6628926694

Wstęp

We wstępie do książki Ezoteryzm w zachodniej kulturze, będącej drugim tomem w serii wydawniczej „Religijność Alternatywna”, zwróciłem uwagę na fakt, że chociaż przez stulecia chrześcijaństwo kształtowało kulturę Zachodu, to ezoteryzm był w niej stale obecny. Także we współczesnej zachodniej kulturze ezoteryzm ma się bardzo dobrze. Nie tylko nie zanikł, ale znacząco rozbudował i zmodyfikował swoje formy, stając się jej istotnym składnikiem.

Ta obserwacja sprawiła, że podjęliśmy się przygotowania kolejnego opracowania, które tym razem skupia się na prezentacji najważniejszych przejawów ezoteryzmu w zachodniej kulturze. Uznaliśmy, że w ten sposób dopełnione i wzbogacone będzie filozoficzne ujęcie zjawiska ezoteryzmu podjęte w tamtej pracy¹. Przygotowanie książki stało się szczególnie ciekawym wyzwaniem dla redaktorów. Jako kulturoznawcy musieliśmy znaleźć teksty opisujące różnorodne formy, w jakich ezoteryzm się przejawiał i nadal się przejawia w kulturze. Następnie należało przedstawić je według czytelnego klucza.

Realizację projektu rozpoczęliśmy od prezentacji specyficznego języka ezoteryzmu. W tym celu sięgnęliśmy po teksty kilku autorów (Sylwia Skuza, Dawid Nowakowski, Agata Sowińska oraz Tomasz Sójka), którzy korzystając z różnorodnego materiału źródłowego, zajmują się filologiczno-historyczną analizą tekstów hermetycznych i okultystycznych. W ten sposób otrzymaliśmy przegląd ezoterycznych tekstów literackich, ze szczególnym uwzględnieniem pism z czasów renesansu - epoki szczególnie obfitującej w tego rodzaju publikacje. W części tej znajduje się także analiza twórczości Karla Gustava Junga, którą przygotował Tomasz Górny. Kończy ją zaś przygotowana przez Karolinę Kotkowską rekonstrukcja sposobu, w jaki o problematyce ezoterycznej pisze zajmująca się tą tematyką współczesna prasa polska.

Zagadnieniem podjętym w kolejnej części pracy jest oddziaływanie ezoteryzmu na różne dziedziny zachodniej kultury. Aleksandra Jakóbczyk-Gola pisze o obecności takich idei w sztuce renesansu. Tekst ten jest szczególnie intersujący, bo pokazuje, że ezoteryzm

1

Ezoteryzm w zachodniej kulturze, red. Robert T. Ptaszek, Diana Sobieraj, Wyd. KUL, Lublin 2013.