2906542982

ROŚLINNE nukleazy 205

kolista stanowi około 69% produktów, a forma liniowa około 31%. Powstawanie cząsteczki liniowej z formy kolistej oraz brak wyraźnych lepkich końców świadczą, że po nacięciu jednej nici, nukleaza z nukleoplazmy jąder zarodków żyta atakuje w komplementarnym łańcuchu miejsce leżące naprzeciw lub w pobliżu tego nacięcia (17). Długość cząsteczki liniowej odpowiadająca pełnej długości formy kolistej świadczy, że w pierwszym etapie reakcji superhelikalna cząsteczka DNA nacięta była tylko w jednym miejscu. Podobne wyniki otrzymali już wcześniej inni autorzy badając specyficzną wobec struktur jednoniciowych nukleazę z Neuro-spora crassa (15, 47) I endonukleazę Si (48, 49). Nie wiadomo jednak, czy

Ryc. 3. Elektroforetyczny obraz produktów degradacji superhelikalnego, kolistego [¹⁴C] DNA plazmidu Col El przez nukleazę I z jąder zarodków żyta (zmodyfikowane wg 17).

obszar w supehelikalnym DNA podatny na działanie nukleazy I z jąder zarodków żyta znajduje się w ściśle określonym miejscu cząsteczki. Bartok i wsp. (47) wykazali na przykład, że w przypadku endonukleazy z Neurospora crassa rozmieszczenie nacięć w populacji kolistych DNA fagów <I>X 174 i PM2 jest przypadkowe. Gdy jednak substratem enzymu były replikacyjne formy wirusów zwierzęcych na przykład polyoma, odnajdowano tylko dwa lub trzy rejony podatne na atak enzymu (48). Z drugiej zaś strony L o v e 11 i wsp. (50) udowodnili, że pojedyncze nacięcie superhelikalnego DNA plazmidu Col El przez restryktazę Eco R1 występuje zawsze w tym samym miejscu odległym od miejsca startu replikacji DNA o 18,3 ±0,9%. W przypadku nukleaz roślinnych pozostaje w dalszym ciągu do wyjaśnienia czy rejon rozpoznawany przez te enzymy znajduje się w przypadkowym, czy określonym miejscu cząsteczki DNA.

Działanie nukleaz typu I na superhelikalny DNA jest prawdopodobnie również przejawem specyficzności tych enzymów wobec fragmentów jednoniciowych. Jak już wspomniano, w superhelikalnej, kołowej formie DNA znajduje się pewien procent niesparowanych zasad. Be er ma n i Łebo wit z (31) przypuszczają, że osłabienie oddziaływań pomiędzy dwiema nićmi jest wynikiem superhelikalnych skrętów podwójnej spirali,