120137651

BIBLIOGRAFIA 89

rozwojowej bibliografii krajów socjalistycznych w porównaniu z krajami zachodnimi. "Ponieważ opracowania dotyczące poszczególnych państw były redagowane przez różne osoby, reprezentujące różny poziom świadomości bibliograficznej i różne pojmowanie treści pojęcia „bibliografia”, kryło to w sobie niebezpieczeństwo dla powodzenia realizacji stawianych przez redakcję celów. Aby osiągnąć pewną jednolitość opracowań, sformułowano wytyczne (s. 5), które miały obowiązywać autorów; były nimi:

—    organizacja bibliografii;

—    planowanie jej rozwoju;

—    wewnętrzna koordynacja poczynań bibliograficznych;

—    metodyczne ukierunkowanie i badanie metod bibliografii;

—    stan aktualny rozwoju bibliografii narodowej, bibliografii dziedzin i zagadnień oraz bibliografii zalecającej;

—    formy i poziomy kształcenia w zakresie bibliografii;

—    automatyzacja procesów bibliograficznych oraz stosunek bibliografii do dokumentacji i informacji naukowej. _

Realizacja tych wytycznych miała być rękojmią osiągnięcia jednolitości opracowań, a co za tym idzie, możliwości przedstawienia tzw. „socjalistycznej drogi” rozwoju bibliografii. Drogę tę charakteryzowała mozolna i cierpliwa praca poszczególnych indywidualności, którym leżała na sercu idea niezawisłości narodowej i kulturowej swego narodu. W wypadku realizacji stawianych założeń powstałaby niezmiernie ciekawa i pożyteczna praca, której treści byłyby w równej mierze przydatne dla świata bibliotekoznawczego, jak i dla każdego humanisty¹, gdyż osiągnięcia na polu bibliografii stanowią jeden z najbardziej precyzyjnych, optymalnych mierników rozwoju kultury w ogóle. W pracy tej, niestety, nie udała się Autorom zrealizować w pełni stawianych przed nimi zadań.

Struktura poszczególnych opracowań przedstawia się następująco:

1.    Część historyczna: do roku 1945

stan aktualny

przypisy i literatura załącznikowa.

2.    Część praktyczno-informacyjna, czyli zwięzły wykaz bibliografii bibliografii, bibliografii narodowych oraz najważniejszych bibliografii dziedzinowych.

Przeprowadzając analizę poszczególnych opracowań należy stwierdzić, że aspekt czysto informacyjny wziął wyraźnie górę nad pozostałymi i w rezultacie otrzymaliśmy opracowania deskrypcyjne typu podręcznikowego, i to zarówno w części pierwszej, jak i drugiej. Wydaje się, że byłoby słuszniejsze, gdyby Autorzy przyjęli inne kryteria i rozwiązania (o których poniżej) niż przedstawione informacje, uzupełniające dane z 1960 roku. Przyjmując więc za podstawę taki punkt widzenia, można by zredukować do niezbędnego minimum część do 1945 roku na rzecz pełniejszego pokazania stanu współczesnego i tendencji rozwojowych bibliografii w poszczególnych krajach. Albo należało położyć główny nacisk na omówienie teoretycznych problemów bibliografii, zarówno w przeszłości, jak i obecnie, gdyż problem ten, porównawczo, w takim zakresie nie został jeszcze dotąd opracowany. Przy utrzymaniu istniejących założeń, należało wzbogacić część pierwszą o jakieś nowe interesujące treści, gdyż od 1960 r. historia bibliografii w poszczególnych krajach poczyniła duże postępy². Tymczasem otrzymaliśmy w rezultacie suche re-

1

B. i. Desev: Chrlstomatlja po bólgórska ob&ta blbllograflja. C. 1. Sofija 1976. — J. Kśbrt: PoCótky CeskA bibliografie: od nejstarSich zpróv o hnlhóch ai do r. 1620. Praha 1961; — CeskA bibliografie v dobć ternna: od r. 1620 ai do sedmdesótych let 18. stoletl. Praha 1964; — Zóklady CeskA obrozeneckA bibliografie: od sedmdesótych lat 18. stoletl do dvacótych let 19. stoletl. Praha 1967. — K. Rutkayovfi: Z dejln slovenskej bibliografie. Bratlslava 1963. — B. Theodorescu: Istorla blbllograflet romane. Bucureętl 1972. — O. Barac-Sardanowlć: Osnoue btbiiogra/łje; prbicipi, problem!, prtmena. Beograd 1972. — M. Idrlzović: Uvod u błbltogrc/iju. Sarajeyo 1973.