988046930

Polskie parki narodowe w liczbach 363

kształt parku. W tab. 2 zestawiono długości boków prostokątów równoważnych wszystkich parków według kolejności wzrastającej nieregularności kształtów powierzchni parkowych. Zróżnicowanie wielkości parków utrudnia wprawdzie ocene, ale bezpośrednio na różnice nieregularności kształtów wskazuje iloraz długości boków prostokąta, wynoszący od 6 do 187.

Najkorzystniejszym kształtem (iloraz długości boków prostokąta równoważnego poniżej 10) wyróżniają sie dwa parki - „Bory Tucholskie” i Białowieski. Do mających kształt stosunkowo mało skomplikowany (iloraz od 10 do 20) zaliczają sie parki: „Ujście Warty”, Gór Stołowych, Wigierski, Babiogórski, Kampinoski i Tatrzański. Ilorazy większe od 20, wskazujące na znaczne rozczłonkowanie powierzchni, charakteryzują 15 parków. Znajdującym sie przy końcu listy parkom odpowiadają prostokąty równoważne bardzo wydłużone, o ilorazie długości boków ponad 45, a kończący listę Magurski Park Narodowy ma iloraz jeszcze ponad czterokrotnie większy.

Kolejność parków ustawionych według rosnącego ilorazu długości boków prostokąta równoważnego i współczynnika Graveliusa jest identyczna, ponieważ L/^lA jest funkcją K. Jednakże metoda prostokąta równoważnego w sposób bardziej spektakularny przedstawia zróżnicowanie nieregularności kształtów powierzchni parkowych. Najlepiej to sie uwidacznia przy porównaniu parków o podobnej powierzchni. Na ryc. 5 przedstawiono prostokąty równoważne kilku parków. Dwa: Białowieski i Woliński, mało różniące sie powierzchnią -105 i 109 km² - mają prostokąty równoważne o różnych wymiarach, pierwszy 30,0 km i 3,5 km, zaś drugi 61,3 km i 2,0 km, a iloraz długości boków prostokąta jest w Wolińskim ponad trzykrotnie większy niż w Białowieskim. Również powierzchnie trzech pozostałych parków mało sie różnią - Roztoczański ma 85 km², „Ujście Warty” 80 km² i Świętokrzyski 76 km². Natomiast ich prostokąty równoważne są bardzo zróżnicowane.

Białowieski

|_'UjAdK Warty"_|

Śwrietokfaaki

_a__{_}__{_}_______^

a 10 20 30 40 50 60 TC

Ryc. 5. Prostokąty równoważne wybranych parków narodowych Equivalent rectangles for the selected national parks