672580770

92 Polisyndeton — Posłanie

Polisyndeton. Konstrukcja stylistyczna z tym samym, powtarzającym się spójnikiem (np. szereg zdań połączonych spójnikiem i). Np.:

Posępna weszła i cmentarna I wiew przynosi grobów, blada,

1 wieńce niesie choinowe,

1 ciska ..

(S.' W y s p i a ii s k i: Noc listopadowa).

Powinowaci to są i ze krwi, i z wiary, i z ducha, i z oręża.

(J. I. Kraszewski: Maslaw).

Polonik. 1. (Polonicum). Określenie publikacji zmiązanej z kulturą polską przez jedno lub kilka z następujących kryterióm:    polska

przynależność narodowa pisarza, język polski tekstu, temat dotyczący Polski, mydanie publikacji na terenie Polski, mydamca lub drukarz Polak, dedykacja Połakomi itp. 2. Określenie propono-mane przez K. W. Zawodzi ń-s k i e g o na pięciosylabomy człon mersu, o jednym akcencie ustalonym na czmartej sylabie i drugim fakultatymnym na piermszej albo na drugiej sylabie. Ze mzglę-du na częstość mystępomania m mersyfikacji polskiej {m. in. m strofie stanisłamomskiej) człon ten można umażać za smoisty rodzaj stopy (SssSs albo sSsSs).

Poprawienie się (Correctio). Retoryczny sposób mpromadzenia zmiany m mypomiedzeniu, polegający bądź na dodaniu nomego sformułowania tej samej myśli, służącego wzmocnieniu znaczenia, bądź na zaprzeczeniu poprzedniego sądu i nadaniu następnym słomom innego sensu. Np.:

Zapomnij!... ja zapomnę! (pomieszany) Iwszak już zapomniałem 7 (zamyślony) .lej rysy... coraz ciemniej... tak, już się

(zatarły!

Już ogarniony wieczności otchłanią,

Doczesnym pogardzam szałem... (pauza) Ach wzdycham! czegóż wzdycham? ha!

(westchnąłem za nią, Nie! nie mogę zapomnieć o niej i u-

[marłg. [...]

(A. Mickiewicz: Dziady cz. IV).

Tęsknię, a raczej usycham z tęsknoty.

(S. Żeromski: Ludzie bezdomni).

Poprawki tekstu zob. Emendacja.

Poprawność stylu zob. Styl poprawny.

Pornografia (Obscoena). Utwory i rysunki o treści erotycznej, ujętej w sposób kolidujący z moralnością publiczną.

Porównanie (Comparatio). Zestawienie pojęć na podstawie jakiegoś ich podobieństwa, połączonych zwykle wy razami :/a/tja/i6₍y. podobnie itp. !\p.:

Odkąd zniknęła jak sen jaki złoty [... ] (J. Słowacki: W Szwajcarii).

Porte-parole. Podstawiony narrator w epice czy w dramacie lub bohater liryczny, który prezentuje punkt widzenia albo doznania samego twórcy.

Por. Medium liryczne.

Portret literacki (Wizerunek). Charakterystyka osoby rzeczywistej (np. pisarza) oparta na materiałach o jej życiu i działalności, ale przy użyciu środków artystycznych właściwych literaturze (plastyka, dopuszczenie wyobraźni, jeśli nie narusza wierności wobec prawdy historycznej, styl itp.). Np. L. Siemieński: Portrety literackie.

Posłanie (Envoi). Ostatnia strofa w średniowiecznych utworach lirycznych, zwłaszcza w Balladach francuskich, zawierająca hołd dla osoby, której poświęcono utwór.