490575417

od struktury wielkości popytu na określone grupy pracowników. Ekspansja kształcenia na poziomie wyższym powinna być powiązana ze strukturą zatrudnienia. W przeciwnym wypadku może być przyczyną wielu frustracji [Orczyk 1993, s. 199 i n.].

Istotnym czynnikiem, który coraz częściej jest uwzględniany w programach, celach i treściach kształcenia w nowym warunkach funkcjonowania wyższego szkolnictwa jest szeroko rozumiana ekologia. Załamywanie się mechanizmów równowagi przyrodniczej, wynikające z wadliwych relacji człowieka ze środowiskiem, przybiera groźny wymiar globalny [Domka 1993, s. 91 i n.].

Przejście od wyższej uczelni funkcjonującej niezależnie od rynku pracy do uczelni utrzymującej ścisłe związki z organizacjami pracodawców, z biurami pracy, bankami, izbami przemysłowymi i rzemieślniczymi oraz z samorządami lokalnymi jest nakazem chwili.

Warto także w tym miejscu odnotować rozważania Cz. Banacha nad współczesną pozaszkolną edukacją dorosłych. Uważa on, że do najważniejszych wyzwań transformacji systemowej w Polsce do 2010 r. iw dalszej perspektywie należą:

•    Ludnościowe uwarunkowania polityki gospodarczej, zatrudnienia, polityki socjalnej, edukacji, zdrowia. Edukacja ludnościowa, wychowanie prorodzinne i seksualne stają się ważnym problemem także dla pozaszkolnej edukacji dorosłych;

•    Przechodzenie od centralnie kierowanej gospodarki państwowej do społecznej gospodarki rynkowej wyzwala nową edukację ekonomiczną, uwzględniającą reformowanie ekonomiki i procesów integracyjnych z gospodarką europejską. Edukacja pozaszkolna, poznanie mechanizmów gospodarki rynkowej i związanych z nią szans i zagrożeń;

•    Budowa ustroju demokratycznego i wolności obywatelskich. Niejasność celów i zadań przekształceń ustrojowych oraz zadań poszczególnych form i struktur władzy, a także zasad partnerstwa i podmiotowości w społeczeństwie otwartym i obywatelskim to obszary doza gospodarowania przez edukację dorosłych

•    Zmiany w sferze świadomości społecznej i postawach społeczeństwa. Będą one nie tylko wynikiem kształcenia i samokształcenia, ale także rezultatem oddziaływania praktyki społecznej. Działania edukacyjne SA w okresie transformacji wielce złożone, a co za tym idzie, wiąże się z nimi duża odpowiedzialność. Obrazują z jednej strony upadek wielu wartości, z drugiej zaś powstanie nowych postaw i modeli karier zawodowych;

10