274844413

WIZUALNY ESENCJALIZM I PRZEDMIOT KULTURY WIZUALNEJ 327

nadal funkcjonujące własności. Ta forma analizy historycznej nie reifi-kuje jednego historycznego stanu w przeszłości, ale patrzy na współczesną sytuację jako punkt wyjściowy i reflektor [searchlight]. Paradygma-tycznym przedmiotem dla tego rodzaju analiz jest - ciągle jeszcze dominujące - muzeum modernistyczne. Jego cechy - takie, jak ambicja encyklopedyczna, organizacja taksonomiczna, retoryka przezroczystości i przesłanki nacjonalistyczne - były nieustannie powtarzane aż do całkowitej niemal naturalizacji. Ten rodzaj analizy historycznej, który mam na myśli, nie zatrzymuje się na opisywaniu tych zasad. Przede wszystkim zamierza pokazać ich pozostałości we współczesnej kulturze, hybrydalną formę, jaką przyjmują, a także zamierza analizować implikacje tego, w jaki sposób muzeum postmodernistyczne usiłuje transformować muzeum modernistyczne.

Zarówno ostatni przykład, jak i wszystkie wcześniejsze zostały zaczerpnięte albo ze sztuki, albo z ustalonych instytucji. Zrobiłam to celowo, by unaocznić, że studia kultury wizualnej nie odróżniają się od innych dyscyplin, prymarnie, przez wybór przedmiotów badań - jestem już zmęczona fetyszystycznym zafiksowaniem na internecie i reklamie jako modelowych przedmiotach studiów kultury wizualnej. Jednak w sposób wyraźny powinna się jawić wspólna implikacja czterech powyższych zasad metodologicznych. Nie może być utrzymana ani granica między kulturą „wysoką” i „popularną”, ani między produkcją wizualną i jej badaniem. Jeśli jest tak, jak argumentowałam, że przedmiot współ-wykonuje [ico-performs] analizę, wtedy tworzenie i pilnowanie granic wszelkiego rodzaju wydaje się najbardziej daremne z wszelkich bezowocnych działań, w które może się angażować praca akademicka. Należy jednak za wszelką cenę uniknąć jednego błędu: sądzić - jak czyniły to przed nami studia kulturowe - że pomijanie „sztuki wysokiej” może spowodować zniknięcie społecznej dystynkcji, która wygenerowała tę kategorię. Należy natomiast aktywnie dążyć do zaniku wizualnego esencjalizmu i tego wszystkiego, co z sobą niesie.

LITERATURA

The Actiue Eye: An International Symposium on Art Education and Visual Literacy (1997), Boijmans Van Beuningen Museum and the Nederlands Foto Instituut, Rotterdam

Anderson, Benedict (1991 [1983]), Imagined Communities, Verso, London Appadurai, Arjun (ed.) (1986), The Social Life ofThings, Cambridge University Press, Cambridge