2150626448

POLIMERY 2013, 58, nr 11-12 841

POLIMERY 2013, 58, nr 11-12 841

V

U    UH    m

i— ho^A^oh    HO oh ^ho^oh

dihydroksyaceton aldehyd glicerynowy kwas tartronowy kwas hydroksyoctowy glikolid

hoA^oh

VV°

<K

HO OH

— kwas glicerynowy kwas hydroksypirogronowy kwas mezoksalowy kwas oksalowy

kal.

(-h₂0) *

transesiryfikacja

1,2-propanodiol    1,3-propanodiol

O

A,^oh

l-hydroksy-2-propanon akroleina

HO^_^OH

glikol etylenowy

benzoesan glicerolu

U

>v

dimetakrylan glicerolu

X

OH monoetery glicerolu

_Crfo^-ai

oligomery glicerolu

V°

Schemat A. Procesy katalitycznej przemiany glicerolu w użyteczne związki chemiczne [34] Scheme A. Conuersion of glycerol into useful Chemical compounds by catalytic processes [34]

węglan glicerolu

ną, a stosowany do wytwarzania politereftalanu 1,3-PD (DuPont). W przypadku 1,2-propanodiolu nadal przeważają tradycyjne metody otrzymywania, głównie na drodze hydrolizy tlenku propylenu. Interesującym produktem, wytwarzanym metodą elektrochemiczną z GL jest dihydroksyaceton [równ. (3)]:

OH    O

₍₃₎

TEMPO = (V-tlenek 2,2,6,6-tetrametylopiperydyny

W wyniku dalszych przemian GL można uzyskać glikolid (dimer kwasu hydroksyoctowego HOCH₂COOH), używany w skali przemysłowej do syntezy homopolime-ru lub kopolimerów z laktydem, głównie do zastosowań biomedycznych. Opracowano kilka metod otrzymywania propanodioli z GL. Oprócz metody otrzymywania 1,3-PD, polegającej na katalitycznym rozerwaniu wiązań chemicznych z jednoczesnym przyłączeniem atomu wodoru, opracowano podobną metodę syntezy 1,2-PD, w której produktem przejściowym jest hydroksyaceton [równ. (4)]: