2649164797

rozpoczęła się w czerwcu 1973 r. i była prowadzona do końca lat dziewięćdziesiątych. Reaktor, przez cały ten okres był eksploatowany z dyspozycyjnością do ok. 65%

2.    BN-600 zbudowany w elektrowni atomowej Bełojarsk i podłączony do sieci w czerwcu 1975 roku i jest eksploatowany do chwili obecnej ze średnim współczynnikiem obciążenia 72%. Moc termiczna reaktora 1470 MW moc elektryczna 600 MW.

3.    PFR zbudowany w Wielkiej Brytanii w Dounreay. Reaktor ten o mocy termicznej 600 MW mocy elektrycznej 250 MW osiągnął krytyczność w marcu 1974 roku i był eksploatowany do marca 1994 r. Współczynnik obciążenia tego reaktora wynosił 35%.

4.    PHENIX, zbudowany we Francji. Reaktor ten o mocy termicznej 560 MW, mocy elektrycznej 250 MW został uruchomiony w 1973 roku. Do 31 grudnia 1993 roku blok energetyczny z tym reaktorem wytworzył 21,5 TWh energii elektrycznej. Współczynnik obciążenia 50,4%.

5.    SUPER PHENIX, zbudowany we Francji, uruchomiony w 1986 roku. Reaktor o mocy termicznej 2990 MW, moc elektryczna 1242 MW. W 1997 roku, decyzją Rządu Francji wyłączony z eksploatacji. Przez 11 lat reaktor przepracował na mocy 4,5 roku i wytworzył 7,9 TWh energii elektrycznej.

Z przedstawionego zestawienia wynika, że tylko reaktor BN-600 był i jest eksploatowany z rozsądnym współczynnikiem obciążenia w regularnych cyklach. Podobne doświadczenie eksploatacyjne osiągnięto w przypadku reaktora BN-350 do momentu jego wyłączenia, które nastąpiło przede wszystkim z powodów politycznych. Cechą charakterystyczną tych dwóch obiektów było założenie, że pożar wytwornicy pary w wyniku jej nieszczelności i zetknięcia się ciekłego sodu z wodą jest normalnym stanem eksploatacyjnym. Wytwornice pary były umieszczone w oddzielnych boksach oprzyrządowanych w urządzenia do gaszenia pożarów. Przy wystąpieniu takiego zdarzenia włączano do eksploatacji zapasową wytwornicę pary bez wyłączania reaktora. Pozytywne doświadczenie eksploatacji reaktora BN-600 spowodowało podjęcie decyzji budowy drugiego reaktora energetycznego tego typu: BN-800. Natomiast zbudowane i eksploatowane w Wielkiej Brytanii i Francji elektrownie jądrowe z powielającymi reaktorami na neutronach prędkich charakteryzowały się znaczną awaryjnością i w konsekwencji małymi współczynnikami obciążenia wynikającymi właśnie z powodu pojawiających się nieszczelności wytwornic pary.

Spadek zainteresowania technologią powielających reaktorów na neutronach prędkich nastąpił w momencie zauważalnego spadku rozwoju energetyki jądrowej na świecie. Ustabilizowanie się zapotrzebowania na jądrowe surowce energetyczne, oraz na materiał jądrowy dla potrzeb militarnych, spowodował spadek zainteresowania wytwarzaniem plutonu i w konsekwencji nawet spadek zapotrzebowania na przerób wypalonego paliwa z reaktorów na neutronach termicznych.

Tym niemniej, szereg krajów planuje budowę reaktorów na neutronach prędkich. W Japonii, oprócz uruchomionego w 1994 roku bloku energetycznego z reaktorem powielającym na neutronach prędkich MONJU o mocy elektrycznej 280 MW planuje się budowę reaktora DFBR o mocy termicznej 1660 MW. W USA ponownie uruchomiono wyłączony w 1992 roku reaktor pod nazwą FFTR (Fast Flux Test Facility) i planuje się budowę ALMRc o mocy termicznej 840 MW. Rosja planuje budowę bloków BN-800 i BN-1600, a Unia Europejska bloku o mocy termicznej 3600 MW i mocy elektrycznej 1500 MW. Wszystkie te reaktory bazują na chłodziwie sodowym i uzyskanie odpowiednich charakterystyk eksploatacyjnych wymaga rozwiązania szeregu problemów natury fizycznej (dodatni współczynnik reaktywnościowy próżni) i natury technologicznej (technologia wytwornic pary). Jednym z argumentów przy podejmowaniu decyzji o budowie tych

91