2749771937

10

modele/strategie projektowania pracy z tekstem literackim w klasach gimnazjalnych. Zjawiska, które naszym zdaniem negatywnie rzutują na ten obszar przygotowania zawodowego przyszłych polonistów szkolnych to m.in.:

>    dająca się zauważyć w zdecydowanej większości konspektów dominacja cech ergocentrycznego modelu pracy z tekstem literackim, czego świadectwem było m.in. zakładane w opisach lekcji (gł. w celach, zadaniach lekturowych) dążenie do rekonstruowania struktury tekstowej utworów przy jednoczesnym pomniejszaniu znaczenia wyobraźni, przeżyć, refleksji, doświadczeń społeczno-kulturowych uczniów - aktualnych czytelników oraz alternatywnych możliwości/kluczy interpretacji danego utworu;

>    nieumiejętne wprowadzanie do języka uczniów wybranych pojęć i terminów z zakresu wiedzy o dziele literackim (przywoływanie ich w nienaruszalnej, encyklopedycznej formie, dyktowanie definicji słownikowych) co sprawia, że kategorie mogące wspomagać proces świadomego poznawania, odbioru, rozumienia dzieła literackiego, stają się celem samym w sobie, rodzą niechęć, poczucie zbędności w sytuacji gdy nie znajdują funkcjonalnego i celowego zastosowania;

>    zbyt rzadkie wśród studentów kierowanie się w praktyce edukacyjnej ideą integracji wewnątrz - i międzyprzedmiotowej, co na lekcjach poświęconych pracy z tekstem literackim mogłoby / i powinno wyrażać się celowym nawiązywaniem do różnych dziedzin kultury i sztuki (dawnej i współczesnej), zderzaniem tekstów i kontekstów, współwystępowaniem słowa i obrazu, odkrywaniem relacji intertekstualnych itd. Analizując studenckie konspekty lekcji, można było odnieść wrażenie, że ich autorzy czuja się „bezpieczniej”, gdy projektując lekcję poświęconą analizie i interpretacji wybranego utworu literackiego, ograniczają się tylko do niego właśnie, co przeczy idei „kontekstowego i dialogowego czytania tekstów kultury”;

>    niedocenianie korzyści wynikających z nawiązywania w procesie edukacji literackiej

do antropocentryczno-kulturowych i    personal i stycznych nurtów dydaktyki

polonistycznej oraz dialogowej koncepcji lektury uprawniającej nieprofesjonalne sposoby odbioru/czytania tekstów kulturowych (w tym literatury). W efekcie uniemożliwia to / czy w znacznym stopniu ogranicza nabywanie przez uczniów doświadczeń literackich, które pozwalają odkrywać w literaturze medium pomagające lepiej rozumieć siebie, innych, świat, medium prowokujące do przekraczania granic własnego ,ja”, pogłębiające samowiedzę itd.;

>    zaniedbywanie roli metody impresyjno-eksponującej niezwykle ważnej w procesie kształcenia kompetencji lekturowych, bo zakładającej m.in. dowartościowywanie wyobraźni, intuicji, spontanicznych przeżyć i emocji wywoływanych lekturą; wyzwalanie motywacji do wyrażania/wymiany indywidualnych sądów i hipotez interpretacyjnych jako jednej z form respektowania przez osobę prowadzącą lekcję idei podmiotowego traktowania ucznia;