5673056791

Diaenoza społeczna 2009

,19₌

W pierwszej z tych grup wielkość posiadanych zobowiązań jest równa przeciętnie przynajmniej czterokrotności rocznych dochodów gospodarstwa domowego i znacząco wzrosła w 2009 roku. W gmpie gospodarstw domowych finansujących prowadzoną działalność gospodarczą, wielkość zadłużenia wynosi około 14 krotności miesięcznych dochodów' i również znacząco wzrosła względem 2007 roku.

46.    Gospodarstwach domowye, które mają kredyt zaciągnięty na zakup mieszkania, charakteryzują się głowami gospodarstw w najmłodszym wieku. Średni wiek głowy gospodarstw posiadających zadłużenie na ten cel wynosi 42,8 lat i jest około 10 lat niższy niż średnia wieku głów gospodarstw domowych ogółem. Również wiek głowy gospodarstw, które są zadłużone na prowadzenie działalności gospodarczej jest znacząco poniżej średniej i wynosi 46 lat.

47.    Gospodarstwa domowe korzystające z rynku kredytowego w celu sfinansowania bieżącej konsumpcji charakteryzują się dochodami na poziomie niższy m od średniej obliczonej dla gospodarstw domowych ogółem (około 15 proc. poniżej średniej). W przypadku kredytu na inne cele dochody ekwiwalentne per capita są o około 7 proc. wyższe od średniej, zaś dla gospodarstw domowych zaciągających kredyt na prowadzenie działalności gospodarczej około 12 proc. powyżej średniej. Szczególnie wysokie dochody mają gospodarstwa domowe posiadające zobowiązanie na zakup mieszkania. W tej gmpie dochody kształtują się na poziomie o praw ie 70 proc. wyższym od średniej.

48.    W Polsce stosunek do instytucji finansowych jest stale dość krytyczny'. Jednakże - co warto mocno podkreślić -po systematycznym wzroście zaufania w latach 2003-2007. zostało ono niestety' dramatycznie nadszarpnięte skutek wyniku kryzysu finansowego.

49.    Największym zaufaniem cieszą się nadal banki (63 proc. odpow iedzi pozytywnych wśród respondentów mających zdanie), ale nie można nie zauważyć w ostatnim czasie spadku tego zaufania o 14 pkt..

50.    Prawie 7,2 proc. badany ch gospodarstw domowych nie zamieszkiwało w marcu 2009 r. samodzielnie. Odsetek ten nie zmienił się w sposób istotny w okresie od marca 2007 r. do marca 2009 r..

51.    Średnia powierzchnia użytkowa mieszkania na osobę w badanych gospodarstwach wynosiła w marcu 2009 r. prawie 32 m². W marcu 2009 r. w stosunku do sytuacji z marca 2007 r. wzrosła ona o ponad łm².

52.    Spośród uwzględnionych w badaniu urządzeń i instalacji najpowszechniejszy w marcu 2009 r. w mieszkaniach gospodarstw badanybyl ch wodociąg, którego nie posiadało tylko 3.7 proc. Jednocześnie obserwujemy w ciągu ostatnich dwóch lat wzrost odsetka mieszkań wyposażonych we wszystkie uwzględnione w badaniu urządzenia i instalacje. Najczęściej gospodarstwa domowe nie posiadały cieplej wody bieżącej (prawie 23 proc.).

53.    Mieszkania zajmowane przez gospodarstwa w marcu 2009 r. najczęściej posiadały centralne ogrzewanie indywidualne lub zbiorowe (po odpowiednio 44 i 40 proc. gospodarstw ). Jednakże jeszcze w praw ie 15 proc. gospodarstw mieszkania były ogrzewane piecami na opal. W ciągu ostatnich dwóch lat nastąpił spadek (o prawie 2 punkty procentowe) odsetka mieszkań, w który ch stosowane były' piece na opal na rzecz indywidualnego centralnego ogrzewania.

54.    Prawie 7 proc. gospodarstw domowych zalegało w marcu 2009 r. ze stałymi opłatami za mieszkanie (czynszem), a prawie 4 proc. z opłatami za gaz i energię elektry czną. Spłat rat kredytu mieszkaniowego nie dokony wało w terminie niecałe 3 proc. gospodarstw domowych. Odsetek mieszkań zalegających z opłatami za mieszkanie oraz za gaz i energię elektryczną uległ znaczącemu zmniejszeniu w ostatnich dwóch latach (odpowiednio o prawie 3 i o 1,5 punktu procentowego).

55.    Zdecydowana większość badanych gospodarstw domowych (ponad 76 proc.) uważała, że ich warunki mieszkaniowe w marcu 2009 r. w porównaniu do sy tuacji w marcu 2007 r. nie zmieniły się. Prawie 12 proc. gospodarstw uznało, że uległy one pogorszeniu. Oceny tych zmian są podobne, jak formułowane w marcu 2007 r.

56.    Poniżej granicy' ubóstwa żyło w Polsce w marcu 2009 r. 3,3 proc. gospodarstw domowych według ujęcia obiektywnego oraz 51.4 proc. według ujęcia subiektywnego. Wielkości te należy uznać jednak za zawyżone, gdyż gospodarstwa domowe mają zazwyczaj tendencje do zaniżania swoich dochodów w składanych deklaracjach. Indeksy głębokości ubóstwa osiągnęły' 25.8 proc. w ujęciu obiektywnym oraz 32,4 proc. w ujęciu subiektywnym, co oznacza, że ubóstwo nie jest w Polsce zbyt głębokie. Odsetek gospodarstw domowych żyjących w ubóstwie spadł w skali kraju w okresie od marca 2007 r. do marca 2009 r.o prawie 4 punkty procentowe zarówno w ujęciu obiektywnym, jak i w ujęciu subiekty wnym Głębokość ubóstwa w latach 2007-2009 w ujęciu obiekty wnym uległa zmniejszeniu (o ponad 3 punkty procentowe).

57.    Ubóstwo w ujęciu obiektywnym nie miało dla w iększości gospodarstw domowy ch uczestniczący ch w dwóch ostatnich rundach badania trwałego charakteru. Spośród 6.4 proc. gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem według ujęcia obiektywnego w marcu 2007 r. mniej niż jedna czwarta (23 proc.) znalazła się w sferze ubóstwa także w marcu 2009 r. Trwale żyjące w ubóstwie gospodarstwa w ujęciu subiektywnym stanowiły natomiast aż 76,3 proc. gospodarstw żyjących w ubóstw ie w marcu 2007 r„ co oznacza, że ubóstwo w ujęciu subiektywnym miało charakter trwały.

58.    Prawie 6 proc. gospodarstw domowych zmieniło w marcu 2009 r., w stosunku do marca 2007 r., swoje usytuowanie pomiędzy sferą ubóstwa i sferą poza ubóstwem w ujęciu obiektywnym. Wystąpiła przy tym znacząca, czterokrotna przewaga gospodarstw', które w minionych dwóch latach wyszły ze sfery ubóstwa, nad tymi, które w tym czasie wpadły do tej sfery. Podobną tendencję mobilności statusu przynależności gospodarstw domowych do sfery ubóstwa obserwujemy w ujęciu subiektywnym. Swoje usytuowanie pomiędzy sferą ubóstwa i sferą poza ubóstwem zmieniło prawie 21 proc. gospodarstw domowych. Sytuacja dochodowa w ponad 12 proc. gospodarstw domowych polepszyła się w marcu 2009 r. w stosunku do marca 2007 r. na tyle, że wyszły one ze sfery' ubóstwa. Znaczące pogorszenie się sytuacji dochodowej w tym okresie spowodowało wpadnięcie do sfery ubóstwa ponad 8 proc. gospodarstw domowych.

59.    Podstawowymi czynnikami zwiększającymi ryzyko

ubóstwa gospodarstw domowych są:    niski poziom

wykształcenia głowy gospodarstwa domowego, utrzymywanie się z niezarobkowych źródeł innych niż emerytura i renta, bezrobocie oraz niepełnosprawność.

60. Zdecydowana większość gospodarstw domowych chciała w marcu 2009 r„ aby ich dzieci ukończy ły' szkołę wyższą na poziomie magisterskim (prawie 72 proc.). Ponad 19 proc. gospodarstw uważało za wystarczający poziom wykształcenia dla ich dzieci ukończenie technikum łub liceum zawodowego, a ponad 15 proc. - szkoły wyższej zawodowej (licencjat). Przeciętne szanse uzyskania powyższych poziomów wykształcenia gospodarstwa domowe oceniają jako dosyć