120139363

PRZEGLĄD BIBLIOTECZNY 1994 1/2 PL ISSN 0033-202X

BARBARA ZAKRZEWSKA-NIKIPORCZYK

TECHNOLOGIA MULTIMEDIALNA — PRZYSZŁOŚĆ DZIAŁALNOŚCI INFORMACYJNEJ BIBLIOTEK

Przegląd sprzętu, nośników i oprogramowań przeznaczonych dla multimediów.

Multimedia to połączenie tekstu, grafiki, dźwięku, animacji i wideo z komputerem w celu zapewnienia interaktywnego dostępu do informacji przenoszonych przez te pięć — a w przyszłości być może więcej — mediów. Podczas gdy w Polsce termin „multimedia” jest prawie zupełnie nieznany, na świecie opublikowano już kilkadziesiąt książek na ten temat (w samym tylko 1991 r. — 30) oraz kilkaset artykułów. Publikacje książkowe ukazały się w czterech krajach: w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Japonii i Francji.

Systemy multimedialne powstawały od 1985 r., od momentu stworzenia przez firmy Sony i Philips technologii CD-ROM. Producenci sprzętu komputerowego zainteresowali się poważnie technikami multimedialnymi w 1988 r. W sierpniu tego roku firmy Philips, Sony i Microsoft podpisały porozumienie w sprawie formatu CD-ROM XA (rozszerzonego). W marcu 1989 r. podjęły współpracę w tej dziedzinie firmy IBM i Microsoft. W 1990 r. Motorola wyprodukowała procesor przeznaczony głównie do obsługi urządzeń multimedialnych, a firma Intel — wideoprocesor. W 1991 r. pojawiła się na rynku domowa „zabawka” multimedialna Commodore CDTV, oparta na Amidze w cenie poniżej 1000 doi. Do chwili obecnej pojawiło się przynajmniej dziesięć konkurujących ze sobą systemów multimedialnych. Wiele dużych firm zaangażowało się w ich rozwój, np. spółka joint-venture o nazwie Kaleida, założona w lipcu 1990 r. przez firmy IBM Corp. i Apple Computer Inc. pracuje nad rozwojem technologii multimedialnych, aby następnie udostępnić je w formie licencji. Firma Sony wprowadziła już na rynek 5 różnych systemów opartych na CD: Data Discman, CD-ROM XA, CD-I, CDTV i DVI. Systemy DVI i CD-ROM XA są oferowane jako karty specjalistyczne i peryferyjne urządzenia komputerowe z przeznaczeniem do użytku głównie w sektorze profesjonalnym i edukacji. Niewątpliwy wpływ na szybki rozwój systemu CD-ROM miało wczesne przejęcie przez wszystkich zainteresowanych standardu High Sierra, dużo wcześniej niż został zatwierdzony przez ISO. Multimedia nie znalazły się w tak szczęśliwym położeniu. Chociaż fizyczny format nośnika informacji