518321323

prehistorii, to najstarszy i najdłuższy etap w dziejach rozwoju społeczności ludzkiej, zwany

też jest starszą epoką kamienną. Rozpoczął się z chwilą pojawienia form przedludzkich

zdolnych do wytwarzania prymitywnych narzędzi. Ówczesne szlifowanie, jeżeli można użyć

takiego określenia, polegało na ręcznym pocieraniu kamienia o kamień. Do obróbki

szlifierskiej kamieni szlachetnych stosowano rozdrobnione kamienie i muszle morskie²³.

Dalsze wykopaliska w różnych częściach świata wykazują, że w neolicie ( około 5000-2000

lat p.n.e.) wykonywano dokładną obróbkę toporów, siekier i naczyń, stosując przyrządy i

materiały ścierne. Neolit²⁴ jest końcowym okresem epoki kamienia, poprzedzającym epokę

miedzi. Jego charakterystycznymi cechami były uprawa roślin i hodowla zwierząt oraz stałe

osady. W neolicie rozwinęły się też nowe techniki obróbki kamienia, jak na przykład

gładzenie powierzchni. Razem z rozwojem szlifowania kamieni rozwinęła się wówczas

technika ich ciecia oraz wiercenia. Wśród przedmiotów składanych w grobach znalezione

zostały tarcze wykonane z kamienia i z kości o regularnych kształtach i niewielkiej grubości.

Pozwala to sądzić, że przy ich wytwarzaniu korzystano z prostszych maszyn.

Rysunek 19 Przedmioty znalezione w grobach a) szlifowany i przewiercony krzemień, b) przewiercona, okrągła tarcza kamienna

Źródło: K. Oczoś, J. Porzycki, Szlifowanie. Podstawy i technika, Wydawnictwa Naukowo- Techniczne, Warszawa 1986, s.17

Tak jak obecnie, również i w epoce kamienia, materiałami ściernymi, które stosowano były takie środki naturalne jak kwarc i piasek. Poprzez dodanie wody i oleju uzyskiwano właściwą zawiesinę ścierna, natomiast przyrząd do szlifowania wykonywano wówczas z drewna albo odpowiedniego kamienia, w każdym jednak przypadku z materiału miększego od obrabianego. Inny sposób polegał na użyciu kamienia, którym szlifowano przedmiot bez pośrednictwa materiału ściernego. W neolicie, oprócz polerowania ściernego, znano również przecinanie ścierne. Twarde kamienie dzielono na płytki jednakowej grubości za pomocą deseczki lub tez odpowiednio ukształtowanego kamienia w środowisku ścierniwa. Dokonywano tego na urządzeniu z wahliwym ramieniem.

²² http://Dl.wikipedia.org/wiki/Paleolit z dnia 9 maja 2008 r.

²² K. Woźniak. Materiały ścierne. Wytwarzanie i własności. Wydawnictwa Naukowo - Techniczne. Warszawa 1982, s. 11

²⁴ http://pl.wikipcdia.org/wiki/Ncolit z dnia 9 maja 2008

19