1310109377

Wprowadzenie

koncepcji, których nie da się wprowadzić i utrzymać bez znacznych i ukierunkowanych inwestycji badawczo-rozwojowych;

•    stale wzrasta konkurencja ze strony państw niebędących członkami Unii Europejskiej, w których wciąż koszty produkcji są relatywnie niskie. Dlatego konkurowanie w obszarze kosztów przestanie być skuteczne dla Unii Europejskiej w perspektywie już najbliższych kilku lat. Poza ciągłą dbałością o konkurencyjne obniżanie cen, przyszłość produkcji żywności w Unii Europejskiej związana jest z produkcją doskonałych produktów, wykazujących tzw. wartość dodaną (wymierną korzyść ponad porównywalny produkt tradycyjny), przy wykorzystaniu własnego know-how, rozwijaniu potencjału innowacyjnego oraz doskonaleniu bezpieczeństwa i jakości tychże produktów. Umożliwi to utrzymanie, a może nawet zwiększenie udziału unijnych produktów żywnościowych na rynkach światowych. W przeciwnym razie, przy niewystarczającym poziomie innowacyjności w Unii Europejskiej, może pogłębiać się tendencja zasilania jej rynków przez producentów unijnych i światowych, inwestujących poza jej granicami, przyciąganych niskimi kosztami zatrudnienia oraz mniejszymi obwarowaniami administracyjno-prawnymi;

•    motorem innowacyjności w przemyśle rolno-spożywczym są bardzo licznie występujące małe i średnie przedsiębiorstwa, ponieważ duże firmy specjalizują się raczej w doskonaleniu marketingu. Strategia sprzedaży komfortu emocjonalnego związana z wybranym i promowanym rodzajem żywności okazała się bowiem bardzo opłacalna, w przeciwieństwie do zwrotu z inwestycji kapitałowych, przy których o wiele trudniej jest utrzymać wyłączny udział rynkowy przez dostatecznie długi czas. Polityka badawcza jest zatem rozdrobniona, na niewystarczającym poziomie kapitałowym i naukowym. MŚP, ze względu na ograniczony budżet, nie dokonują wielkich inwestycji badawczo-rozwojowych. W rezultacie brak jest efektywnych sił napędowych dla dużych inwestycji badawczo-rozwojowych w tej branży. Polityka poszczególnych państw Unii Europejskiej dodatkowo przyczyniła się do braku odpowiedniego ukierunkowania wysiłków badawczych, nie wspierając naukowych kroków milowych w obszarze produkcji rolno-spożywczej, a koncentrując się w większości, ze zrozumiałych względów, na bezpieczeństwie produktów żywnościowych¹.

Przenikanie informacji i wyników prac badawczych dotyczących innowacyjnych technologii do produkcji żywności, spotyka się z licznymi przeszkodami natury ludzkiej i technicznej. Wynika stąd powolne tempo wprowadzania innowacji do zakładów przetwórczych. Przeszkody we wprowadzaniu innowacji są szczególnie odczuwane w przypadku MŚP, szczególnie w nowych państwach członkowskich. Przyczyny takiego stanu rzeczy są różnorakie. Należą do nich m.in.:

7

1

Europejska Platforma Technologiczna: Żywność dla Życia. Wizja sektora do 2020 roku. 2005, (tłumaczenie), http://www.platformazywnosci.pl/pliki/ETP-pl_v3.pdf