6878601239

6878601239



razem z generacją Klejna byłyby w utworze cztery pokole-

6

ma .

Nie musimy autorowi wierzyć i dlatego, że nie wyjaśnił, czy gdyby nie dw proces, który przeniósł do powieści, stary subiekt zabawiałby się puszczaniem w ruch marionetek. Marionetka to mechaniczna lalka. Rozdrażnienie Prusa spowodowały zarzuty o niekonsekwencji zaznaczającej się w rysunku psychologicznym postaci. W miarę upływu lat coraz pełniej je rozumiemy, wzrasta też nasze zainteresowanie tym, co w powieści jest utajone w znaczeniach symbolicznych, przenośnych. W sto lat od owego "skrystalizowania się" utworu Egue-niusz Czaplejewicz napisał, iż Prus podając wersję o przypadkowości tytułu zakpił sobie z krytyków. Nie odnosi się on bowiem "do lalki Heluni, lecz do mitu Platońskiego. W świetle tego mitu tytułowa lalka jest - ni mniej, ni więcej -synonimem człowieka. Rozwinięty tytuł powieści Prusa brzmiałby: Lalka czyli człowiek"7.

Warto bliżej się przyjrzeć lalkom z Lalki. Słowo to występuje w powieści 69 razy. Nie zawsze odnosi się do konkretnej Mimi Heluni Stawskiej. Niemal równie często wskazuje lalkę Krzeszowskiej. Ale "zepsutym dzieckiem i lalką" nazywa też Zasławska Ewelinę. Jeśli nadto zważymy, że w oczach Wokulskiego hrabia-Anglik wygląda "jak automat na sprężynach" i "oryginał, udający marionetkę", to podwójne: literalne i przenośne znaczenie słowa "lalka" staje się oczywistością. Stąd należy mówić o przynajmniej dwóch planach

Q

ideowych powieści, do których kluczem jest określenie tytułowe .

Pierwszy dotyczy pedagogiki. Czasy współczesne Prusowi cechowała szczególna troska o dziecko i odpowiedzialność za jego właściwe przygotowanie do czekających je zadań życiowych. Na ziemiach polskich nie tylko tłumaczono i komentowano głośnych wtedy angielskich teoretyków wychowania, jak Bain czy Spencer, lecz i twórczo pracowano nad wieloma za-

161



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
la prosto tłumacząca mechanizm widzenia barw ma znaczenie głównie poglądowe. A to dlatego, że nie wy
skanuj0065 (22) 21.    Cztery części ma: a.    jama ustna i gardło b.
skanuj0065 (2) 21. Cztery części ma: a, b.    przełyk i jelito cienki & felj
2 (450) Dobrze, że jest zima, chociaż mroźna, zła. Dobrze, że ten roczek cztery pory ma. (
•Ii[tPa Został utworzony w 1973 roku. Ma powierzchnię 290 km kw. Jego symbolem jest ryś. Jest t
DSCF6239 Jeśli gatunek rozwija kilka generacji w ciągu roku t0 poszczególnych pokoleń występują równ
Żeromski pisał później, że jego pokolenie ma swego wieszcza w osobie Konopnickiej. •
Żeromski pisał później, że jego pokolenie ma swego wieszcza w osobie Konopnickiej. •
Chociaż firma należy generalnie do grupy tzw. wartości niematerialnych, ma ona jednak określoną wart
Organizacja STANÓW GENERALNYCH: Były 3 izby: szlachta, duchowieństwo i stan trzeci. Nie obradowały r
pokolenia literackie 1 POKOLENIA LITERACKIE Naukowa refleksja nad problemem pokolenia ma początki, j
Image016901 Was będzie, z tych bowiem cząstkowych danin, utworzony fundusz służyć ma na utrzymanie
anatomia0003 21, Cztery części ma: ; c. ‘: a. jama ustna i-gardło b. przełyk i jelito cienki ż
GENERAL MAINTENANCE Item Reference item in MA section Windshield defroster Check that the air

więcej podobnych podstron