365605849

1. Wprowadzenie.

1.1. Wstęp.

Mapa wielkoskalowa przedstawia powierzchnie ziemi w czasie i przestrzeni, a zatem może zawierać cztery lub trzy wymiary. Mapa dla potrzeb katastru nieruchomości obejmuje trzy wymiary (x,y,t) bez wysokości. Autorzy [Lech-Turaj, Noga 2011] charakteryzują przydatność map wielkoskalowych, stwierdzając że są one swoistym „pejzażem” rejestrującym stan krajobrazu w określonym czasie, pozwalającym na obserwacje zmian zachodzących w przestrzeni. Czas w katastrze nieruchomości jest wyznacznikiem zasady ciągłości informacji w nim zawartych. Ciągłość informacji podmiotowych i przedmiotowych, ujmowanych w katastrze nieruchomości i księgach wieczystych, stanowi o wartości i zintegrowaniu tych dwóch instytucji. Przy tym należy dodać, że mapa katastralna (ewidencyjna) oprócz granic własności i użytków gruntowych zawiera granice konturów klasyfikacji bonitacyjnej gruntów.

Kiedy powstawały systemy katastrów gruntów i związane z nimi księgi gruntowe, Polski na mapie Europy nie było. Dlatego w polskim systemie prawno-katastralnym obserwuje się znaczne zróżnicowanie w formie ujmowania i zabezpieczenia granic nieruchomości, które wyznaczają zasięg prawa własności do nich.

W południowej Polsce (były zabór austriacki) informacje o własności do nieruchomości rejestrowały dwie instytucje katastru gruntów i ksiąg gruntowych (podobnie było w zaborze pruskim).

Odziedziczone systemy rejestrowania danych o gruntach i ich właścicielach po odzyskaniu niepodległości po pierwszej wojnie światowej zostały adoptowane do warunków polskich. Pierwszym systemem, który przy adaptacji uległ dużej modernizacji były księgi gruntowe zabezpieczające prawo własności do nieruchomości. Modernizacja ta polegała na zachowaniu dotychczasowego zapisu prawa własności w księgach gruntowych, ale została opracowana w całkiem odrębnej strukturze ujmowania informacji w postaci ksiąg wieczystych. Natomiast system katastru gruntów pozostał ten sam z tym tylko, że funkcjonował według polskich unormowań prawnych.

W 1955 r. rozpoczęto zakładanie polskiego systemu katastru wykorzystującego ideę zakładania katastru pruskiego. Idea ta polegająca na wykorzystaniu istniejących map wielkoskalowych, sprawiła, że mapy katastralne byłych zaborów zostały adoptowane do założenia ewidencji gruntów i budynków, a w tym i mapy byłego katastru austriackiego.

Mapy byłego katastru austriackiego zostały opracowane w jednolitym odwzorowaniu Cassini-Soldner’a dla terytorium Austrii z podziałem na siedem układów

5