5169916106

20 Wanda Matwiejczuk

nostki biblioteczne¹. Nowe nabytki kształtują się w ciągu roku w granicach 4000-6500 woluminów. Każdego roku przeprowadzana jest selekcja księgozbioru i usuwa się zdezaktualizowane, a także zniszczone podręczniki akademickie. Ubytki wynoszą od dwóch do trzech tysięcy woluminów rocznie. Personel realizujący wszystkie zadania na rzecz Uczelni liczy 9 osób, wypożyczalnia obsługuje 3200 czytelników i udostępnia ponad 100 tysięcy woluminów rocznie. Użytkownicy nie oczekują na książki, rewersy realizuje się szybko, zbiory bowiem zostały zmagazynowane obok wypożyczalni. Trzyosobowy personel tej agendy rejestruje czytelników, przyjmuje zwroty i wypożycza książki do domu. Czytelnia dysponuje księgozbiorem podręcznym, czasopismami bieżącymi i rocznikami z poprzednich lat. Na miejscu udostępnia się ponad 28 tysięcy wydawnictw.

Usługi czytelniane realizuje dwóch pracowników i oni również udzielają informacji, opracowują kwerendy oraz przeprowadzają przysposobienie biblioteczne studentów 'ozpoczynających naukę.

Służba biblioteczna od kilkunastu lat prowadzi działalność reprograficzną, wykonując usługi w zakresie kopiowania fragmentów tekstów ze zbiorów własnych i powierzonych przez czytelników. Bibliotekarze poświęcają szczególną uwagę sprawnej obsłudze czytelników, w sytuacji zwiększonego ruchu czytelniczego cały zespół zaangażowany jest w wypożyczalni. Instytuty i katedry dysponują księgozbiorami podręcznymi dopożyczonymi z Biblioteki Głównej, korzystają z nich przede wszystkim pracownicy naukowi. Niektóre katedry jak na przykład filologii angielskiej, posiadają wypożyczalnie połączone z czytelniami i obsługują również studentów, ta katedra udostępnia także literaturę germanistyczną.

Pierwsze działanie w zakresie komputeryzacji rozpoczęto w 1980 r., kiedy konieczność redukcji etatów bibliotecznych spowodowała zmniejszenie personelu do sześciu osób. Ta sytuacja wymusiła zmiany w organizacji pracy i w stosowanych technikach bibliotecznych. Komputeryzację Ustredni Knihovny, jako jednej z pierwszych wówczas w Czechosłowacji zainicjowała w 1981 r. ówczesna dyrektor tej biblioteki Ludmiła Reznićkowś. W 1992 r. w Bibliotece zastosowano nowy kompleksowy system automatyczny SMARTLIB 2.02. Obecna dyrektor Ustredni Knihovny Pani Zdenka Jeź-kova, rozważała wiele możliwości i analizowała kilka systemów bibliotecznych funkcjonujących w Czechach. O przyjęciu tego systemu, zadecydował między innymi fakt, że w środowisku Hradec Królovć stosuje go pięć innych dużych bibliotek. Współpraca i wymiana baz, a także doskonalenie systemu w takiej sytuacji są znacznie łatwiejsze. SMARTLIB zastosowało w Czechach 46 bibliotek naukowych, publicznych i szkolnych. Nabyte kilkunastoletnie doświadczenia w zakresie komputeryzacji bibliotecznej pozwoliły tej Bibliotece pokonać wiele trudności, z tych doświadczeń korzystała również Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego.

Dystrybutorem systemu SMARTLIB jest czeska firma LUMARE. System ten posiada oprócz modułów obejmujących funkcje biblioteczne od gromadzenia poprzez opracowanie do udostępniania, szereg takich opcji jak na przykład: statystyka biblio-

1

Dane statystyczne pochodzą ze sprawozdawczości rocznej za L 1993 i 1994 Ustredni Knihovny w Hradec Krślowć.