, tworzące strukturę użytkową GMDSS-u [7]:

•    geostacjonarny system radiokomunikacji satelitarnej INMARSAT,

•    satelitarny system biegunowy do alarmowania i lokalizacji obiektów w niebezpieczeństwie o nazwie COSPAS-SARSAT (ang. Search and Rescue Satellite-Aided Tracking System),

•    satelitarne radiopławy awaryjne EPIRB (ang. Emergency Positioning Indicating Radio Beacon),

•    satelitarny system wywołania grupowego EGC (ang. Enhanced Group Calling),

•    cyfrowe selektywne wywołanie DSC (ang. Digital Selectiue Calling),

•    naziemna radiotelefonia,

•    radiotelegrafia dalekopisowa NBDP (ang. Narrow Band Direct Printing),

•    system rozgłaszania ostrzeżeń nawigacyjnych i meteorologicznych NAVTEX (ang. Nauigational Telex).

System INMARSAT powstał w roku 1976 w wyniku podpisania konwencji międzyrządowej. Obecnie system ten świadczy usługi telekomunikacyjne pod nadzorem nowopowstałej organizacji komercyjnej o nazwie IMSO (ang. International Maritime Satellite Organization), która opiera swoje działanie na licencjach operatorskich w przeszło stu krajach oraz na umowach dostarczania usług telekomunikacyjnych podpisanych z kilkuset firmami w kilkudziesięciu krajach. INMARSAT świadczy usługi dla szerokiego grona użytkowników, począwszy od 1982 roku, na obszarze pomiędzy szerokościami geograficznymi ok. 75 stopni, początkowo tylko dla użytkowników morskich, od roku 1990 także dla lotnictwa, natomiast od roku 1997 również dla użytkowników lądowych. Podstawą działania systemu są cztery spośród dziewięciu satelitów telekomunikacyjnych umieszczonych na orbicie geostacjonarnej, przy czym są to satelity o różnych standardach [7].

COSPAS-SARSAT tworzą dwa niezależne systemy satelitarne:

•    COSPAS zbudowany przez były Związek Radziecki, z orbitami biegunowymi na wysokości 1000 km, przeznaczony do poszukiwania jednostek i rozbitków na morzu,

•    SARSAT zbudowany przez Stany Zjednoczone, Kanadę i Francję, również z orbitami biegunowymi, lecz na wysokości 850km, przeznaczony do poszukiwania i ratownictwa (ang. SAR - search and rescue).

13/17