8600962024

Konstrukcje Metalowe - Laboratorium

1.3 ODTLENIANIE I USPOKAJANIE STALI

Płynna stal po procesie świerzenia zawiera pewną ilość rozpuszczonego tlenku żelaza (FeO), który powinien być usunięty, aby stal skrzepła w postaci czystego wlewka i nie wykazywała wad spowodowanych obecnością tlenu. Uzyskuje się przez dodanie do ciekłej stali odtleniaczy. W zależności od stopnia odtlenienia rozróżnia się:

A) Stal nieuspokoiona

Stal odtleniona tylko manganem.

Krzepnie we wlewku niespokojnie - z krzepnącego wlewka wydzielają się gazy (zjawisko wrzenia). Wewnętrzne pęcherze rekompensują skurcz przy krzepnięciu. Następuje segregacja strefowa (zwiększenie zawartości C, Si i P) w pewnych częściach wlewka.

Zalety: wysoka wydajność.

Wady: silna segregacja, występowanie pęcherzy gazowych, skłonność do starzenia się.

B) Stal uspokojona

Stal odtleniona krzemem i częściowo glinem.

Przy krzepnięciu wlewka nie zachodzą żadne reakcje z wydzielaniem się gazów. Wlewki wolne są od wad, poza częścią górną sąsiadującą z jamą usadową, którą się obcina i odrzuca przy obróbce plastycznej (ok. 15-^24% masy wlewka).

Zalety: nieznaczna segregacja, brak wyraźnego starzenia się stali, lepsze własności plastyczne.

Wady: mniejsza wydajność.

C) Stal póhispokoiona

Stal odtleniona manganem i niewielką ilością krzemu.

Wlewek krzepnie bez wrzenia, lecz wydzielają się pęcherze wewnętrzne, które kompensują częściowo skurcz i ograniczają tworzenie się jamy usadowej.

Zalety: w miarę duży uzysk (odpad 8-rl5 %).

Wady: Pośredni stopień segregacji i ilości pęcherzy.

Temat 1: Produkcja, budowa i struktury stali

-3-