2251774259

158 KRONIKA

w ciągu tego czasu do Bibljoteki przychodziło 1.727 (tytułów), z czego na pisma w języku polskim wypada liczba 1.476, a na pisma w językach obcych 251.

Dla całokształtu liczebnego wzrostu książek, które posiada Uniwersytet Lubelski, należy wspomnieć o darach na rzecz b i b 1 j o t e k seminaryjnych, których jest 16. Tu na pierwszem miejscu należy postawić cenną bibljotekę literacką w ilości około 1.000 tomów po ś. p. ks. prof. Cezarym Pęcherskim, która nadzwyczaj wydatnie wzbogaciła bibljotekę seminaryjną literatury polskiej.

BIBLJOTEKA ZAKŁADU NARODOWEGO IM. OSSOLIŃSKICH WE LWOWIE W LATACH 1918—1927. Okres wojny zaznaczył się w dziejach Zakładu ograniczeniem tempa pracy, które w r. 1913 doszło do najwyższego napięcia, możliwego dopiero teraz do uzyskania. Wypadki tego czasu, z których instytucja nasza wyszła obronną ręką, zagrażały niejednokrotnie jej bytowi. W czasie inwazji rosyjskiej prof. Szmurło przygotował projekt wywiezienia zbiorów do Rosji; powtórzyło się to z okazji zbliżenia się konnicy Budiennego pod Lwów; jakby w przewidywaniu tego, najcenniejsze działy wywieziono do Krakowa. Równie wielkie niebezpieczeństwo zawisło nad Ossolineum, kiedy w r. 1918 Ukraińcy urządzili strzelnicę obronną w magazynie bibljotecznym. Los jednak czuwał nad Zakładem. Nie-tylko straty nie były wielkie, ale społeczeństwo w obawie zatraty zabytków, których tyle zawierucha wojenna pochłonęła, sypnęło hojne dary i depozyty. A więc bibljoteki i archiwa Jabłonowskich z Bur-sztyna, Luba-Radzimińskich z Mukosiejowego Berehu, Skarbków z Beń-kowej Wiszni, Włodzimierza Kozłowskiego, ostatnio Chrzanowskich z Moroczyna i innych. Przedewszystkiem zaś zapisać tu należy przyłączenie znakomitej Bibljoteki im. Gwalberta Pawlikowskiego wraz z bezcennym gabinetem rycin (1921 r.).

Po powrocie do normalnych stosunków, rozpoczęła się praca nad odbudowaniem dawnego stanu, rozszerzeniem magazynów i pracowni, pozyskaniem nowych sił, gdy dawniejsi współpracownicy już to wymarli, już też zajęli inne stanowiska w odbudowanej Polsce. Wyłoniły się nowe działy, w związku z wytworzeniem odmiennych warunków pracy. Zmienił się niejako charakter bibljoteki; w dawnej książnicy narodowej ograniczyć trzeba było w znacznej mierze zainteresowania i cele: do 1) muzealno-historycznej kolekcji i 2) do warsztatu naukowego historycznego i literackiego z orjentacją słowiańską i wschodnioeuropejską. Ten ostatni kierunek wyraźnie zarysował się w akcji wymiany wydawnictw, rozpoczętej na większą skalę w r. 1924, a zadokumentował się w wystąpieniu delegacji Zakładu na praskim Zjeidzie Bibljotekarzy i Bibljofilów 1926 r. L

Poważną i doniosłą w skutki akcją było przejęcie od Akademji

¹ Zakład ogłosił Publiczne Bibljoteki Lwowskie, które wraz z specjalnym zeszytem Przewodnika Bibljograficznego ofiarował członkom Zjazdu.