1950082897

Wyznaczanie temperatur przemian fazowych celem opracowania wykresów CTPc-S można prowadzić dwoma metodami [1,96]:

-    metodą "in situ”. W tej metodzie temperatury przemian wyznacza się bezpośrednio podczas spawania

za pomocą analizy termicznej, polegającej na różniczkowaniu krzywej zmian temperatury w funkcji czasu T = f(t).

-    metodą symulacyjną. W metodzie tej próbki poddaje się cyklom cieplnym imitującym proces nagrzewania i chłodzenia w czasie procesu spawania . Próbki nagrzewa się oporowo indukcyjnie, przepuszczając przez próbkę prąd ( ciepłem Joule'a ) lub za pomocą energii promieniowania lamp projekcyjnych. Temperatury przemian w tej metodzie można wyznaczać dylatometrycznie Al = f (t), metodą analizy termicznej dT/dt = f (t) lub metodą magnetyczną d // /dt = f (t).

Wykresy CTPc-S przedstawia się w układzie półlogarytmicznym: temperatura - czas chłodzenia lub temperatura - czas chłodzenia w zakresie temperatur 800 - 500°C. W tym drugim przypadku czas ts/5 wyznacza się z poszczególnych krzywych chłodzenia. Dla tak wyznaczonych czasów t₈/5 (linia pionowa odpowiada na omawianym typie wykresu krzywej chłodzenia) nanosi się temperatury początku i końca poszczególnych przemian, łącząc je następnie liniami. Powstają w ten sposób pola, opisujące zakres powstawania poszczególnych składników strukturalnych (rys. 1.6 ).

0.1 0.2 0.5 1 2    5 10 20 50 100 200 500 1000    5000

Czas stygnięcia t , s

Rys. 1.6. Wykres CTPc-S

Zazwyczaj wykresy CTPc-S uzupełnia się wykresami zmian twardości i udarności w funkcji czasu t8/5 oraz sporadycznie wykresami zmian Rm, Re, A5 i Z w funkcji czasu t8/5.

Wykresy CTPc-S wykorzystuje się do:

-    przewidywania składu strukturalnego SWC,

- wstępnej oceny skłonności do utwardzania się SWC złącza spawanego, a tym samym skłonności stali do zimnego pękania w procesie spawania,

określenia warunków spawania (energii liniowej łuku    i temperatury wstępnego

podgrzewania) pozwalających na uzyskanie połączeń spawanych bez zimnych pęknięć    oraz o

dobrych właściwościach plastycznych, zabezpieczających ten obszar przed kruchym pękaniem.

W związku z tym, że istotny wpływ na przebieg przemian fazowych, a szczególnie na czas ich rozpoczęcia i zakończenia ma temperatura i czas austenityzacji, wykres CTPc-S wyznaczony dla jednej temperatury maksymalnej cyklu cieplnego spawania (najczęściej 1350°C) nie pozwala na