2910489309

436 Miernictwo.

Po uwzględnieniu powyższych poprawek B₀, tj. odczyt na barometrze _rtęciowyin z uwzględnieniem redukcji na 0° C przedstawi sic w postaci:

(760 — Ay .(II)

B₀ = A ci -{- b . t _x —J— c (f 60 — A) d

Dwa ostatnie wyrażenia są zw. niewielkie, tak, że z reguły ograniczamy się tylko do trzech poprawek.

Stałe aneroidu ulegają, o ile przyrząd jest jeszcze stosunkowo niedawno sporządzony, pewnym zmianom; najłatwiej stała u, którą jednak łatwo wyznaczyć znając wartości reszty stałych przez porównanie z B₀, stanem barometru rtęciowego, zredukowanym na 0° C. Celem wyznaczenia stałych wykonywa się szereg spostrzeżeń przy różnych stanach temperatury przyrządu t_A, orai

różnych odczytach A, tj. rożnem ciśnieniu, porównując równocześnie wyniki z odpowiedniemi stanami barom. B₀. W praktyce spotykamy aneroidy Bystcmu Naudeta, llohnego, oraz kompensacyjny Goldschmida (Usteri-Iłeiuacb w Zurychu).

Drugim przyrządem, uż. rzadko jako przyrząd stacyjny, tj. pozostającj stało ua jeduem i tern samem miejscu, i służącym do porównywania stanów z aneroidami, używanemi do badania ciśnienia poza obrębem stacji, jesl barometr rtęciowy.

Poprawki dla barometrów rtęciowych dotyczą temperatury rtęci i po-dzialki (redukcja na 0° C), która wynosi dla skali mosiężnej i temperatury normalnej 0°C: — 0,000162 Bt_}} (Zł odczyt na barometrze, tj_{ temperatura

przyrządu w chwili odczytu), poprawki ze ■względu na siłę ciężkości: — B (0,000314 -{- 0,002644 cos 2 cp) i pewnej poprawki stałej, wywołanej działaniem sił włoskowatych w rurce barometru, i nieodpowiedniem umieszczeniem skali odczytywanej, którą można skonstatować porównując odczyty z barometrem norma] uym lub przyrządem do mierzenia ciśnienia powietrza przy pomoc; temperatury wrzenia. Najważniejsze i bezwarunkowo konieczne do uwzględnienia są: pierwsza i ostatnia.

Temperaturę powietrza t mierzymy przy pomocy termometru wirującego, zawieszonego jednym końcem na silnym sznurku około 20 cm długim, konstatując jego stan po dokonaniu nim 50—100 szybkich obrotów.

Metody pomiarów i obliczenie wysokości, o) Metoda interpolacyjna nadaje się szczególnie w przypadkach, gdy na terenie znajduje się dość znaczna liczba punktów o znanych wysokościach. Przeprowadzamj ciągi baroinetryczne między powyższeini punktami, wyznaczając wysokości punktów pośrednich. Jeżeli (/l) i (B) są punktami o znanych wysokościach, rozpoczynamy pomiar na jednym z nich, np. (A), odczytując na nim stan aneroidu A, temperaturę' przyrządu t_A, temperaturę powietrza t przy pomocy

termometru wirującego (około 50—100 obrotów), oraz czas pomiaru. Tak samo postępujemy na każdym następnym punkcie, nie wyłączając ostatniego (B), tj* punktu nawiązania. Następnie obliczamy przy pomocy jednej z formuł, podanjeb nastr. 433 (przybliżonych), albo wysokości poszczególnych Ił\, H‘_v H'_v ... 11$

a z nich wzniesienia (różnice wysokości h'_{A v} h'_x 2, .... h' albo wprosi

wzniesienia h_{A v} /<( ₂, .... h‘_n zależnie od użytej fonnuly. Suma

powinna równać się różnicy wysokości punktów nawiązania, tj. — Hy

Ewentualną odchyłkę rozdzielamy na poszczególne h* proporcjonalnie do czasu-Wysokości punktów pośrednich uzyskujemy dodając do li_A wyrównane

wzniesienia h_{A v} h_A 2 = _x -f- li_x 2 itd. Dokładność pomiaru zwiększa

przez użycie dwu aueroidów i równoczesne ich odczytywanie na bezpośrednio po sobie następujących punktach; (aneroidy muszą być ze sobą porównane na początku i końcu pomiaru i ewentualna różnica uwzględniona przez poprawienie odpowiedne poprawki stałej a jednego aneroidu).

98