5224571892

18 BOLESŁAW WOSZCZYŃSKI

W t. 12 „Archeionu” (1934 r.) zabrała głos, jako stały współpracownik redakcji, H. Polaczkówna. Omówiła wnikliwie przebieg obrad VII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych w Warszawie, ze zwróceniem specjalnej uwagi na prace I Sekcji Nauk Pomocniczych, Archiwów i Organizacji Pracy Historycznej, w której uczestniczyło liczne grono archiwistów krajowych i zagranicznych. „Archiwistyka i referaty archiwalne, zresztą zupełnie interesujące, przytłoczyły całkowicie obrady Sekcji I” — pisała Polaczkówna (s. 201).

Odnotowane zostało też uczestnictwo archiwistów w VIII Międzynarodowym Kongresie Nauk Historycznych, który obradował w dniach 28 VIII—^X IX 1938 r. w Zurychu. Na temat obrad pisał J. Siemieński. Polską służbę archiwalną reprezentowała też dr Jadwiga Karwasińska, wówczas pracownik Archiwum Głównego Akt Dawnych¹². Z upoważnienia Wydziału Archiwów Państwowych J. Siemieński wystąpił wówczas z tezą, że archiwa dotyczące pewnego terytorium, nie wyłączając akt władz centralnych, powinny dzielić los tego terytorium. „Pozostaje to w zgodzie

—    pisał — zarówno z zasadami prawa międzynarodowego, jak i postulatami nauki historycznej, jeżeli chodzi o scalenie w skali międzynarodowej archiwów, rozbitych wskutek zmian granic między państwami” (t. 16, 1938-1939, s. 231).

Informacje o archiwach zagranicznych

„Archeion” umożliwił poznanie, już w latach 1927-1939, organizacji i działalności archiwów zagranicznych. Wyjazdy naukowe i służbowe współpracowników redakcji

—    pracowników Wydziału Archiwów Państwowych oraz podległych archiwów

—    były też poświęcone zbadaniu zasad funkcjonowania pokrewnych placówek.

Warto przypomnieć, że o archiwach francuskich oraz Archiwum Narodowym Stanów

Zjednoczonych pisał T. Manteuffel (t. 2, s. 96-109 i t. 15, s. 58-64). W t. 3 , Archeionu” zamieszczone zostało obszerne omówienie stanu archiwów belgijskich, pióra Aleksego Bachulskiego (s. 46-70). Czytelnik otrzymał również pożyteczne wiadomości o archiwach: szwajcarskich — w artykule Zygmunta Wdowiszewskiego (t. 6-7, s. 84-101) oraz włoskich — przygotowane przez Karola Maleczyńskiego (t. 5, s. 1-30)¹³.

Sekretarz redakcji czasopisma, W. Łopaciński, pisał o archiwach węgierskich (t. 6-7, s. 75-83)¹⁴. On też omówił inne archiwa. Przebywając za granicą w 1932 r., głównie w celach organizacyjno-naukowych, skorzystał z tej okazji, aby zwiedzić kilka archiwów, a mianowicie w Pradze, Dreźnie, Brukseli, Paryżu i Mediolanie. Swoje obserwacje, jak zaznaczył, skupił na pomieszczeniach (budynki) i wewnętrznych urządzeniach archiwów zagranicznych (t. 10, s. 127-144).

¹²    W „Archeionie” ogłosiła dwa artykuły: O najdawniejszych księgach tzw. Rachunków dworu królewskiego, t. 1 oraz Rachunki żup solnych w XIV i XV wieku, t. 3.

¹³    Był wówczas pracownikiem Archiwum Państwowego we Lwowie. Archiwa włoskie poznał w czasie pobytu (V-VI 1928 r.) w Archiwum Watykańskim, gromadząc materiały do t. 5 Monumenta Poloniae Vaticana. Pisze o tym B. Turoń, Profesor Karol Maleczyński jako archiwista,, Archeion”, t. 51, 1969, s. 139.

¹⁴    Działalność archiwów węgierskich w latach 1933-1937 omówił też. L. Russyan, „Archeion”, t. 16, s. 47-74.