5192605009

1. Wariant pesymistyczny

Wariant pesymistyczny zakłada. te proces reform w Polsce

bedzie przebiega/ równie powoli, jak dotychczas. Zmiany będą

po/owiczne, kosmetyczne (jak np. przekształcenia w tak

istotnej sferze, jaka jest ustrój rad narodowych), nie

powodujące przełomu w mechanizmach tycia politycznego i

gospodarczego. Dominować bedzie "pośrednie sterowanie

biurokratyczne", niestabilne w sferze celów i instrumentów, w

dodatku nie poddane rzeczywistej kontroli społecznej. Brak

bedzie nowatorskiej wizji przyszłości kraju, a intelektualny

horyzont kierownictwa gospodarczego nie wykroczy poza

doratnie formułowane założenia reform lub niecierpliwe i nie-

%

właściwe reagowanie na bieżące trudności gospodarcze.

Jest to wariant ekstrapolujacy obecna rzeczywistość naszego kraju. Dowodów na prawdziwość tej tezy otrzymujemy wiele. Jednym z przykładów może być projekt planu perspektywicznego w części poświeconej zagospodarowaniu przestrzennemu kraju, zaprezentowany wiosna 1988 roku przez Komisje Planowania przy Radzie Ministrów.

Plan perspektywiczny, ze swej definicji* obejmuje długi horyzont czasowy, słusznie jeszcze powiększony w części poświeconej zagadnieniom przestrzennym. Projekt planu nie wykracza jednak poza zakres przemian określony w tzw. II etapie reformy. Projekt ten zdaje sie zakładać. źe zrealizowanie zespołu przemian przyjętych w tym etapie określi kształt modelu polskiego państwa u progu nowego stulecia (a nawet w dalszej perspektywie). Sa to daleko niewystarczające podstawy dla planu o tak długim horyzoncie.

Jest jasne, że przewidywanie kierunków ewolucji światowego systemu socjalistycznego, w tym ewolucji socjalizmu w Polsce. jest w obecnym momencie szczególnie trudne i ryzykowne. Od planu perspektywicznego nie można wymagać, by wdawał sie w tak nieostre przewidywania i spekulacje. Jednak jest konieczne, by plan taki postulował pewne zasadnicze