2711906047

W takiej atmosferze rodzić się musiała solidarność chłopów bez względu na ich materialnę pozycję, s równocześnie w warunkach nędzy i terroru oolicyjnego łatwo było wśród chłopów siać radykalne poględy i rozszerzać antysanacyjny front, w ramach którego grupowała się zdecydowana większość społeczeństwa. Również bez względu na to, co pisało się i mówiło o programie Stronnictwa Ludowego, o konserwatywnych poględach jego przywódców,nieatrakcyjnym z punktu widzenia postępowości projekcie naprawy ustroju, jest rzeczę niewętpliwę, że występienia sejmowe i artykuły prasowe jego przedstawicieli, szeroko kolportowane, wywarły decydujący wpływ na tworzenie się w szerokich kręgach chłopskich tendencji do otwartych występień. Być może, że pewne z nich można podcięgnęć pod nazwę demagogii społecznej,ale ich percepcja była raczej jednoznaczna. Przykładem może służyć artykuł 3. Madejczyka pt. "Czego chcemy", w którym ustosunkowując się do rzędów sanacji stwierdzał: "Przychodni przewrót majowy 1926 r. Rozpoczyna się okres drugi dla państwa. Chłopi do gnoju, a nie do polityki. Witos i towarzysze do Brześcia. Teraz przyszedł czas inny - obszarnicy, Żydzi, pułkownicy, szczerzy i fałszywi sanatorzy do rzędów i przywilejów. My zaś chcemy Polski Ludowej, demokratycznej, sprawiedliwej, matki dla wszystkich. Chcemy by lud, który całe wieki znosił niewolę pańszczyźnianę, nareszcie miał prawo i swobodę. A oni właśnie tego nie chcę - stęd nas gnę-

76

bię i prześladuję. Ale nie złamię nas - daremny trud"

Stwierdzić należy, że prezentowanie tego rodzaju poględów było całkowicie zgodne z chłopskimi dężeniami i musiało w sposób wyraźny wpływać na wzrost znaczenia i zaufania do Stronnictwa.Na wspomnianych już wiecach i zgromadzeniach uchwalono rezolucję właśnie w podobnym duchu⁷⁷. Zresztę nie tylko na zebraniach SL, lecz także czynnie włęczajęcego się w wir walki politycznej od 1932 r. Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego, szczególnie zaś jego lokalnych agend. Na zebraniu rolników w Wiśniowej 13 listopada 1932 r., z udziałem 200 chłopów uchwalona została rezolucja z żędaniami wstrzymania wszelkich egzekucji, odroczenia płatności długów, obniżenia podatków, aż do końca kryzysu, zamknięcia granicy dla płodów rolnych,zniesienia karteli oraz zmniejszenia wydatków państwowych na emerytury, fundu-

78

sze dyspozycyjne, reprezentacyjne itp. . Na wiecu zaś w Sędziszowie 22 kwietnia 1933 r. z udziałem Witosa, Madejczyka, Stachnika i Piroga oraz ok. 25 tys. chłopów obok wcześniej sygnalizowanych żędań szczególnę

⁷⁶    3. M a d e j c z y k. Czego chcemy? "Zielony Sztandar" 1931, nr 27 z 23 VIII.

⁷⁷    Por. występienia Stachnika na Wiecach w Będziemyślu z 3 lipca 1932, Wiśniowej i Iwierzycach 10 lipca, Zagorzycach 25 lipca. CAPZPR, U.7Kr. 258/II-9/, Sprawozdanie sytuacyjne miesięczne Wojewody Krakowskiego z 31 VII 1932, k. 223-224.

Zielony Sztandar" 1932, nr 74 z 27 XI.

78