2277150824

Ergonomia w organizacji pracy. Analiza wybranych aspektów ... 83

Redukcję długości ruchu osiąga się przez przysunięcie (zmniejszenie odległości) przedmiotów pracy i narzędzi do miejsca wykonywania czynności. Przykładowo sięganie na odległość 65 cm po przedmiot leżący oddzielnie (kod ruchu R65B) wymaga czasu 22,6 TMU, a sięganie po ten sam przedmiot leżący w odległości 30 cm (R30B) trwa już tylko 12,8 TMU, czyli prawie o połowę krócej. Długości ruchów powinno się zredukować na tyle, by zachować ich naturalny rytm. Zbyt małe długości ruchów prowadzą do jednostronnego obciążenia i wcześniejszego zmęczenia pracownika.

Analizując wpływ przypadku ruchu, czyli natężenia uwagi (koncentracji) potrzebnego do wykonywania ruchu, dąży się również do uproszczenia ruchu. W pięciu przypadkach ruchu sięgania na tę samą odległość (np. 30 cm) występują następujące relacje czasu:

-    przypadek ruchu A - nieznaczne natężenie uwagi, przedmiot znajduje się zawsze w dokładnie określonym miejscu (kod ruchu R30A) - czas 9,5 TMU, przyjęte jako wielkość bazowa (100%),

-    przypadek ruchu B - umiarkowane natężenie uwagi, przedmiot leży oddzielnie (R30B) - czas 12,8 TMU (135%),

-    przypadek ruchów C i D - duże natężenie uwagi, przedmiot wymieszany z innymi (R30C) lub przedmiot mały (R30D) - czas 14,1 TMU (148%),

-    przypadek ruchu E - małe natężenie uwagi, przeniesienie ręki w nieoznaczone położenie (R30E) - czas 11,7 TMU (123%).

Upraszczanie ruchów w przypadku sięgania następuje przez przekształcenie ruchów C i D w ruchy B albo A. Można tego dokonać przez zastosowanie mechanizmów' podawania lub przez umiejscowienie części. Przypadek ruchu D dotyczy przedmiotów' bardzo małych lub takich, którymi trudno manipulować, zatem pomaga tu odpowiednie ukształtowanie przedmiotu. Podobna sytuacja występuje w przypadku ruchu chwytania. Istotną wielkością wpływającą na ten ruch elementarny jest sposób chwytania, który przekłada się na czas potrzebny, aby wykonać ruch (rys. 1).

chwyt wybiórczy - chwytanie    chwyt podnoszący - chwytanie

przedmiotu wymieszanego z innymi    przedmiotu leżącego osobno

G4 = 7,6-12,9 TMU    G1A = 2,0TMU

Rys. 1. Porównanie czasów' wykonania ruchu chwytania [7, s. 67]