5167287915

Nie są pracą socjalną pojedyncze działania podejmowane przez pracownika socjalnego stanowiące odpowiedź na prośbę osoby lub rodziny. Tego rodzaju działania nie wymagają rozpoznania sytuacji osoby lub rodziny, nie angażują dalszych działań związanych z planowaniem, realizacją i oceną.

Przykłady działań niebedacych praca socjalna:

•    udzielenie informacji osobie zwracającej się z zapytaniem o jej uprawnienia do zasiłku rodzinnego,

•    udzielenie informacji o zasadach korzystania z świadczeń pomocy społecznej,

•    jednorazowe wsparcie emocjonalne będące naturalną reakcją na konkretne zdarzenie.

Kryterium uznania działania za działanie niebędące pracą socjalną jest nie jego rodzaj, ale fakt, że ma charakter jednorazowy i nie jest podejmowane w ramach zaplanowanej sekwencji działań zmierzających w określonym przez osobę lub rodzinę i pracownika socjalnego celu.

Procesualny charakter pracy socjalnej zakłada, że przebiega ona według następujących etapów metodycznego postępowania.

Tabela 1. Etapy metodycznego postępowania w pracy socjalnej

Etap metodycznego postępowania w pracy socjalnej	Nazwa etapu
I	Diagnoza i ocena
II	Wyznaczenie celów działania
III	Opracowanie planu działania i budowa indywidualnego pakietu usług
IV	Realizacja planu działania
V	Systematyczna ewaluacja działań
VI	Ewaluacja końcowa
Źródło: A. Ignasiak, E. pracy socjalnej. Wstęp,	Olber, M. Maciejewska-Dłubała, M. Kubiak-Horniatko, Narzędzia s. 6-7

Praca socjalna zawsze przebiega według powyższych etapów, jednak mogą one różnić się pod względem:

•    czasu ich realizacji,

•    zakresu gromadzonych informacji,

•    rodzaju i intensywności podejmowanych działań,

•    zakresu prowadzonej dokumentacji.

Różnice te wynikają w głównej mierze z cech indywidualnych osób lub rodzin, z którymi prowadzona jest praca socjalna oraz charakteru sytuacji problemowej.

Praktyka pracy socjalnej z osobą lub rodziną jest zróżnicowana. Zgodnie z definicją S. Bowersa „metoda indywidualnych przypadków jest sztuką, w której wiedza życiowa o człowieku i nauka o człowieku i jego środowisku, a także umiejętność obcowania z ludźmi, są użyte w celu zmobilizowania sił w jednostce i odpowiedniej pomocy w społeczeństwie dla ulepszanie wzajemnego przystosowania się jednostki i jej środowiska".¹⁷ To jak w praktyce realizowana będzie metoda indywidualnych przypadków

¹⁷ E. Kantowicz, Elementy teorii i praktyki socjalnej, w: Praca socjalna - podejście skoncentrowane rozwiązaniach, 3. Szczepkowski, Toruń 2010, s. 38.

17