5033108514

OLEJKI ETERYCZNE

Azuleny i proazuleny:

Azuleny są alkilowymi lub rzadziej tlenowymi pochodnymi azulanu CioHg. W roślinach występują w postaci tzw. proazulenów, którymi są laktony seskwiterpenowe (gwajanolidy): matrycyna, artabsyna, achillina. Związki te są bezbarwnymi składnikami substancji zawartych we włoskach gruczołowych rumianku pospolitego, piołunu, krwawnika. W czasie destylacji z parą wodną w wyniku procesów zmydlenia, dehydratacji i dekarboksylacji powstaje z nich chamazulen o charakterystycznej niebieskiej barwie.

o

Matrycyna

Kwas chamazulenowy Chamazulen

Laktony seskwiterpenowe są częstymi składnikami roślin z rodziny Asteraceae. Występują także w roślinach: Cnicus benedictus, Artemisia absinthium, Taraxacum officinale, które dostarczają surowców zaliczanych do grupy aromatyczno-gorzkich (amara aromatica).

Innymi, ważnymi laktonami seskwiterpenowymi o zróżnicowanej aktywności farmakologicznej są: helenalina - pseudogwajanolid występujący w Arnicae flos; partenolid z grupy germakranolidów - składnik Tanaceti partenii herba; artemizynina -związek typu sekokadinanu izolowany z Artemisiae annuae herba.

Pochodne fenylopropanu - arylowe pochodne aililu i propenylu (Ar-CH₂-CH=CH₂ i Ar-CH=CH-CH₃): anetol, eugenol, apiol, azaron

Anetol    Eugenol    Apiol    Azaron

7