8955900032

Chockrios de Lados, Niebezpieczne zuńązĄ_

Cynizm bohatera, który uczucie miłości wiąże wyłącznie z brakiem satysfakcji seksualnej, pozostaje w zdecydowanym kontraście ze wszystkimi tymi utworami, które, nawet jeśli pojawiał się w nich czysto erotyczny element miłości, nade wszystko opiewały jej uczuciowy aspekt. Warto zwrócić uwagę, że pewien jego przejaw (nadmiar szczerości w uznaniu markizy za kobietę łatwą) drogo będzie kosztował bohatera i stanie się jednym z elementów napędzających akcję. Urażona markiza poprzysięgnie mu bowiem i zrealizuje plan wynikły z poczucia zemsty. Bohaterowie bowiem nie są pozbawieni uczuć, ale są to uczucia negatywne - i to takie, wobec których czytelnik raczej nie żywi empatii.

Cynizm ten wynika między innymi z absolutnego braku wartości i sprawia, że Niebezpieczne związki wydają się powieścią raczej oświeceniowego libertynizmu, niż okresu „postrousseauistycznego sentymentalizmu”. Wicehrabia bowiem upatruje szczególnej przyjemności w tym, że cnotliwa mężatka, którą ma zamiar uwieść, jest tak pobożna:

Ani mi w głowie niszczyć przesądy, które ją pętają! One to przysporzą mi szczęścia i chwały zarazem. Niech wierzy w cnotę, lecz niech ją dla mnie poświęci; niech z przerażeniem patrzy na własny upadek, niezdolna zatrzymać się w drodze, i niechaj, miotana wyrzutami, nie umie zapomnieć o nich ani ukiyćsię przed nimi inaczej niż w moich ramionach. (...) Będę w istocie Bogiem, którego uwielbiła nad wszystko (list VI, s. 31)¹⁶⁹.

Jeszcze większy cynizm prezentuje markiza opisująca, jaki kunszt osiągnęła w udawaniu, iż ulega uwodzicielowi, podczas gdy sama dążyła do tego, co on. Wyznając szczegóły strategii, jaką właśnie prowadzi, co ciekawe, deklaruje, że, aby wprowadzić się we właściwy nastrój („dostroić różne struny, jakie zamierza potrącić”¹⁷⁰) -

a vos pieds. Źródło: http://www.alyon.org/litteraUire/livres/XVIII/esprit_salon/les_ liaisons_dangereuses_de_choderlos_ de_laclos.html

¹⁶⁹    Loin de moi Fidće de dćtruire les prćjugćs qui Fassid.ge.nt! ils ajouteront a mon bon-heur et a ma gloire. Qu^yelle croie a la vertu, mais ąiFelle me la sacrifie; ąue sesfautes Fćpouvantent sans pouvoir Farreter; et qu’agitóe de mille terreurs, elle ne puisse les ou-blier, les vaincre ąue dans mes bras. (...) Je serai vraiment le Dieu ąiFelle aura prćferć. W oryginale „będę prawdziwie tym Bogiem, którego przedłoży”, w domyśle - nad innego: nie ma w tym stwierdzeniu nic z możliwego metaforycznego sensu tłumaczenia.

¹⁷⁰    (...) recorder les dijjćrents tons ąue je voulais prendre.

118