117828144

Na podstawie wizualnego porównania przedstawionych wyników można stwierdzić, że densytogramy i spektra masowe olejków eterycznych różnych gatunków roślin należących do rodzaju Salvia znacznie różnią się pod względem składu chemicznego. Na uwagę zasługują indywidualne zestawy widm masowych, zarejestrowane dla różnych gatunków szałwii. Można zauważyć, że widma masowe pasma o najwyższej wartości /?f (tj. odpowiednio frakcji nr 5 na rys. 47, 49, 51 i 53) dostarczają znacznie prostszych „fingerprintów” niż te, które znajdują się bliżej linii startu. W przypadku próbki olejku Salvia lavcmdulifolia (rys. 44a) tej prawidłowości nie zaobserwowano ze względu na fakt, że odpowiednie spektrum masowe nr 4 zarejestrowano dla sumy dwóch słabo rozdzielnych frakcji. Te charakterystyczne obserwacje zostały potwierdzone wieloma powtórzeniami eksperymentu TLC-MS. To pokazuje, że każdy z badanych olejków prawdopodobnie zawiera więcej związków bardziej polarnych (np. terpenoidów), które są silniej zatrzymywane na powierzchni adsorbenta, niż tych o niskiej polarności (np. terpeny), które uzyskują wyższe wartości Ry. Jest jednak również możliwe, że mniej polarne komponenty badanych olejków eterycznych (frakcja 5 na rys. 47, 49, 51 i 53) są słabiej adsorbowane na warstwie żelu krzemionkowego i tym samym, w temperaturze pokojowej odparowują lub sublimują z płytki jeszcze przed elucją poszczególnych pasm chromatograficznych i przed zarejestrowaniem widm MS.

W przeciwieństwie do wyników rozdziału z udziałem techniki GC/MS, analiza TLC w większości przypadków nie może zapewnić identyfikacji poszczególnych składników, ze względu na niewystarczające zdolności rozdzielcze tej metody w odniesieniu do złożonych mieszanin, jakimi niewątpliwie są olejki eteryczne. We wcześniejszych pracach [106, 107] opisanych w rozdziale 1 i 2 zaprezentowano wyniki badań z użyciem GC/MS olejków eterycznych pochodzących z różnych gatunków szałwii. W tamtych przypadkach identyfikacja poszczególnych związków była możliwa dzięki cyfrowej bibliotece widm masowych NI ST oraz porównaniu czasów retencji analizowanych substancji. Zastosowanie w niniejszym eksperymencie wzorców zewnętrznych również nie przyniosłoby zadowalających rezultatów. W tych okolicznościach, różnorodność uzyskanych widm masowych dla każdej rozdzielonej frakcji i jednocześnie powtarzalność samego eksperymentu można uznać za pewien znaczący sukces.

W przypadku tak złożonych „fingerprintów”, jak w omawianym przypadku (składających się z densytogramów i widm masowych), oczywistym jest, że bogactwo

113