4742459729

Zagadnienie foresightu energetycznego sprowadza się do oceny stosowanych technologii oraz przedstawienia wizji nowych technologii, ważnych dla producentów paliw, producentów energii, jak i gremiów stanowiących o polityce energetycznej i ekologicznej kraju. Zazwyczaj podejmuje się decyzje inwestycyjne z wykorzystaniem znanych strategii rozwoju, tworzonych na podstawie przyjętych różnych scenariuszy. Scenariusze te można opracować na podstawie opinii ekspertów, dotyczącej prognozy rozwoju poszczególnych technologii wytwarzania paliw i energii.

Foresight to zespól działań umożliwiających oszacowanie przyszłych kierunków rozwoju na podstawie bieżącego poziomu nauki, technologii i świadomości społecznej oraz ich wzajemnych powiązań. Metodykę foresightu stosuje się najczęściej jako źródło diagnozy istotnych problemów społecznych i gospodarczych w różnych okresach oraz jako instrument prognozowania i podejmowania decyzji zarówno przez rząd (programy polityczne), jak i biznes oraz instytucje sfery publicznej (np. plany strategiczne przedsiębiorstw) (Pilotażowy projekt... 2005).

Pojęcie „foresight” w języku angielskim oznacza przewidywanie i nie ma jedno-wyrazowego polskiego odpowiednika. Można je rozumieć jako spojrzenie lub sięganie w przyszłość, przy czym nie chodzi tylko o prognozę, lecz także o możliwość wpływania na bieg wydarzeń. Foresight tworzy język debaty społecznej oraz kulturę budowania społecznej wizji myślenia o przyszłości. W przypadku projektów typu foresight, analizy i oceny są przeprowadzane przy szerokim udziale różnych grup: przedsiębiorców, naukowców, przedstawicieli administracji publicznej, organizacji pozarządowych i społecznych, polityków. Wszystkie wymienione grupy, mając bezpośredni kontakt z nauką i gospodarką oraz regulacjami jej dotyczącymi, zapewniają poprawny merytorycznie opis problemów oraz wskazują możliwości ich rozwiązania (Czaplicka, Stańczyk 2006).

Projekt badawczy pt. „Scenariusze rozwoju technologicznego kompleksu paliwowo-energetycznego dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju” należy do grupy foresightów technologicznych, w której zidentyfikowano podstawowe technologie do zastosowania w przyszłości, ocenia się ich szanse i zagrożenia oraz identyfikuje działania, które należy podjąć w celu ich rozwoju. Jest on także zgodny z Polskim Narodowym Programem Foresight, gdzie jedną z dziedzin jest „Rozwój zrównoważony”, obejmujący zagadnienia związane między innymi z energią, ekologią i zasobami naturalnymi. Foresight to przedsięwzięcie upowszechnione na świecie w latach 90. ubiegłego wieku, w celu wskazania i oceny przyszłych potrzeb, szans i zagrożeń związanych z rozwojem społecznym i gospodarczym oraz przygotowanie odpowiednich działań wyprzedzających z dziedziny nauki, edukacji i techniki. Projekty foresight są opracowywane w celu badania możliwych, prawdopodobnych i preferowanych wersji przyszłości w okresach średnio- i długoterminowych. Nie jest to więc wyłącznie prognozowanie bazujące na założeniu kontynuacji istniejących tendencji w dziedzinie stanowiącej przedmiot foresightu, lecz także próba przedstawienia wizji przyszłych przypuszczalnych tendencji, które mogą być zupełnie inne niż wynikające z obecnych uwarunkowań.

Projekt był opracowy wany w celu identyfikacji kluczowych technologii o znaczeniu strategicznym dla rozwoju gospodarki narodowej i bezpieczeństwa energetycz-