img214


62
AGRESJA

Badania rozwojowe dowodzÄ…, że różnice miedzy pÅ‚ciami w agresywnym zacho­waniu
pojawiają się we wczesnym okresie życia, począwszy od trzeciego roku (Coie,
Dodge, 1998; Maccoby, 1998). Dokonane przez Loebera i Stouthamer-Loeber (1998)
podsumowanie danych o różnicach miÄ™dzy pÅ‚ciami w zakresie agresywne­go
zachowania w różnych okresach rozwojowych przedstawiono w tabeli 3.1.
Tabela ta ukazuje, że różnice w agresji ze względu na płeć są widoczne,
począwszy od wieku przedszkolnego, z wyższym poziomem agresji u chłopców.
Ponadto Loeber i Stouthamer-Loeber stwierdzili, że zmiany rozwojowe agresywnego
zachowania wydają się dla obu płci odmienne: stosunkowo więcej dziewcząt staje
się agresywnymi w okresie dojrzewania, bez wcześniejszego przejawiania agresji,
a udział dziewcząt w aktach poważnej przemocy osiąga szczyt wcześniej niż u
chłopców. Analogicznie do różnic między płciami w zachowaniu agresywnym,
stwierdzono różnicÄ™ miÄ™dzy chÅ‚opcami a dziewczÄ™tami w aprobowaniu agresji ja­ko
sposobu rozwiązywania konfliktów (Huesmann, Guerra, 1997).

TABELA 3.1. Dane świadczące o różn
cach w agresji miedzy płciami w
dzieciństwie i okresie dorastania
Okres rozwojowy
Przejawy
Różnice między płciami
Niemowlęctwo
Frustracja i złość
Nie
2-3 lata
Agresja instrumentalna
Niewielkie
Wiek przedszkolny
Agresja osobista Bójki
Tak
Szkoła podstawowa
Agresja pośrednia
Tak
Gimnazjum i liceum
Walki grup i gangów Poważniejsze napaÅ›ci • Przemoc seksualna Zabójstwa
Tak



Dane świadczące o wyższym poziomie agresji u dorosłych mężczyzn
Jeśli chodzi o ogólne różnice między mężczyznami a kobietami w zakresie
agre­sywnego zachowania, to dostÄ™pne dane pochodzÄ…ce zarówno z poszczególnych
ba­daÅ„, jak i z metaanaliz sÄ… uderzajÄ…co jednoznaczne: mężczyźni wykazujÄ…
powszech­nie wyższy poziom agresji, lecz różnica ta nie jest poważna (np.
Eagly, Steffen, 1986; Hyde, 1984). Wniosek ten potwierdzają również rezultaty
badań międzykul-turowych (np. Archer, McDaniel, 1995).


Wyszukiwarka