4553982725

454 ARTYKUŁY

Dla dalszego rozwoju bibliografii narodowych istotną rolę odgrywają działania podejmowane przez IFLA, UNESCO oraz Bibliotekę Kongresu, która od początku wspierała rozwój UBC. W 2008 r. zarówno IFLA, jak i Biblioteka Kongresu przedstawiły opracowania dotyczące przyszłości rejestracji bibliograficznej - On the Record: Report ofThe Library of Congress Wor-king Group on the Futurę of Bibliographic Control stworzony przez Bibliotekę Kongresu oraz Guidelines for National Bibliographies in the Electronic Age opracowane przez zespół IFLA.

PRZYSZŁOŚĆ ŚWIATOWEJ REJESTRACJI BIBLIOGRAFICZNEJ WEDŁUG BIBLIOTEKI KONGRESU

W listopadzie 2006 r. Deanna Marcum powołała specjalną Grupę Roboczą w Bibliotece Kongresu, mającą rozważyć przyszłość rejestracji bibliograficznej w XXI w. Powodem podjęcia badań było oświadczenie Biblioteki Kongresu wydane w 2006 r. o zarzuceniu opracowywania kartoteki haseł wzorcowych dla serii. Oświadczenie wywołało lawinę komentarzy i sprawiło, że Biblioteka Kongresu postanowiła przyjrzeć się bibliografii w szerszym kontekście. Badania Grupy skupiły się na trzech zasadniczych problemach: użytkownikach i wykorzystaniu danych bibliograficznych, strukturach i standardach rejestracji bibliograficznej oraz ekonomii i organizacji bibliografii. Wnioski dotyczą roli, jaką rejestracja bibliograficzna i inne serwisy informacyjne, odgrywają w efektywnym zarządzaniu i udostępnianiu materiałów bibliotecznych w rozwijającym się środowisku informacyjnym i technologicznym. Wynikiem prac Grupy jest Raport opublikowany w styczniu 2008 r. w Internecie (Libraiy of Congress, 2008). Jego zalecenia (ponad sto) i zawarte w nim przemyślenia skierowane są nie tylko do Biblioteki Kongresu, ale całej społeczności bibliotekarskiej i innych organizacji, mających wpływ na kształtowanie się bibliografii.

Główna teza Raportu bazuje na stwierdzeniu, że przyszłość rejestracji bibliograficznej będzie zdecentralizowana, oparta na współpracy (między bibliotekami, sektorem prywatnym oraz użytkownikami bibliotek) oraz na wykorzystaniu Internetu. Dane do rejestracji będą pobierane z różnych źródeł; przeobrażenia te nastąpią szybko, a rejestracja bibliograficzna zmieni się ze statycznej w dynamiczną¹².

Raport zaleca przedefiniowanie pojęcia rejestracji bibliograficznej, uniwer-sum bibliografii oraz roli Biblioteki Kongresu. Docelowo zamiast tworzenia odrębnych źródeł informacji o różnego typu materiałach dostępnych w bibliotekach, w ramach odrębnych procesów, powinno powstać jedno źródło informacji, obejmujące wszelkie materiały (kupowane, licencjonowane), dostępne w sieci, a także unikatowe kolekcje poszczególnych bibliotek. Najistotniejsze jest tu rozproszone, a nie scentralizowane podejście do działań bibliograficznych. Do uniwersum bibliograficznego należy, oprócz bibliotek, wydawców i producentów baz danych, włączyć twórców, dystrybutorów, księgarzy oraz użytkowników, którzy sami tworzą specyficzne dane o materiałach ponad granicami państw dzięki sieci. Biblioteka Kongresu powinna podzielić się

¹² „The futurę of bibliographic control will be collaborative, decentralized, intemational in sco-pe, and Web-based. Its realization will occur in cooperation with the private sector, and with the active collaboration of library users. Data will be gathered from multiple sources; change will hap-pen ąuickly; and bibliographic control will be dynamie, not static” (Library of Congress, 2008).